Tạo bài viết Lá cờ thêu sáu chữ vàng: Kết nối tri thức Ngữ văn lớp 8 trang 10 sách Kết nối tri thức tập 1

Khám phá đoạn trích từ tác phẩm Lá cờ thêu sáu chữ vàng của nhà văn Nguyễn Huy Tưởng trong chương trình học môn Ngữ văn lớp 8.

Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 8: Lá cờ thêu sáu chữ vàng. Hãy tham khảo để hiểu thêm về những kiến thức hữu ích.

Soạn bài viết về Lá cờ thêu sáu chữ vàng

Trước khi bắt đầu đọc

1. Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn về nhân vật anh hùng nhỏ tuổi Trần Quốc Toản (dựa trên các tài liệu lịch sử, sách báo, phim ảnh,... mà bạn đã đọc, đã xem).

Cảm nhận về nhân vật anh hùng nhỏ tuổi Trần Quốc Toản: sự ngưỡng mộ và tôn kính.

2. Bạn còn biết những nhân vật thiếu nhi lịch sử nào khác ngoài Trần Quốc Toản không?

Danh sách những nhân vật thiếu nhi lỗi lạc trong lịch sử: Kim Đồng, Võ Thị Sáu, Lê Văn Tám…

Bắt đầu đọc văn bản

Câu hỏi 1: Hoài Văn suy nghĩ gì khi thấy các vương hầu họp bàn việc quốc gia?

Suy nghĩ của Hoài Văn: Nếu được tham gia vào cuộc họp của các quan lại, tôi sẽ quỳ gối trước mặt họ và cầu xin phép để được tham gia cuộc họp.

Câu hỏi 2: Hậu quả gì sẽ xảy ra nếu Hoài Văn vượt ra ngoài giới hạn?

Khi Hoài Văn vượt ra ngoài giới hạn, có thể phải đối mặt với án tử hình.

Câu hỏi 3: Hoài Văn giải thích như thế nào về hành động của mình?

Hoài Văn giải thích về hành động của mình: Dù biết hậu quả có thể là tử hình, nhưng tôi nghĩ rằng trong thời kỳ quốc gia đang trong tình trạng biến động, cả trẻ nhỏ cũng phải đối diện với những khó khăn, đặc biệt là khi bản thân đã trưởng thành. Mặc dù tôi chưa đủ tuổi để tham gia vào công việc của quốc gia, nhưng tôi không thể chỉ đứng nhìn. Khi vua lo lắng, thì người dân cũng phải lo lắng, và với sự dạy dỗ của cha mẹ về những điều công bằng và trung thực, tôi đã quyết định hy sinh để đóng góp một phần nhỏ.

Câu hỏi 4: Thái độ của Trần Quốc Toản thể hiện như thế nào qua lời nói?

Qua lời nói, thái độ của Trần Quốc Toản thể hiện sự tức giận và phẫn nộ khi nghe tin có người ủng hộ hoà bình.

Câu 5: Cách nhà vua xử lý hành động của Trần Quốc Toản có như dự đoán của em không?

• Theo dự đoán của mình để trả lời.
• Gợi ý: Cách nhà vua xử lý hành động của Trần Quốc Toản đúng với dự đoán của mình (không xử trị tội).

Sau khi đọc

Trả lời câu hỏi:

Câu hỏi 1: Hãy tóm tắt nội dung của văn bản và cho biết câu chuyện dựa trên bối cảnh của sự kiện lịch sử nào.

Tóm tắt của văn bản: Quân Nguyên đã mượn đường để xâm lược nước ta. Trong lúc Trần Quốc Toản chưa đủ tuổi để tham gia các cuộc họp quan trọng với vua và các vương hầu, anh ta đã không ngần ngại giải thích tình hình cho lính canh, đến thuyền rồng để yêu cầu được tham gia và chịu trách nhiệm với hành động của mình. Vua đã không trừng phạt mà thưởng cho Quốc Toản vì sự trách nhiệm và lòng yêu nước của anh ta.

