Tạo bài Về thăm mẹ chi tiết Ngữ văn 6 tập 1 Cánh diều với đầy đủ lời giải cho tất cả các câu hỏi và bài tập phần Chuẩn bị và Đọc hiểu
Nội dung chính
Về thăm mẹ là bài thơ thể hiện tình cảm của người con xa nhà trong một lần về thăm mẹ mình. Mặc dù mẹ không ở nhà nhưng hình ảnh mẹ hiện hữu trong từng sự vật thân thuộc xung quanh. Mỗi cảnh, mỗi vật đều biểu hiện sự vất vả, sự tần tảo, hi sinh và đặc biệt là tình thương yêu của mẹ dành cho con. |
Chuẩn bị 1
Trả lời câu 1 (trang 39 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Đọc trước bài thơ Về thăm mẹ để hiểu thêm về tác giả Đinh Nam Khương.
Phương pháp giải:
Đọc chú thích (*) và tìm hiểu thêm thông tin từ sách vở, internet.
Lời giải chi tiết:
- Đinh Nam Khương, sinh năm 1949, quê Hương Sơn, Mỹ Đức, Hà Nội. Ông là phó chủ tịch Hội Đông Y Mỹ Đức, Hà Nội, là thành viên Hội nhà văn Việt Nam, hiện sống và làm việc tại Hà Nội.
- Giải thưởng:
+ Giải A cuộc thi thơ 1981-1982 - Báo Văn nghệ
+ Tặng thưởng cho bài thơ hay nhất 1992 - Báo Văn nghệ Quân đội
+ Tặng thưởng cho bùn thơ hay nhất 2001 - Báo Văn nghệ
+ Giải B cuộc thi thơ Lục bát 2002-2003.
Chuẩn bị 2
Trả lời câu 2 (trang 39 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Hãy tưởng tượng bạn đang trên đường về nhà gặp lại người thân sau một chuyến đi xa. Tâm trạng của bạn như thế nào?
Phương pháp giải:
Nhắm mắt và tưởng tượng bạn đi xa một thời gian và được trở về thăm nhà.
Lời giải chi tiết:
Tâm trạng rất hồi hộp, háo hức, nhớ nhung và mong chờ giây phút gặp lại những người thân yêu trong gia đình.
Đọc hiểu 1
Trả lời câu 1 (trang 40 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Từ tiêu đề bài thơ và hình minh họa, hãy đoán người trong hình là ai. Tâm trạng của họ như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc lại tiêu đề.
Lời giải chi tiết:
Từ tiêu đề bài thơ và hình minh họa, bạn đoán người trong hình là đứa con đang ngồi buồn nhớ mẹ, nhớ lại những ký ức về mẹ.
Đọc hiểu 2
Trả lời câu 2 (trang 40 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Chú ý thể thơ, chỉ ra vần, nhịp, hình ảnh trong bài thơ.
Phương pháp giải:
Đọc bài thơ và tập trung vào cách ngắt nhịp, vần và hình ảnh.
Lời giải chi tiết:
- Thể thơ: Lục bát
- Nhịp thơ: 4/2, 4/4
- Vần:
+ Chữ thứ 6 của câu 6 vần với chữ thứ 6 của câu 8.
+ Chữ thứ 8 của câu 8 vần với chữ thứ 6 của câu 6.
Đọc hiểu 3
Trả lời câu 3 (trang 40 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Dấu ba chấm trong dòng thơ ở khổ cuối có tác dụng gì?
Phương pháp giải:
Tìm hiểu tác dụng của dấu ba chấm.
Lời giải chi tiết:
Dấu ba chấm trong dòng thơ ở khổ cuối giúp hiện cảm xúc nghẹn ngào không nói thành lời của tác giả.
Chuẩn bị cuối bài 1
Trả lời câu 1 (trang 41 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Bài thơ là lời của ai? Thể hiện cảm xúc về ai? Cảm xúc như thế nào? (So sánh với dự đoán ban đầu để xác nhận hoặc điều chỉnh).
Phương pháp giải:
Xét các loại nhân vật đã nêu và chọn lựa lựa chọn chính xác.
