Đưa ra danh sách hành động của các nhân vật góp phần phát triển mâu thuẫn xung đột kịch trong văn bản.
Nội dung chính
Âm mưu và tình yêu là tác phẩm tố cáo chế dộ phong kiến mãnh liệt nhất của Sile. Xung đột của vở kịch được xây dựng trên cơ sở mâu thuẫn giữa tình yêu trong trắng, thắm thiết của một đôi trai tài, gái sắc và những âm mưu xấu xa, đen tối của triều đình phong kiến cùng bọn quan lại. |
Câu 1
Câu 1 (trang 133, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Kẻ hai bảng dưới đây vào vở, liệt kê một số hành động của các nhân vật góp phần phát triển mâu thuẫn xung đột kịch trong văn bản.
Phương pháp giải:
Đọc văn bản, xác định một số hành động của các nhân vật góp phần phát triển mâu thuẫn xung đột kịch trong văn bản và điền vào bảng mà đề bài đã cho.
Lời giải chi tiết:
Bảng a. Những hành động giãi bày, khẳng định tình yêu của Luy-đơ trong Hồi I - Cảnh 1
Thứ tự hành động |
Hành động của Luy-đơ |
Hành động của ông bà Min-le |
1 |
Hỏi thăm Van-te có tới không |
Bà Min-le hỏi người Luy-đơ nhắc tới là ai. Min-le buồn bã, tưởng Luy-đơ đã quên được Van-te
|
2 |
Bày tỏ tâm tư, suy nghĩ trong lòng của mình |
Min-le thất vọng gieo mình xuống ghế |
3 |
Lo lắng không biết Van-te đang ở đâu. Cãi lại lời cha, khẳng định mình không thể quên Van-te |
Min-le buồn bã, hai tay ôm mặt, sẵn lòng hi sinh tất cả những ngày sống thừa của mình để ước Luy-đơ chưa gặp Thiếu tá nhưng trước quyền thế không làm gì được. |
4 |
Xin cha mẹ được nghĩ đến Van-te |
Bà Min-le vội trốn đi, không dám gặp Thiếu tá khi thấy Thiếu tá tới. |
Bảng b. Những hành động xoay quanh cuộc đấu tranh bảo vệ tình yêu và danh dự của Phéc-đi-năng trong Hồi II - Cảnh 2
Thứ tự hành động |
Hành động của Phéc-đi-năng |
Hành động của Tể tướng Van-te và bọn tay chân |
1 |
Chạy lại đỡ Luy-đơ, vội vàng kêu cứu nàng |
Tể tướng Van-te: sai bọn tay sai, bắt Phéc-đi-năng tránh xa Luy-đơ |
2 |
Giận dữ, đứng ngăn giữa Luy-đơ với bọn lính tay sai Xin cha không làm hại tới Luy-đơ
|
Đe dọa, sai bọn lính tới bắt Luy-đơ đi |
3 |
Giận dữ, quát tháo bọn lính tay sai và thề độc, đồng thời tiếp tục xin cha |
Sôi sục giận dữ, chửi bới bọn lính tay sai và ra lệnh chúng xông lên. |
4 |
Chỉ trích hành động của tể tướng |
Bảo binh lính lối đi |
5 |
Nói rằng mình sẽ lên giá cùng Luy-dơ |
Không quan tâm và lôi đi |
6 |
Dùng thanh kiếm sĩ quan để xin cha |
Bảo binh lính lôi cả hai đi |
7 |
Thà tự đâm lưỡi kiếm qua xác vợ |
Khiêu khích Phéc-đi-năng |
8 |
Xin chúa chứng giám và uy hiếp tể tướng |
Thả Luy-đơ |
Câu 2
Câu 2 (trang 134, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Phân tích sự khác biệt giữa chủ đề 'Âm mưu và tình yêu' trong Hồi I - Cảnh I và Hồi II- Cảnh 2. Nguyên nhân dẫn đến tình huống căng thẳng và xung đột giữa hai cha con Van-te -Phéc-đi-năng trong Hồi II - Cảnh 2 là gì?