Câu chuyện dựa trên bối cảnh lịch sử của sự xâm lược của quân Nguyên - Mông vào nước ta và cuộc họp của vua Trần cùng các vương hầu để thảo luận về việc đối phó với kẻ thù.

Câu hỏi 2: Trần Quốc Toản, Hoài Văn Hầu, cảm thấy thế nào khi phải đứng ngoài nhìn cuộc họp quan trọng ở bến Bình Than diễn ra?

Trong tình huống bị buộc phải ở bờ nhìn vào cuộc họp quan trọng của vua Trần và các vương hầu đối phó với quân địch, Trần Quốc Toản có nhiều biểu hiện như: Không ngừng năn nỉ mà vẫn không được phép xuống bến; Bày tỏ sự thẫn thờ khi nhìn thấy bến Bình Than; Cảm thấy nhục nhã khi không thể tham gia cuộc họp; Nhìn thấy lá cờ trên thuyền của các vương hầu đã 'rách mắt'; Ao ước được lên thuyền rồng để tham gia cuộc họp và cầu xin được tham gia; Muốn đẩy lùi một số lính Thánh Dực để chạy xuống bến nhưng sợ bị phạt; So sánh sự đoàn kết của các vị lãnh đạo tại hội nghị Diên Hồng với tình trạng không đồng lòng ở đây; Tỏ ra quyết tâm và mạnh mẽ trong ý định đối phó với quân địch.

- Tóm tắt: Quân Nguyên đã mượn đường qua lãnh thổ của chúng ta để xâm lược. Trong thời điểm chưa đến độ tuổi trưởng thành, Trần Quốc Toản không được tham gia cuộc họp quan trọng với vua và các vương hầu để thảo luận về việc đánh giặc. Tuy nhiên, anh đã không ngần ngại xin phép và chịu trách nhiệm với hành động của mình trước vua, thể hiện tinh thần trách nhiệm và lòng yêu nước.

Trong tình huống như vậy, tâm trạng của Trần Quốc Toản phức tạp: Anh ta mong muốn tham gia vào việc quan trọng của đất nước, cảm thấy ghen tị với những người anh em chỉ lớn hơn mình và phẫn nộ vì bị loại ra khỏi cuộc họp; Anh ta thậm chí còn suy tính đến việc mạo hiểm để được gặp vua.

=> Tất cả những cảm xúc này đều thể hiện lòng yêu nước, sự căm ghét kẻ thù, và mong muốn đóng góp vào cuộc chiến chống lại quân xâm lược. Đây là tâm trạng của một người trẻ tuổi nhưng tinh thần lớn lao.

Câu hỏi 3: Khi bị quân Thánh Dực ngăn cản xuống bến gặp vua, Trần Quốc Toản đã thực hiện hành động gì khác thường? Tại sao anh ta lại làm như vậy?

- Hành động khác thường của Trần Quốc Toản bao gồm: 'đẩy mạnh người lính Thánh Dực ngã gục, hạ thấp chúng'; 'nhấn mạnh lên việc sử dụng gươm'; đe dọa phạt những người cản trở, tức giận và quát lớn trước viên tướng, sử dụng gươm múa may khiến không ai dám lại gần gũi.

- Trong thời kỳ phong kiến, hành động của Trần Quốc Toản được coi là một vi phạm nghiêm trọng và có thể bị kết án tử hình. Mặc dù ý thức được hậu quả, nhưng vì lo lắng cho số phận của đất nước, và mong muốn bày tỏ ý kiến với vua, Trần Quốc Toản đã thực hiện những hành động nguy hiểm như vậy.

Câu 4: Quan sát hành động và nghe lời Trần Quốc Toản, vua Thiệu Bảo đã phản ứng và xử lý như thế nào? Thái độ và cách xử lý đó cho thấy điều gì về vị vua này?

