Buzz
Với bài viết phân tích một tác phẩm (truyện) trang 26, 27, 28, 29, 30 của môn Ngữ văn lớp 8 Kết nối tri thức, học sinh sẽ được hỗ trợ trong việc trả lời các câu hỏi từ đó dễ dàng viết bài văn 8.
Tạo bài Viết phân tích một tác phẩm (truyện) (trang 26) - Liên kết tri thức
Phân tích một tác phẩm truyện là để làm rõ chủ đề và các đặc điểm nghệ thuật của tác phẩm được thể hiện qua các yếu tố cơ bản như cốt truyện, nhân vật, người kể chuyện... Phần Viết của bài học này sẽ hướng dẫn bạn viết một bài văn phân tích một tác phẩm truyện theo hướng đó.
Yêu cầu:
- Giới thiệu tác phẩm truyện (tên tác phẩm, tác giả) và phê bình tổng quát về tác phẩm.
- Tóm tắt ngắn gọn nội dung chính của tác phẩm
- Phân biệt được chủ đề của tác phẩm.
- Phân tích và chỉ ra tác dụng của một số đặc điểm nghệ thuật về hình thức của tác phẩm (như cốt truyện, xây dựng nhân vật, người kể, ngôn ngữ,...)
- Sử dụng các chứng cứ từ tác phẩm để làm rõ ý kiến trong bài viết.
- Đưa ra ý nghĩa, giá trị của tác phẩm truyện.
* Bài viết tham khảo cho phân tích
Hãy “nhắm mắt và mở cửa sổ” để cảm nhận vẻ đẹp đặc biệt của cuộc sống
1. Giới thiệu tác phẩm truyện (tên tác phẩm, tác giả) và phê bình tổng quát về tác phẩm.
Tác phẩm truyện được giới thiệu ngay ở đoạn mở bài: “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ của Nguyễn Ngọc Thuần là một tác phẩm văn học nổi tiếng đã nhận được nhiều giải thưởng trong và ngoài nước về sách dành cho trẻ em”. Ngoài ra, cũng trong phần này, người viết đã tổng kết ý kiến về tác phẩm: “Tác phẩm đã thu hút chúng ta vào một thế giới tươi đẹp, trong trẻo và yên bình đầy ngạc nhiên”
2. Bối cảnh của tác phẩm
Phần đầu của bài viết đã tóm tắt ngắn gọn bối cảnh của tác phẩm: “Trong đó, nhân vật chính là “tôi” - một cậu bé mười tuổi … và những trải nghiệm tuyệt vời mà cậu ấy gặp phải”
3. Chủ đề của tác phẩm
Chủ đề của tác phẩm: “Nhà văn như muốn gửi đến người đọc một thông điệp: Hãy mở rộng mọi giác quan, mở rộng tâm hồn để cảm nhận vẻ đẹp kỳ diệu của cuộc sống, của thiên nhiên, của trái đất và bầu trời”.
4. Sử dụng các ví dụ từ tác phẩm để minh họa ý kiến trong bài viết
Các ví dụ được trích từ tác phẩm để minh họa chủ đề là:
- Ở khu vườn đó, cậu bé đã trải nghiệm thế giới bằng trái tim yêu thương, trí tưởng tượng phong phú và các giác quan nhạy bén: “Hãy tưởng tượng, một sáng mờ sương. Bạn nhắm mắt và mở cửa sổ, bạn sẽ hiểu ngôn ngữ của khu vườn”
- “Chẳng hạn, trong câu chuyện Ngày bí mật, khi cô Hồng mất con đầu lòng, nhân vật “tôi” đã thể hiện sự suy tư về tình yêu thương và sự chia sẻ trong cuộc sống “Tôi vẫn nhớ lời mẹ nói, khi ai đó buồn, họ cần nhiều người để chia sẻ. Nỗi buồn tan đi bằng tình thương, không có phương thuốc nào chữa lành. Khi chia sẻ nỗi buồn, chúng ta không buồn thêm, nhưng người khác lại vui hơn””
5. Phân tích tác dụng của một số đặc điểm về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.
Đặc điểm nghệ thuật của tác phẩm: sáng tạo chi tiết sâu sắc; cách kể chuyện chân thành, lời kể đầy cảm xúc,....