Phương pháp giải:
Từ nội dung văn bản, phân tích sự khác biệt của chủ đề ' Âm mưu và tình yêu' trong Hồi I - Cảnh I và Hồi II- Cảnh 2. Sau đó, lý giải nguyên nhân dẫn đến tình huống căng thẳng và xung đột giữa hai cha con Van-te - Phéc-đi-năng trong Hồi II - Cảnh 2.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Hồi I - Cảnh 1: Luy-đơ biểu lộ tình yêu mãnh liệt, sẵn lòng vượt qua mọi khó khăn, lời ngăn cấm của cha mẹ. Trước sự ngăn cản quyết liệt của cha mẹ, nàng quyết định từ bỏ nhưng vẫn giữ tình yêu.
Hồi II - Cảnh 2: Phéc-đi-năng đấu tranh cho tình yêu của mình, sẵn lòng chết cùng nhau thay vì thỏa hiệp với cha.
→ Nguyên nhân chính dẫn đến tình huống căng thẳng và xung đột giữa hai cha con Van-te - Phéc-đi-năng trong Hồi II - Cảnh 2 là: cha ngăn cấm tình yêu của con, cho rằng tình yêu này không xứng đáng, không có sự môn đăng hộ đối nên đã phản đối quyết liệt.
Câu 3
Câu 3 (trang 134, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Miêu tả nét tính cách đặc trưng của một trong hai nhân vật Thiếu tá Phéc-đi-năng, Tể tướng Phôn Van-te. Xác định nguyên nhân gây ra và phát triển mâu thuẫn bi kịch giữa hai nhân vật này.
Phương pháp giải:
Tận dụng nội dung và chi tiết trong văn bản để phác họa nét tính cách đặc trưng của một trong hai nhân vật Thiếu tá Phéc-đi-năng, Tể tướng Phôn Van-te. Từ đó, đề cập đến nguyên nhân gây ra và phát triển mâu thuẫn bi kịch giữa hai nhân vật này.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Nét tính cách nổi bật của Tể tướng Phôn Van-te: tàn nhẫn, nóng tính, tự cao tự đại và khinh thường những người có địa vị, chức quyền thấp hơn. Hành động và cử chỉ theo ý mình mà không quan tâm đến người khác.
→ Nguyên nhân gây ra và phát triển mâu thuẫn bi kịch giữa hai nhân vật này là do Tể tướng ngăn cấm và khinh thường tình yêu của con. Cha sẵn lòng thực hiện mọi cách để phản đối mối quan hệ giữa Phéc-đi-năng và Luy-đơ, khiến Phéc-đi-năng tức giận và chống lại bằng mọi cách.
Câu 4
Câu 4 (trang 134, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Đánh giá về cách thể hiện diễn biến tâm trạng, ngôn ngữ đối thoại, cử chỉ hành động của Luy-dơ.
Phương pháp giải:
Dựa trên các chi tiết thể hiện diễn biến tâm trạng, ngôn ngữ đối thoại, cử chỉ hành động của Luy-dơ, đưa ra đánh giá của bản thân về cách thể hiện của tác giả.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Cách thể hiện diễn biến tâm trạng, ngôn ngữ đối thoại, cử chỉ hành động của Luy-đơ là điểm nhấn để phát triển tình hình trong vở kịch.
Tác giả mô tả Luy-đơ là một cô gái yếu đuối, nhỏ bé, con gái của một nhạc công nhưng lại yêu thiếu tá Phéc-đi-năng, con trai của Tể tướng Phôn Van-te. Tình yêu của họ đối mặt với sự không đồng nhất về gia đình, bị cả hai bên phản đối quyết liệt. Trong tình hình đó, Luy-đơ chỉ có thể im lặng từ bỏ, nhưng tình cảm vẫn sống mãi trong lòng. Trái lại, thiếu tá đã đứng lên, sẵn sàng đối mặt với cha mình; thậm chí chọn cái chết để bảo vệ tình yêu của họ.
