Buzz
Khi làm bài văn Sơn Tinh, Thủy Tinh trên các trang 10, 11, 12, 13 của sách Ngữ văn lớp 6 Liên kết tri thức, học sinh sẽ dễ dàng trả lời câu hỏi và viết bài văn 6.
Sáng tạo với bài văn Sơn Tinh, Thủy Tinh - Liên kết tri thức
* Trước khi đọc
Câu 1 (trang 10 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 6 tập 2 mới)
- Mưa: cung cấp nước uống, tưới tiêu cho sinh hoạt, trồng trọt, chăn nuôi. Tuy nhiên, mưa nhiều có thể gây ra lũ lụt, sạt lở đất đe dọa và gây thiệt hại cho con người và tài sản.
Câu 2 (trang 10 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Rừng cây được trồng; không vứt rác lung tung; tiết kiệm điện, nước …
* Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi từ bài đọc:
1. Theo dõi: Chú ý đến thời gian diễn ra câu chuyện.
- Thời kỳ của Hùng Vương thứ 18.
2. Theo dõi: Sính lễ ở đây có điều gì đặc biệt?
- Buổi lễ: Bao gồm 100 ván cơm nếp, 100 nệp bánh chưng và một con voi có ngà, một con gà chín cựa, một con ngựa có lông hồng mao, mỗi thứ đều đôi một.
→ Phong phú, quý giá, độc đáo và đều có trên đất liền.
3. Theo dõi: Thủy Tinh tức giận đã gây ra điều gì? Sơn Tinh đã ngăn chặn dòng nước lũ như thế nào?
- Thủy Tinh tức giận, kêu mưa gọi gió, tạo ra cơn dông bão lay động toàn bộ thiên nhiên, đưa nước sông dâng cao. Nước tràn đổ lên ruộng đồng, tràn vào nhà cửa, …
- Sơn Tinh sử dụng sức mạnh thiên nhiên, di chuyển từng ngọn đồi, dời từng dãy núi, xây dựng bức tường đất, ngăn chặn dòng nước lũ, ….
* Sau khi đọc
Nội dung chính:
“Sơn Tinh, Thủy Tinh” là câu chuyện giải thích nguyên nhân của hiện tượng lũ lụt thường niên ở Việt Nam và thể hiện lòng khao khát mạnh mẽ, ước ao của dân tộc ta muốn kiểm soát thiên tai, đồng thời tôn vinh, ca tụng công lao xây dựng đất nước của các vị vua Hùng.
Gợi ý câu trả lời sau khi đọc:
Câu 1 (trang 12 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Nội dung chính của câu chuyện “Sơn Tinh, Thủy Tinh”
+ Vua Hùng tổ chức cuộc thi chọn rể.
+ Hai chàng trai tài năng cùng tham gia, không ai thua ai.
+ Vua Hùng đưa ra điều kiện, ai mang đến sính lễ trước sẽ được cưới con gái.
+ Sơn Tinh đến trước và lấy được cô gái.
+ Sau đó, Thủy Tinh đến, tức giận, dâng nước để đánh bại Sơn Tinh.
+ Hai phe chiến đấu suốt hàng tháng, cuối cùng Thủy Tinh thất bại và phải rút lui.
+ Mỗi năm, Thủy Tinh lại cố gắng dâng nước để đánh bại Sơn Tinh nhưng luôn thất bại.
Câu 2 (trang 12 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Hai nhân vật Sơn Tinh, Thủy Tinh được tôn là thần.
- Đặc điểm làm cho họ được tôn là thần:
+ Xuất thân từ những vùng sâu của tự nhiên: một là vị vua của núi cao (vùng núi Ba Vì), hai là vị vua của biển sâu (khu vực Biển Đông)
+ Đều có khả năng siêu nhiên và tài năng đặc biệt (Sơn Tinh: vẫy tay về phía đông, phía đông nổi cồn bãi, vẫy tay về phía tây, phía tây mọc lên từng dãy núi đồi; Thủy Tinh: gọi gió, gió đến; hô mưa, mưa về)
+ Nhân vật vĩnh cửu không bao giờ già đi (tính không biến đổi, bất biến của thời gian trong thần thoại) : Do lòng oán hận sâu nặng, thù địch sâu xa, hàng năm gây mưa gió, bão tố, dâng nước để đánh bại Sơn Tinh, …
Câu 3 (trang 12 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Các chi tiết làm cho cuộc thi kén rể này trở nên đặc biệt là:
+ Vua Hùng chọn kén rể là những người tài năng, Sơn Tinh và Thủy Tinh đều đến cầu hôn.