Lời giải chi tiết:
- Bài thơ là lời của đứa con trở về nhà sau nhiều ngày xa cách. Thể hiện cảm xúc về mẹ.
- Đó là cảm xúc nghẹn ngào, nhớ thương mẹ sau bao ngày đi xa và trở về không gặp lại mẹ.
Chuẩn bị cuối bài 2
Trả lời câu 2 (trang 41 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cảnh vật quanh ngôi nhà của người mẹ hiện ra với những hình ảnh nào? Những hình ảnh ấy đã giúp tác giả thể hiện được tình cảm gì?
Phương pháp giải:
Đọc bài thơ và liệt kê các hình ảnh quanh ngôi nhà.
Lời giải chi tiết:
Hình ảnh ngôi nhà của mẹ hiện ra đơn sơ, mộc mạc và rất đỗi thân thương với chiếc nón mê cũ, cái áo tơi qua bao buổi cày bừa đã ngắn ngủn, đàn gà con vào ra quanh cái nơm hỏng vành,…
Chuẩn bị cuối bài 3
Trả lời câu 3 (trang 41 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Xác định biện pháp tu từ ở khổ thơ thứ hai và chỉ ra tác dụng của biện pháp đó.
Phương pháp giải:
Nhớ lại các biện pháp tu từ đã học.
Lời giải chi tiết:
Biện pháp nghệ thuật ẩn dụ: 'nón mê', 'áo tơi' cho hình ảnh người mẹ lam lũ.
Chuẩn bị cuối bài 4
Trả lời câu 4 (trang 41 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Điều gì làm người con “Nghẹn ngào thương mẹ nhiều hơn...”?
Phương pháp giải:
Đọc văn bản, chú ý các chi tiết tác giả viết về mẹ.
Lời giải chi tiết:
Người con nghẹn ngào và thương mẹ nhiều hơn vì:
- Vì người con cảm nhận được tình yêu thương của mẹ khi thấy trái chín trên cây mẹ vẫn để phần.
- Vì người con nhận thấy sự chăm sóc của mẹ khi mọi vật trong nhà đều do bàn tay mẹ vun vén, xếp đặt, chăm sóc.
- Vì người con hiểu ra nỗi lao động của mẹ khi thấy chiếc nón mê cũ, cái áo tơi mòn đã cùng mẹ chịu đựng qua bao mưa nắng.
Chuẩn bị cuối bài 5
Trả lời câu 5 (trang 41 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nhận xét cách gieo vần lục bát trong câu: “Áo tơi qua buổi cày bừa / Giờ còn lủn củn khoác hờ người rơm.'
Phương pháp giải:
Đọc kĩ câu thơ và tìm vần trong câu.
Lời giải chi tiết:
- Cách gieo vần: 'Áo tơi qua buổi cày bừa / Giờ còn lủn củn khoác hờ người rơm.'
- Trong cặp lục bát trên có sự đối xứng nhau trong các thanh ở các tiếng 2,4,6.
+ Câu lục là B – T – B “tơi - buổi - bừa”;
+ Câu bát là B – T – B – B “còn - củn - hờ - rơm'.
Chuẩn bị cuối bài 6
Trả lời câu 6 (trang 41 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Hình dung và tái hiện lại cảnh người con về thăm ngôi nhà của mẹ trong bài thơ bằng cách vẽ tranh minh hoạ hoặc miêu tả bằng lời văn.
Phương pháp giải:
Em có thể lựa chọn một trong hai cách trên để tái hiện lại hình ảnh thơ.
Lời giải chi tiết:
Các em tự vẽ tranh hoặc có thể miêu tả:
Vào một chiều mùa đông, tôi trở về thăm nhà của mình sau những ngày học tập nơi xa. Về đến nhà tôi không thấy khói từ bếp, có lẽ mẹ tôi vắng nhà. Tôi bèn ngồi thơ thẩn trước hiên nhà đi ra đi vào ngóng mẹ về. Chợt trời đổ mưa lớn. Cạnh hiên nhà, chum nước mẹ đã đậy. Mưa rơi làm ướt cái nón mê, ướt cả cái áo tơi ngắn của mẹ khoác hờ người rơm.