6. Khẳng định ý nghĩa, giá trị của tác phẩm
Chắc chắn giá trị, ý nghĩa của tác phẩm, chứa đựng nhiều bài học quý báu cho mọi người
* Thực hành viết theo từng bước
1. Trước khi bắt đầu viết
a. Xác định truyện cần phân tích
Liệt kê các tác phẩm đã học, đã đọc và chọn ra một câu chuyện mà bạn ấn tượng nhất. Ghi lại một số thông tin cơ bản như: tên truyện, tác giả, thể loại (truyện ngắn hay tiểu thuyết)....
b. Tìm ý tưởng
Để tìm ý cho bài viết, có thể đặt ra và trả lời các câu hỏi xoay quanh câu chuyện:
- Đọc câu chuyện, bạn cảm thấy thế nào? Bạn ấn tượng nhất với câu chuyện ở điểm nào (nội dung, cốt truyện, nhân vật, ngôn ngữ,...)
- Nội dung chính của câu chuyện là gì?
- Chủ đề của câu chuyện là gì?
- Câu chuyện có những đặc điểm nghệ thuật gì (cốt truyện, ngôi kể, nhân vật, ngôn ngữ,...)? Những đặc điểm nghệ thuật đó có ảnh hưởng như thế nào đến việc truyền đạt nội dung?
- Câu chuyện có ý nghĩa, giá trị gì?
c. Xây dựng dàn ý
Sắp xếp các ý đã thu thập được vào các phần để có một bản dàn ý:
- Bắt đầu: Tóm tắt ngắn gọn về câu chuyện (tên, tác giả); phát biểu tổng quan về câu chuyện.
- Phần chính:
+ Tóm tắt nội dung chính của tác phẩm.
+ Phân tích chủ đề của tác phẩm.
+ Đánh giá và phân tích tác dụng của một số đặc điểm nghệ thuật của tác phẩm.
- Kết luận: Đề cao ý nghĩa, giá trị của tác phẩm.
2. Viết bài văn
Khi viết, cần lưu ý:
- Bài viết phải có ba phần, trong đó phần chính tập trung vào làm sáng tỏ chủ đề và phân tích tác dụng của một số đặc điểm nghệ thuật của tác phẩm truyện.
- Trong bài viết, cần phải sắp xếp các luận điểm chính theo trật tự logic; tránh việc chỉ tóm tắt câu chuyện trong tác phẩm.
- Cần chọn lọc, trích dẫn và phân tích các bằng chứng tiêu biểu từ tác phẩm để làm rõ ý kiến của tác giả; tránh phân tích tác phẩm một cách mơ hồ.
Bài viết tham khảo
Nguyễn Thành Long là một tác giả truyện ngắn nổi tiếng, đã sáng tác nhiều tác phẩm xuất sắc như 'Giữa trong xanh' (1972), 'Ly Sơn mùa tỏi' (1980)... Trong tập truyện 'Giữa trong xanh' có một truyện ngắn mang tên 'Lặng lẽ Sa Pa', kể về cuộc sống của những người dân sống giữa vùng núi xanh mát, tươi đẹp nhưng cũng đầy khó khăn. Tác phẩm này ca ngợi những con người sống giữa thiên nhiên hùng vĩ, luôn hy sinh và yêu thương quê hương.
Môi trường thiên nhiên ở Lào Cai miền Tây Bắc của đất nước ta không chỉ tươi đẹp mà còn rất phong phú và đa dạng. Tác giả đã mô tả chi tiết về vẻ đẹp của núi rừng, thác nước, những cánh đồng, đồi núi xanh ngát. Mỗi cảnh vật, mỗi hình ảnh đều mang lại cảm giác thơ mộng và hữu tình cho người đọc.
Trên nền của thiên nhiên tươi đẹp ấy, cuộc sống của con người càng trở nên sống động và ý nghĩa hơn. Ánh nắng chiều làm cho hoa càng rực rỡ và làm cho con người cảm thấy hạnh phúc. Đây thực sự là những hình ảnh tinh tế và đẹp đẽ.
Trên bức tranh thiên nhiên và cuộc sống sinh động ấy là những con người đáng yêu, đáng quý. Dù thiên nhiên có đẹp đến đâu thì chỉ là phông nền, làm cho con người trở nên hoàn thiện hơn.
- Nếu mỗi quan điểm chưa được làm rõ bằng các bằng chứng cụ thể hoặc bằng chứng chưa thuyết phục, thì cần phải bổ sung, điều chỉnh.
