
Khi soạn bài Mùa xuân nhỏ bé trang 55, 56, 57, 58 Ngữ văn lớp 9 sẽ hỗ trợ học sinh giải đáp câu hỏi một cách dễ dàng trong việc soạn văn 9.
Tạo bài Mùa xuân nhỏ bé
Câu 1 (Trang 57 sách giáo khoa ngữ văn 9 tập 2)
Từ cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên, của trời đất đến mùa xuân của con người thể hiện khát vọng được cống hiến
- Phần 1 (đoạn thơ đầu): cảm xúc của tác giả trước mùa xuân của thiên nhiên, của đất trời
- Phần 2 (hai đoạn thơ tiếp): hình ảnh mùa xuân qua người cầm súng và người ra đồng
- Phần 3 (hai đoạn thơ tiếp): ước mong chân thành được hiến dâng của tác giả
- Phần cuối (đoạn cuối): Tình yêu với vùng đất Huế
Câu 2 (Trang 57 sách giáo khoa ngữ văn 9 tập 2)
Mùa xuân của thiên nhiên, của đất trời Huế:
+ Hoa tím biếc, dòng sông xanh, tiếng chim chiền chiện hót vang trời
+ Không gian bao la, rộng lớn, với gam màu đặc trưng của Huế (màu tím, màu xanh), hòa quyện với âm nhạc của sự sống
- Cảm xúc phấn khích, hân hoan của tác giả trước cảnh vật thiên nhiên của Huế
+ Tác giả trân trọng sự sống (tôi vươn tay để ôm)
+ Nghệ thuật biểu hiện ẩn dụ chuyển đổi cảm xúc, các yếu tố vật chất, cảm nhận thông qua nhiều giác quan
- Hai dòng thơ thể hiện tình yêu với thiên nhiên và mong muốn sự sống cháy bỏng của nhà thơ
- Đoạn thơ thứ hai biểu hiện lòng yêu mến với mùa xuân của đất nước:
+ Mùa xuân của đất nước được mô tả cụ thể thông qua hình ảnh người cầm súng, người ra đồng
+ Suy ngẫm và trầm tư của tác giả khi chứng kiến 'lộc' từ mùa xuân của đất nước
+ Từ ngôn từ 'náo nhiệt' và 'sôi động' thể hiện nhịp sống mới, thời kỳ phồn thịnh của đất nước
+ Tương phản đất nước với vì sao: sự bền vững của đất nước
⇒ Bức tranh mùa xuân tự nhiên và đất nước được so sánh qua góc nhìn yêu thương cuộc sống, khát vọng sống của tác giả
Câu 3 (trang 57 sách giáo khoa ngữ văn 9 tập 2)
- Hình ảnh mang tính biểu tượng trong hai dòng thơ 4, 5:
+ Chim hót, một bông hoa: ước mơ muốn có cuộc sống ý nghĩa và đóng góp
+ Nốt nhạc trầm: âm nhạc nâng cao các âm thanh khác, cống hiến một cách im lặng
- Tâm hồn 'ta làm' thể hiện mong muốn chân thành được tham gia vào cuộc sống, góp phần vào cuộc sống cộng đồng, của đất nước
- Sử dụng ngôn từ giản dị, chân thành qua những hình ảnh gần gũi, thân thuộc
→Khổ thơ biểu hiện lòng trích dâng chân thành của tác giả đối với cuộc sống, đất nước.
- Theo cách diễn đạt của tác giả, tôi tin rằng, bằng cách sống và cống hiến hết mình sẽ cảm nhận được ý nghĩa và giá trị của bản thân và cuộc sống
+ Mỗi người chỉ có một cuộc đời, vì vậy hãy tận dụng thời gian, năng lượng trẻ để sống có ý nghĩa và yêu thương
Câu 4 (trang 57 sách giáo khoa ngữ văn 9 tập 2)
- Hình thể thơ năm chữ kết hợp với giai điệu dân ca, đặc biệt là dân ca miền Trung. Âm nhạc nhẹ nhàng, cảm xúc sâu lắng
- Cách gieo vần giữa các khổ thơ giúp tạo ra sự liên tục của cảm xúc
- Kết hợp với các hình ảnh tự nhiên đơn giản (hoa tím, tiếng chim hót, vì sao…), hình ảnh biểu tượng, tổng quát (đất nước, vì sao…)
- Thái độ vui vẻ, hồn nhiên, sâu lắng, đôi khi lại chân thành thổ lộ tâm tư
Câu 5 (trang 57 sách giáo khoa ngữ văn 9 tập 2)
Tựa đề Mùa xuân nho nhỏ thể hiện sự sáng tạo độc đáo của Thanh Hải. Nhiều nhà thơ đã viết về mùa xuân với nhiều biến thể, đa dạng: mùa xuân chín (Hàn Mặc Tử), Mùa xuân xanh (Nguyễn Bính), Xuân ý, Xuân lòng (Tố Hữu).
Bài thơ này, Mùa xuân nho nhỏ thể hiện mong ước, khao khát chân thành của nhà thơ muốn hiến dâng, làm đẹp cho cuộc sống
Thực hành
Nhận xét về một đoạn thơ yêu thích (Đoạn thơ đầu) :
Nảy mầm giữa dòng nước xanh
Một bông hoa tím huyền diệu
Tiếng chim ca, lòng hân hoan
Vang vọng trên bầu trời rộn rã
Những giọt sương long lanh rơi
Tay tôi vươn ra, tôi chạm nhẹ
Khúc thơ đầu mở ra bức tranh mùa xuân tự nhiên đơn giản, nhưng sâu lắng và đầy sức sống. Mùa xuân của Thanh Hải không chỉ là một bông hoa tím nở giữa dòng sông xanh, và tiếng chim ríu rít trong không gian trong lành, màu sắc tươi vui, hài hòa. Những âm thanh, màu sắc, hình ảnh ấy đọng lại thành những giọt sương long lanh, để rồi tác giả không ngần ngại mà chạm vào. Mùa xuân của thiên nhiên không chỉ được trải nghiệm qua mắt, qua tai, mà còn qua cảm giác nữa.
Ý ý - Giá trị Quý
- Về nội dung: Học sinh cảm nhận được sự quan trọng của tình yêu và tình cảm sâu sắc dành cho đất nước, cuộc sống và khát vọng chân thành muốn đóng góp cho đất nước của nhà thơ.
- Về nghệ thuật: Học sinh hiểu rõ giá trị biểu đạt của hình thức thơ năm tiếng, với âm nhạc dân ca trong trẻo, trìu mến, gần gũi và những hình ảnh đẹp, giản dị nhưng đầy tính biểu cảm, cùng với các biểu tượng, so sánh mang tính chất thay đổi cảm xúc mà tác giả sử dụng.