Tạo bài Tự do - P.Ê-Luy-A. Câu 2. Hiểu cấu trúc “Tôi viết tên em' ở mỗi dòng thơ theo phong cách “vòng tròn' và việc sử dụng đại từ “em' trong bài thơ như thế nào?.
Tạo bài Đọc thêm Tự do
Nội dung chính
Lời giải chi tiết:
“Tự do” thể hiện tình yêu tự do tha thiết tuôn trào trong trái tim nhà thơ đã đồng vọng trong tâm hồn cả dân tộc. Khát khao tự do biến thành khát khao hành động để giành lấy tự do cho tất cả mọi người. |
Bố cục
Lời giải chi tiết:
Bố cục (2 phần)
- Phần 1 (11 khổ thơ đầu): dạng hiện thân của tự do
- Phần 2 (còn lại): mong muốn cháy bỏng về tự do
Câu 3
Câu 1 (trang 173 SGK Ngữ văn 12 tập 1)
Hiểu về chủ đề, cách liệt kê các hình ảnh trong bài thơ.
Lời giải chi tiết:
- Chủ đề của bài thơ là ca ngợi tự do và diễn đạt khao khát, niềm đam mê của tác giả và hàng triệu người về tự do.
- Cách liệt kê các hình ảnh: mỗi dòng thơ đều chứa liên tiếp các hình ảnh thu được bằng thị giác như 'vở sổ', 'bàn học', 'cây cỏ', 'đất', 'tuyết', 'sách', 'bụi tro', 'vũ khí', 'đồ trang sức', 'sa mạc', 'rừng hoang', 'tổ chim', 'hoa quả', 'bánh trắng', 'bầu trời', 'vầng trăng', 'tàu thuyền'... dựa trên cảm giác về màu sắc ('bầu trời xanh', 'bánh trắng', 'vàng và đỏ') mà không có trật tự hoặc logic nào
=> Các hình ảnh được liệt kê trong bài thơ là những hình ảnh đơn giản, gần gũi, thực tế trong cuộc sống. Tuy nhiên, việc sử dụng hình ảnh này không làm mất đi tính thiêng liêng của tự do mà ngược lại, nó mở rộng ý nghĩa của Tự Do đến mọi nơi, mọi chỗ và thấm vào cuộc sống.
Câu 4
Câu 2 (trang 173 SGK Ngữ văn 12 tập 1)
Hiểu cấu trúc “Tôi viết tên em' ở mỗi khổ thơ cách lặp từ theo lối “xoáy tròn' và nhạc điệu bài thơ cách sử dụng đại từ “em' trong bài thơ?.
Lời giải chi tiết:
a. Nghệ thuật tạo câu trùng điệp: 'Tôi viết tên em'
- Tạo nhạc điệu cho bài thơ. Người đọc liên tưởng tới những nốt nhạc của một bản giao hưởng. Nó lên vào lòng người nghe, nó khắc sâu vào tâm trí, đồng thời sự lặp lại tạo ra điệp khúc.
- Sự lặp lại nhiều lần gợi lên niềm tin vững chắc, một sự khẳng định chắc chắn, vững vàng không thể thay đổi.
- Những lời tự nhủ, những lời ghi chú ghi nhớ ấy cũng chính là cách để nhà thơ thể hiện sự tôn kính, ca ngợi tự do.
=> Đó là ước muốn mãnh liệt của tác giả để tiến tới tự do.
- Cách lặp từ theo kiểu xoáy tròn “trên - trên' có tác dụng:
+ Tạo nhạc điệu, điểm nhấn cho bài thơ
+ Là cách thức tối ưu để tác giả thể hiện tình yêu của mình với tự do
- Cách sử dụng đại từ 'em' để gọi tự do là cách nhà thơ nhân hóa khái niệm trừu tượng này. Cách gọi này giúp nhà thơ diễn tả mối quan hệ thân mật, gắn bó và tình yêu sâu sắc dành cho tự do.
- Kết cấu lặp từ theo lối xoáy tròn “trên- trên”:
+ Tạo nhạc điệu nốt nhấn cho bài thơ
+ Là cách thức tối ưu để tác giả thể hiện tình yêu của mình với tự do
- Giới từ “trên” là giới từ báo hiệu trạng ngữ chỉ địa điểm
+ Giới từ “trên” xuất hiện nhiều lần liên tục trong toàn bộ bài thơ:
+ Địa điểm mang tính trừu tượng: thời thơ ấu, điều huyền diệu đêm đêm, các mùa, những mảnh trời trong xanh, khoảnh khắc hừng đông…
Tự do không chỉ được gắn với những vật cụ thể hiện hữu mà còn hiện diện trong mọi không gian mà tôi ngự trị. Nó hiện diện trong mơ, trong trí tưởng tượng trong hồi ức và trong tất cả những gì không thể cảm nhận bằng trực giác thông thường
Câu 5
Câu 3 (trang 173 SGK Ngữ văn 12 tập 1)
So sánh từ “trên' được sử dụng nhiều lần với ý nghĩa chỉ không gian và thời gian
Lời giải chi tiết:
- Giới từ “Trên' báo hiệu trạng ngữ chỉ địa điểm:
+ Địa điểm cụ thể, hữu hình: trang vở, bàn học, đất cát, tuyết, mũ áo vua quan...
+ Địa điểm trừu tượng: thời thơ ấu, điều huyền diệu đêm đêm, các mùa, những mảnh trời trong xanh, những khoảnh khắc hừng đông...
- Tự do không chỉ được gắn với những vật cụ thể đang hiện hữu mà hiện diện trong không gian mà “tôi' chiếm lĩnh ngự trị. Nó hiện diện trong giấc mơ, trong trí tưởng tượng, trong hồi ức và trong tất cả những gì không thể cảm nhận bằng trực giác thông thường.
- Giới từ “trên' chỉ thời gian (trên = khi, lúc). Trường phái siêu thực không phân biệt ranh giới rõ rệt giữa không gian, thời gian.
=> Khao khát tự do hiện hữu khắp không gian, bao trùm suốt thời gian, vươn tới trong cuộc sống của mỗi người
Câu 6
Câu 4 (trang 173 SGK Ngữ văn 12 tập 1)
Câu thơ “Tôi viết tên em' được lặp lại trong từng khổ thơ, 'tôi' có thể là tác giả và cũng có thể là những độc giả, 'viết' có thể là ghi, chép, hành động. Hãy suy luận để chỉ ra tính chất 'Thánh ca' của bài thơ này trong cuộc kháng chiến chống phát xít Đức.
Lời giải chi tiết:
“Tôi viết tên em' khi đang tuổi ấu thơ, ban đêm, ba ngày, lúc hửng đông, lúc đêm tối, khi ở ngoài đại dương mênh mông hay trên núi cao hiểm trở, lúc bão giông hay khi bình yên...
Dù ở nét nghĩa nào thì “tôi' đều biểu hiện tự do cháy bỏng, mãnh liệt. “Tôi' đã bị thu phục hoàn toàn bởi “em'. “Em' (tự do) đã ngự trị “tôi' chiếm trọn không gian của “tôi', chiếm hết thời gian của “tôi' và suy nghĩ hành động của “tôi' luôn hướng về “em'.
Với cấu trúc và suy luận như vậy, bài thơ giống như lời của một bản trường ca, một khúc hát dài ca ngợi và kêu gọi tự do.
Đặt trong bối cảnh nước Pháp bị phát xít Đức xâm lược, nhân dân mất tự do, tác phẩm trở thành bài 'Thánh ca', kêu gọi nhân dân Pháp đấu tranh vì tự do, giải phóng đất nước.