+ Cả hai đều tham gia thi tài với hy vọng giành được tình yêu của công chúa, nhưng không ai là người thắng cuộc, cả hai đều xứng đáng.
+ Vua Hùng đặt ra thách thức (cuộc thi kén rể lần thứ hai): Sơn Tinh nhanh chóng hơn nên chiến thắng và lấy được công chúa, sau đó đưa công chúa về núi.
+ Thủy Tinh đuổi theo, hai bên giao tranh (cuộc thi lần thứ ba), Sơn Tinh chiến thắng và giữ được vợ, cùng vợ sống hạnh phúc; Thủy Tinh thất bại, không cưới được công chúa nên hàng năm gây lũ lụt trả thù.
Câu 4 (trang 12 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Ban đầu Sơn Tinh và Thủy Tinh chỉ thi đấu để giành tình yêu của công chúa do Vua Hùng chọn. Khi không thể chiếm được tình yêu của công chúa, Thủy Tinh tức giận và gây chiến, với ý định cướp Mị Nương. Lúc này, Sơn Tinh và Thủy Tinh bắt buộc phải đối đầu.
- Hai nhân vật đấu tranh vì mục tiêu cá nhân, nhưng hành động của Thủy Tinh khiến thành Phong Châu bị ngập nước, biến thành một đảo trên biển. Sơn Tinh chiến đấu với Thủy Tinh không chỉ vì lý do riêng tư mà còn để ngăn chặn một thảm họa thiên nhiên, bảo vệ sự sống của con người, thực vật và động vật. Vì vậy, khi Sơn Tinh chiến thắng Thủy Tinh, anh trở thành một anh hùng của cộng đồng.
Câu 5 (trang 12 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Truyện liên quan đến thời kỳ của Vua Hùng, tại vùng đất xưa của Văn Lang, nhằm ca ngợi và tôn vinh những thành tựu của dân tộc Việt cổ trong việc chống chọi với lũ lụt, kiểm soát lũ lụt và sử dụng nguồn nước (ở lưu vực sông Đà và sông Hồng) để phát triển nông nghiệp, chăn nuôi, ổn định cuộc sống và xây dựng đất nước.
Câu 6 (trang 12 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Truyện giải thích nguyên nhân của hiện tượng lũ lụt hàng năm ở nước ta.
- Theo tác giả dân gian, nguyên nhân của hiện tượng này là do oán nặng thù sâu, hàng năm Thủy Tinh dâng nước để đánh bại Sơn Tinh.
- Thực chất đây là một biện pháp nghệ thuật trong cách kể của tác giả để làm nổi bật tính chân thực của câu chuyện. Người kể đưa người đọc đến với quy luật tự nhiên thường thấy trong cuộc sống, nhắc nhở họ về những hiện tượng thường gặp để đánh giá cao công lao của những người tiền bối.
Câu 7 (trang 13 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Thất bại trong cuộc đối đầu, Thủy Tinh tức giận trước những cuộc tấn công mạnh mẽ từ Sơn Tinh. Tuy nhiên, dù phép màu có mạnh mẽ đến đâu, Thủy Tinh vẫn không thể chiến thắng và phải chịu thua trước Sơn Tinh dũng mãnh và thông minh.
* Liên kết với nội dung đọc
Bài tập (trang 13 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
Đây là hình ảnh mơ mộng của nhà thơ Nguyễn Nhược Pháp về Sơn Tinh và Thủy Tinh:
Sơn Tinh có một con mắt ở trung tâm trán
Thủy Tinh có râu ria mềm mại như những sợi rêu xanh
Một vị thần với hình ảnh hổ trắng trên đất liền
Một thần vượt biển trên lưng rồng uy nghi.
Điều này cho thấy, từ những thông tin về nhân vật trong câu chuyện, mỗi chúng ta có thể tưởng tượng ra ngoại hình của nhân vật Sơn Tinh, Thủy Tinh theo cách riêng của mình. Hãy viết xuống những tưởng tượng của bạn bằng một đoạn văn (khoảng 5-7 câu)
Đoạn văn tham khảo:
Sơn Tinh có khuôn mặt đậm chất, vẻ ngoài vĩ đại, thể chất mạnh mẽ và mạnh mẽ. Anh ta có khả năng di chuyển núi non, làm sân biển. Trong khi đó, Thủy Tinh có gương mặt tàn nhẫn, đầy mưu mẹo và tính toán. Thủy Tinh có khả năng gọi mưa và gió. Cả hai đều là những vị thần có tài năng xuất chúng.
