Buzz
Hôm nay, Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 12: Thực hành một số phép tu từ ngữ âm, cho các bạn học sinh.
Chúng tôi hi vọng tài liệu này sẽ hữu ích trong việc hiểu rõ hơn chương trình môn Ngữ Văn lớp 12. Mời bạn tham khảo dưới đây.
Soạn bài Thực hành một số phép tu từ ngữ âm
I. Tạo nhịp điệu và cảm xúc cho câu
Câu 1. Đánh giá về nhịp điệu, sự kết hợp âm thanh (kèm theo việc lặp lại cú pháp, từ ngữ) để tạo ra cảm giác mạnh mẽ, mạnh mẽ cho một tuyên bố trong Sách giáo khoa.
- Sự kết hợp của nhịp ngắn và dài:
- Một dân tộc/ đã gan góc/chống ách nô lệ của Pháp hơn tám mươi năm nay: 3/3/ 11
- dân tộc đó/phải được tự do: 3/4
- Dân tộc đó/ phải được độc lập: 3/4
=> Nhịp điệu dài mạnh mẽ phù hợp với việc thể hiện những cuộc đấu tranh lâu dài của dân tộc. Nhịp điệu ngắn thể hiện sự quyết liệt, phù hợp với nội dung khẳng định quyền tự do, độc lập của dân tộc.
- Câu đầu, các câu kết thúc bằng âm thanh mở (nay, do), do là âm tiết mở. Câu sau kết thúc bằng âm tiết mang thanh trắc (lập), đây là âm tiết đóng.
Câu 2. Đánh giá tác dụng của âm thanh, nhịp điệu (phối hợp với việc lặp lại từ ngữ và cấu trúc câu) trong việc tạo ra cảm giác uy nghi, trang trọng của lời kêu gọi cứu nước (trích) trong Sách giáo khoa (chú ý đến vần, cách ngắt nhịp và đối xứng).
- Sự phối hợp giữa vần mở và vần đóng tạo ra sự cân đối về âm điệu ở cuối mỗi nhịp.
- Sự kết hợp giữa nhịp ngắn và nhịp dài trong một câu tạo ra âm hưởng của sự nhẹ nhàng và sự mạnh mẽ dồn dập.
- Cách ngắt nhịp đối xứng: 4/2, 4/2 (Bất kì đàn ông,/đàn bà, bất kì người già,/ người trẻ); 3/2, 3/2 (Ai có súng /dùng súng. Ai có gươm/ dùng gươm).
- Sử dụng câu thành ngữ, cấu trúc câu: “Bất kì… bất kì....; Ai có… ai có…” .
Câu 3.
- Nhịp ngắn, quyết đoán phù hợp với tinh thần kháng chiến.
- Sự kết hợp giữa nhịp ngắn và dài linh hoạt thể hiện suy nghĩ, tình cảm của tác giả.
- Sử dụng điệp ngữ và cấu trúc câu (Tre… Tre... ) tạo ấn tượng sâu sắc cho độc giả.
II. Điệp âm, điệp vần, điệp thanh
Câu 1. Phân tích tác dụng của việc sử dụng phép điệp phụ âm đầu trong các câu thơ sau:
Dưới trăng quyên đã gọi hè
Đầu tường lửa lựu lập loè đơm bông
Điệp phụ âm đầu “l” để tạo hình ảnh những bông hoa lựu giống như những đốm lửa lóe sáng tại những điểm ẩn hiện trong đoạn văn.
Làn ao lóng lánh ánh trăng loe.
Điệp phụ âm đầu “l” mô tả hình ảnh ánh trăng phản chiếu trên mặt nước như đang loang ra và lan tỏa khắp không gian.
Câu 2. Trong đoạn thơ ở SGK, vần nào được lặp lại nhiều nhất? Ý nghĩa của việc lặp lại vần đó như thế nào?
- Trong đoạn thơ của Tố Hữu, vần “ang” được lặp lại bảy lần: bàng, đang, giang, mang, đang, ngang, sang.
- Đây là nguyên âm mở và có âm tiết kết thúc bằng phụ âm. Việc sử dụng vần “ang” giúp tạo ra cảm giác sự mở rộng và chuyển động, phù hợp với miêu tả thời tiết giao mùa từ đông sang xuân, gợi lên không gian mênh mông, bao la của bầu trời và tâm trạng của con người trong mùa đông.
Câu 3.
Dốc lên khúc khuỷu, dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn lên thước cao, ngàn thước xuống
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi.
(Tây Tiến, Quang Dũng)
Đoạn thơ trên đã phản ánh được khung cảnh gian khó của rừng núi và sự gian nan, vất vả của cuộc hành trình nhờ sự hòa trộn của nhiều yếu tố. Hãy phân tích.
Gợi ý:
- Nhịp thơ: 4/3
- Ở 3 câu đầu sử dụng nhiều thanh trắc xen kẽ với thanh bằng, câu thơ cuối toàn thanh bằng tạo nên hình ảnh một khung cảnh thiên nhiên rộng lớn.
- Sử dụng từ láy (khúc khuỷu, thăm thẳm, heo hút), biện pháp tu từ nhân hóa (súng ngửi trời), điệp ngữ (dốc lên khúc khuỷu/ dốc thăm thẳm) phối hợp với biện pháp lặp và đối (ngàn thước lên cao/ngàn thước xuống).
- Phép lặp cú pháp ở câu 1 và câu 3 (Dốc lên khúc khủy, dốc thăm thẳm/Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống).
=> Bức tranh hiểm hóc, cho thấy chặng đường đi dạo của quân đội, đầy mệt mỏi và khó khăn.
