Buzz
Hôm nay, Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn số 10: Hiền tài là yếu tố then chốt của quốc gia, cung cấp một số thông tin hữu ích.
Nội dung chi tiết của tài liệu sẽ được đăng tải ngay sau đây, mời các bạn học sinh lớp 10 tham khảo để chuẩn bị bài học một cách nhanh chóng và đầy đủ hơn.
Soạn bài Hiền tài là trụ cột của quốc gia - Mẫu 1
1.1 Trước khi đọc
Câu 1. Bạn cảm thấy như thế nào khi nhìn thấy (trực tiếp hoặc qua phim ảnh) những hàng bia tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội)?
Khi tôi ngắm nhìn những hàng bia tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám, tôi cảm thấy rất kính trọng, phấn khích và tự hào về tổ tiên.
Câu 2. Bạn đã nghe câu “Hiền tài là trụ cột của quốc gia” ở đâu, trong hoàn cảnh nào?
Ví dụ: Một chuyến tham quan Văn Miếu - Quốc Tử Giám; Buổi học môn Ngữ văn..
1.2 Trong quá trình đọc
Câu 1. Các vị vua anh minh đã ban thưởng gì cho các nhà hiền triết?
Tôn trọng cho tri thức, tôn vinh bằng danh hiệu tiến sĩ, ghi danh trên tháp Nhạn, tặng tên danh hiệu Long hổ, tổ chức tiệc văn chương.
Câu 2. Tại sao việc xây dựng các bia diễn ra?
- Tôn vinh, ghi nhận công lao bền bỉ vĩ đại.
- Thúc đẩy những hiền triết vào việc tiến bộ, khích lệ danh tiết, hỗ trợ quân vua.
1.3 Trả lời các câu hỏi
Câu 1. Tìm trong đoạn 2 của bài văn những từ ngữ thể hiện sự quý trọng đối với những nhà hiền triết của “các đấng thánh đế minh vương”.
Những từ ngữ: quý, yêu mến, đề cao, mừng
Câu 2. Một câu trong văn bản trực tiếp nêu lên mục đích của việc xây dựng bia để ghi danh những người đỗ tiến sĩ. Đó là câu nào?
Việc xây dựng tấm bia đá này mang lại nhiều lợi ích: làm một bức tượng điều khiển cho kẻ xấu, người tốt sẽ theo đuổi, hướng dẫn hành động từ quá khứ, chỉ dẫn cho tương lai, đồng thời tôn vinh danh tiếng của những người có phẩm chất, củng cố sức mạnh cho quốc gia.
Câu 3. Xác định chủ đề của văn bản và giải thích lý do.
- Chủ đề: Ý nghĩa của thiên tài đối với số phận của quốc gia.
- Căn cứ: Tiêu đề, lý lẽ và ví dụ trong văn bản.
Câu 4. Liên quan đến nội dung, đoạn 3 có mối quan hệ như thế nào với đoạn 2?
- Về nội dung, đoạn 3 tiếp tục phát triển ý của đoạn 2.
- Đoạn 2: Thể hiện sự quan trọng của 'các vị thánh hiền' đối với những người có tài năng ở trong xã hội.
- Đoạn 3: Đề cập đến các biện pháp khích lệ thiên tài đã và đang được thực hiện (khắc bia) bởi quốc gia.
Câu 5. Hãy tóm tắt nội dung đoạn 4 và chỉ ra vai trò của nó trong cấu trúc lập luận.
- Nội dung: Kẻ sĩ cần tự trọng bản thân để đáp lại công lao.
- Vai trò trong cấu trúc lập luận: Đóng vai trò chứng minh trong cấu trúc lập luận, liên kết giữa đoạn 4 và 5.
Câu 6. Trong quá trình viết bài văn bia, tác giả đã thể hiện hai vai trò: một là người truyền đạt 'ý thánh', hai là của kẻ sĩ có uy tín, thường xuyên suy ngẫm về việc đáp lại công lao. Việc kết hợp hai vai trò này đã ảnh hưởng như thế nào đến cách triển khai luận điểm của tác giả?
Cách triển khai luận điểm của tác giả trở nên cụ thể và rõ ràng hơn nhờ việc kết hợp hai vai trò này.
Câu 7. Tìm một số dẫn chứng lịch sử (dựa trên kiến thức đã học và tìm hiểu thêm) để minh họa ý kiến của tác giả bài văn bia: 'Do đó, các vị thánh đế minh vương không ai không chú trọng vào việc nuôi dưỡng nhân tài, lựa chọn kẻ sĩ, đẩy mạnh nguyên khí làm việc quan trọng nhất.'