- Thái độ và cách xử lý của vua:

• Vua mỉm cười và gật đầu, chứng tỏ ý kiến của Quốc Toản được ủng hộ.
• Biết rằng hành động là vi phạm luật pháp nhưng quyết định tha thứ, nhìn nhận sự quý trọng của tinh thần trách nhiệm của một người trẻ tuổi đối với quốc gia.
• Vua động viên và khích lệ Hoài Văn Hầu một cách nhẹ nhàng và lịch sự...

- Thái độ và cách xử lý này thể hiện: vua vừa nghiêm túc, vừa rộng lượng, thể hiện sự lãnh đạo của một vị vua đối với một người em còn trẻ chưa trưởng thành; vua nhận ra giá trị đáng kính của một thanh niên biết lo lắng cho quốc gia.

Câu 5: Trong câu chuyện, việc xen vào ý nghĩ riêng của Trần Quốc Toản có tác dụng như thế nào? Hãy nêu và phân tích một số trường hợp.

• Những con trai của... đều tươi đẹp như hoa gấm.
• Anh ta giả vờ như muốn mượn đường để... tham gia cuộc họp quan trọng về việc của nước.

=> Sự xen kẽ này cho thấy người kể chuyện đồng cảm và hiểu biết nhân vật Trần Quốc Toản. Những ước mơ và suy nghĩ của nhân vật cũng là những điều mà người kể chuyện muốn thể hiện.

Câu 6: Tính cách của Trần Quốc Toản được thể hiện qua cách anh ta tương tác với các nhân vật khác trong truyện như thế nào?

Câu 7: Trong truyện này, cả ngôn ngữ của người kể chuyện và ngôn ngữ của nhân vật đều mang đậm dấu ấn lịch sử. Hãy chỉ ra một số ví dụ và tác dụng của điều này.

- Lời kể của người tường thuật sử dụng các từ ngữ phù hợp với vị trí xã hội, quyền lực, và vật liệu của các nhân vật: quan lại, hoàng tử, vương gia, Vua Hùng Đạo, Vua Chiêu Minh, Vua Chiêu Quốc, Hoài Văn Hầu, quân Thánh Dực, tàu chiến, dụng cụ quyền uy, cung thị,...

- Trong các cuộc trò chuyện giữa các nhân vật: “Quân địch không có danh phận, các vị hầu không có phần ở đây, vì vậy hãy rời đi để anh em làm việc. Khinh thường phép nước không có ích gì, tất cả mọi người phải tuân theo lệnh trên cao”; “Tôi sẽ xuống yêu cầu quan gia, không ai có thể ngăn cản tôi. Nếu có xô xát, hãy nhìn thấy lưỡi gươm này!”

=> Tác dụng: câu chuyện trở nên sống động và chân thực, làm rõ được bối cảnh lịch sử của thời điểm đó, thu hút người đọc vào cốt truyện và nổi bật chủ đề của tác phẩm.

Câu 8: Hãy tóm tắt chủ đề của văn bản và cho biết căn cứ của em tóm tắt như vậy.

- Chủ đề: Truyện thể hiện lòng yêu nước, sự căm thù đối với kẻ thù của anh hùng nhỏ tuổi Trần Quốc Toản, từ đó thể hiện tinh thần chiến đấu chống lại xâm lược của dòng họ Trần trong lịch sử.

- Dựa trên nội dung của văn bản, cũng như qua những phẩm chất được thể hiện của nhân vật Trần Quốc Toản.

Kết nối với độc giả

Viết một đoạn văn (tầm 7 - 9 câu) phân tích chi tiết về việc Trần Quốc Toản bóp nát quả cam.

Gợi ý:

Trong tác phẩm 'Lá cờ thêu sáu chữ vàng' của tác giả Nguyễn Huy Tưởng, việc Trần Quốc Toản bóp nát quả cam được mô tả chi tiết. Hành động này đã thể hiện rõ tính cách thẳng thắn, lòng yêu nước và sự căm ghét sâu sắc với kẻ thù của Quốc Toản.