→ Cách thể hiện diễn biến tâm trạng, ngôn ngữ đối thoại, cử chỉ hành động của nhân vật Luy-đơ rất thành công, tác giả đã rõ ràng vẽ nên hình ảnh của Luy-đơ yếu đuối, nhỏ bé trong lòng người đọc.
Câu 5
Câu 5 (trang 134, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Đánh giá về cách sử dụng ngôn ngữ kịch trong Hồi I – Cảnh 1 và/ Hồi II – Cảnh 2 (cách phân bố lời thoại cho các nhân vật nhiều hay ít, dài hay ngắn, có hợp lý không, vì sao,...).
Phương pháp giải:
Từ nội dung văn bản, nhận xét về việc sử dụng ngôn ngữ kịch trong Hồi I – Cảnh 1 và/ Hồi II – Cảnh 2 dựa trên cách phân bố lời thoại cho các nhân vật nhiều hay ít, dài hay ngắn, có hợp lý không, sau đó giải thích.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Sử dụng ngôn ngữ kịch trong Hồi I – Cảnh 1 và/ Hồi II – Cảnh 2:
- Hồi I - Cảnh I: Luy-đơ và nhạc công Min-le có nhiều lời thoại và dài nhất vì là hai nhân vật chính trong Hồi I. Phân bố lời thoại như vậy là hợp lý để thể hiện vai trò và nội dung truyền tải.
- Hồi II - Cảnh 2: Tể tướng và Thiếu tá Phéc-đi-năng xuất hiện nhiều nhưng có lời thoại ngắn. Phân bố như vậy là hợp lý, lời thoại ngắn, liên tục giúp tăng cường tính kịch tính, đẩy mâu thuẫn kịch lên cao trào, làm cho người xem hồi hộp.
Câu 6
Câu 6 (trang 134, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Trong văn bản trên, nhân vật nào có đặc điểm rõ nhất của nhân vật bi kịch? Dựa trên điều gì để bạn kết luận như vậy?
Phương pháp giải:
Từ nội dung văn bản đã đọc, xác định đặc điểm, hành động của các nhân vật được nhắc đến trong văn bản, từ đó xác định nhân vật nào có đặc điểm rõ nhất của nhân vật bi kịch và giải thích vì sao bạn kết luận như vậy.
Lời giải chi tiết:
Trong văn bản trên, nhân vật Thiếu tá Phéc-đi-năng là nhân vật có đặc điểm rõ nhất của nhân vật bi kịch.
Qua tình huống truyện, Phéc-đi-năng là một nhân vật quý tộc dũng cảm và cả tin trong việc chống lại bạo quyền với mục tiêu tự do và hạnh phúc. Nhân vật này sẵn lòng hi sinh bản thân, thà chết cùng người yêu chứ không chịu khuất phục trước sự ngăn cấm của cha mình. Điều này thể hiện rõ sức mạnh của tình yêu đích thực.
Câu 7
Câu 7 (trang 134, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Đưa ra một số đặc điểm giúp bạn nhận biết phần văn bản trên (trích từ Âm mưu và tình yêu) thuộc thể loại bi kịch.
Phương pháp giải:
Từ phần văn bản, đưa ra một số đặc điểm giúp bạn nhận biết văn bản là thể loại bi kịch.
Lời giải chi tiết:
Trong văn bản trên, những đặc điểm sau giúp bạn nhận biết đây là văn bản thuộc thể loại bi kịch:
- Bi kịch là thể loại kịch tập trung vào xung đột giữa khát vọng cao đẹp của con người với thực tế bi đát, dẫn đến sự thảm bại hoặc cái chết của nhân vật.
→ Trong Âm mưu và tình yêu, xung đột giữa khát vọng yêu thương của Phéc-đi-năng và Luy-đơ với sự ngăn cấm của người cha là điển hình cho thể loại bi kịch.
- Xung đột bi kịch: Phéc-đi-năng sẵn lòng hy sinh cho tình yêu, thậm chí làm mọi cách để đối đầu với bạo quyền, làm cho nhân vật trở nên rất hấp dẫn và đầy mâu thuẫn.