Mọi triều đại phong kiến đều tập trung vào tổ chức các kỳ thi, lựa chọn những người có tài năng.
Câu 8. Đọc văn bản trên, bạn nhận thấy sự quan trọng của việc xác định mục đích viết và thể hiện quan điểm của tác giả như thế nào?
- Việc xác định rõ ràng luận điểm, trình bày lý lẽ và chứng minh một cách dễ hiểu.
- Lập luận theo cách khoa học, logic…
1.4 Kết nối giữa đọc và viết
Hãy viết một đoạn văn (khoảng 150 từ) về quan điểm của bạn về tầm quan trọng của việc tôn trọng và sử dụng những người tài năng.
Chỉ dẫn:
Thân Nhân Trung đã khẳng định: “Hiền tài là nguồn sức mạnh của quốc gia”. Do đó, việc tôn trọng và phát triển hiền tài là vô cùng quan trọng. Hiền tài không chỉ là những người thông thái, họ còn có đạo đức cao và phẩm chất tốt. Họ đóng góp trí tuệ và lòng hiếu thảo của mình vào việc phát triển quốc gia. Từ ngàn xưa, các vị vua luôn chú trọng đến việc bồi dưỡng hiền tài và chọn lựa kẻ sĩ. Người tài được tôn trọng, được phong tặng và ghi danh trong lịch sử. Ngày nay, việc phát triển nguồn nhân tài vẫn luôn được quan tâm. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đặc biệt quan trọng việc phát triển và khuyến khích nhân tài tham gia vào cuộc chiến đấu. Hiện nay, có nhiều chính sách khuyến học, học bổng được áp dụng nhằm phát triển nhân tài, giúp đỡ nhiều học sinh có hoàn cảnh khó khăn nhưng có thành tích học tập. Đất nước Việt Nam muốn đứng vững trên bản đồ thế giới cần phải tập trung vào việc phát triển và bồi dưỡng nhân tài.
Soạn bài Hiền tài là nguồn sức mạnh của quốc gia - Mẫu 2
2.1 Tác giả
- Thân Nhân Trung (1418 - 1499), tự Hậu Phủ.
- Sinh ra tại làng Yên Ninh, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang.
- Ông đỗ Tiến sĩ vào năm 1469, là một nhà văn nổi tiếng và được vua Lê Thánh Tông tin dùng, thường được giao nhiệm vụ về văn chương.
- Khi thành lập hội Tao đàn, ông được Lê Thánh Tông bổ nhiệm là “Tao đàn phó nguyên súy”.
2.2 Tác phẩm
a. Nguyên bản
- Để thúc đẩy sự phát triển của giáo dục và khích lệ những người tài năng, từ năm 1439 trở đi, triều đại Lê đã ban hành các biện pháp như lệ xướng danh, yết bảng, cấp áo mũ và ngựa, tổ chức yến tiệc và tôn vinh những người đỗ cao.
- Văn bản Hiền tài là nguồn sức mạnh của quốc gia được trích từ Bài kí đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Đại Bảo thứ ba, được biên soạn vào năm 1484 dưới thời Hồng Đức.
b. Sắp xếp
Bao gồm 2 phần:
- Phần 1. Từ đầu đến “ không có việc gì không làm đến mức cao nhất ”: vai trò của hiền tài đối với quốc gia.
- Phần 2. Phần còn lại: ý nghĩa của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ đối với thời đại và các thế hệ sau này.
c. Tóm lược
Hiền tài là nguồn sức mạnh cốt lõi của một quốc gia. Nếu sức mạnh của nó mạnh mẽ, thì quốc gia sẽ mạnh mẽ và phát triển, trong khi nếu sức mạnh suy giảm, thì quốc gia sẽ yếu đuối và suy tàn. Việc khắc bia ghi danh tiến sĩ mang lại ý nghĩa vô cùng quan trọng. Nó có thể khích lệ những người tài trí, động viên họ để họ cống hiến hết mình, rèn luyện danh tiếng và hỗ trợ vua. Đồng thời, nó cũng ngăn chặn những kẻ xấu, khuyến khích những người tốt cống hiến và hướng dẫn cho tương lai, đồng thời củng cố mệnh mạch cho nhà nước.
d. Nội dung
Văn bản Hiền tài là nguồn sức mạnh cốt lõi của quốc gia đã làm rõ tầm quan trọng của người tài đối với sự tồn tại của một quốc gia.
e. Nghệ thuật
- Lập luận logic, minh bạch
- Sử dụng ngôn từ dễ hiểu, súc tích
