Tạo bài viết về Sọ Dừa từ Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 6 phần 1: Chân trời sáng tạo với lời giải đầy đủ cho tất cả các câu hỏi và bài tập trong phần Chuẩn bị đọc, Trải nghiệm cùng văn bản, Suy ngẫm và phản hồi
Nội dung chính
Truyện đề cao lòng nhân ái, sự yêu thương đùm bọc lẫn nhau, ca ngợi vẻ đẹp bên trong của con người, khẳng định niềm tin vào sự công bằng, vào giá trị của lao động và sự cố gắng. Truyện nêu lên bài học khi đánh giá, nhìn nhận một con người: phải xem xét toàn diện, không nên chỉ nhìn vẻ bề ngoài. |
Chuẩn bị đọc 1
Câu 1 (trang 39 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Đã bao giờ em đánh giá người khác chỉ qua hình thức bên ngoài? Cách đánh giá như vậy có chính xác không?
Phương pháp giải:
Nhớ lại xem từ trước đến nay em đã từng đánh giá ai qua vẻ bề ngoài như đầu tóc, trang phục, dáng đi của họ chưa.
Lời giải chi tiết:
Có những khi em đánh giá người khác qua hình thức bên ngoài, ví dụ như nhìn vào cách ăn mặc, đầu tóc của bạn đó để nhận xét. Cách đánh giá như vậy không hoàn toàn chính xác, vì hình thức bên ngoài không thể hiện hết được hết về một con người.
Chuẩn bị đọc 2
Câu 2 (trang 39 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nhan đề văn bản gợi cho em liên tưởng gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ nhan đề xem có điều gì khác lạ.
Lời giải chi tiết:
Nhan đề văn bản gợi cho em liên tưởng về một người có ngoại hình không giống như những con người bình thường, mà có vẻ ngoài khác lạ.
Trải nghiệm cùng Văn bản 1
Câu 1 (trang 39 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Những chi tiết trong phần mở đầu giúp em biết được gì về nhân vật Sọ Dừa?
Phương pháp giải:
Đọc đoạn văn đầu, xem đoạn văn đã giới thiệu những gì về xuất thân, hoàn cảnh của nhân vật Sọ Dừa.
Lời giải chi tiết:
Phần mở đầu đã giới thiệu về sự ra đời kì lạ của Sọ Dừa: bà mẹ vào rừng hái củi, thấy cái sọ dừa bên gốc cây to đựng đầy nước đã uống và rồi có mang. Bà sinh ra một đứa bé không chân không tay, tròn như quả dừa, cất được tiếng nói xin người mẹ nuôi mình.
=> Sọ Dừa là một nhân vật kì lạ, không giống với những người phàm trần khác.
Trải nghiệm với Văn bản 2
Câu 2 (trang 40 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Sao thấy Sọ Dừa tìm được vật lễ không?
Phương pháp giải:
Dự đoán theo quan điểm cá nhân.
Lời giải chi tiết:
Theo em, Sọ Dừa sẽ tìm thấy vật lễ vì cậu không phải là người thường và cậu là một người hiền lành, tốt bụng, nên sẽ được đền đáp xứng đáng.
Suy ngẫm và phản hồi 1
Câu 1 (trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Truyện cổ tích thường nói về những nhân vật bất hạnh (người mồ côi, người mang lốt vật...), dũng sĩ, và những nhân vật thông minh. Theo em, Sọ Dừa thuộc loại nhân vật nào?
Phương pháp giải:
Xem xét các loại nhân vật đã được nêu để xác định Sọ Dừa thuộc nhóm nào.
Lời giải chi tiết:
Theo em, Sọ Dừa thuộc loại nhân vật bất hạnh - người có hình dạng xấu xí.
Suy ngẫm và phản hồi 2
Câu 2 (trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Thuật lại các sự kiện theo trình tự xảy ra trong câu chuyện:
a. Bà mẹ đi hái củi, uống nước trong sọ dừa rồi có thai, sinh ra Sọ Dừa với hình dạng đặc biệt.
b. Sọ Dừa chăm chỉ học tập, tốt nghiệp và đi làm sứ giả.
c. Sọ Dừa trở về từ công việc, vui mừng khi gặp vợ trên đảo.
d. Tại nhà phú ông, Sọ Dừa gặp cô út, kết hôn và bỏ đi vẻ xấu xí.
đ. Hai người chị ghen ghét, đẩy vợ Sọ Dừa xuống biển.
e. Theo lời chỉ dẫn của chồng, vợ Sọ Dừa thoát nạn và sống sót trên đảo hoang.
g. Hai người chị đối mặt với xấu hổ và rời xa.
h. Sọ Dừa xin làm công tác gia súc để giúp mẹ già.
Em nghĩ sao về cách sắp xếp trình tự các sự kiện trong câu chuyện cổ tích?
Phương pháp giải:
Đặt lại thứ tự sự kiện theo trình tự đúng.
Lời giải chi tiết:
Sắp xếp sự kiện theo trình tự đúng: a - h - d - b - đ - e - c – g
a. Bà mẹ đi hái củi, uống nước trong sọ dừa rồi có mang, sinh ra Sọ Dừa với hình dạng đặc biệt.
h. Sọ Dừa xin làm công việc chăn bò ở nhà phú ông để giúp đỡ mẹ già.
d. Tại nhà phú ông, Sọ Dừa gặp cô út, kết hôn và bỏ đi vẻ xấu xí.
b. Sọ Dừa chăm chỉ học tập, tốt nghiệp và đi làm sứ giả.
đ. Hai người chị ghen ghét, đẩy vợ Sọ Dừa xuống biển.
e. Theo lời chỉ dẫn của chồng, vợ Sọ Dừa thoát nạn và sống sót trên đảo hoang.
c. Sọ Dừa trở về từ công việc, vui mừng khi gặp vợ trên đảo.
g. Hai người chị đối mặt với xấu hổ và rời xa.
=> Các sự kiện trong câu chuyện cổ tích được sắp xếp theo thứ tự tự nhiên, theo trình tự thời gian, sự kiện nào xảy ra trước thì được kể trước, và sự kiện nào xảy ra sau thì được kể sau.
Suy ngẫm và phản hồi 3
Câu 3 (trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Đặc điểm của nhân vật trong truyện cổ tích thường được thể hiện qua chuỗi hành động diễn ra suốt câu chuyện. Điều này được thể hiện như thế nào qua nhân vật Sọ Dừa?
Phương pháp giải:
Xem các hành động của nhân vật Sọ Dừa trong truyện và xác định phẩm chất nào được thể hiện.
Lời giải chi tiết:
Phẩm chất của nhân vật Sọ Dừa được thể hiện qua chuỗi hành động diễn ra trong câu chuyện, Sọ Dừa rất tài năng, thông minh như sau:
- Chàng chăn bò rất tốt: dù nắng hay mưa, bò của chàng luôn no nê.
- Sở trường sáo rất giỏi (âm nhạc trong trẻo).
- Dũng cảm đỗ trạng nguyên (Sọ Dừa cho thấy sự thông minh phi thường, không ngừng học hỏi).
- Sự đoán trước tình huống và lo lắng cho mọi chuyện (khi chia tay vợ, chàng tặng cho vợ một viên đá lửa, một cây dao và hai quả trứng gà, hướng dẫn vợ khi cần).
Suy ngẫm và phản hồi 4
Câu 4 (trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Các yếu tố huyền diệu thường xuất hiện trong truyện Sọ Dừa. Theo em, những yếu tố này đóng vai trò gì trong câu chuyện?
Phương pháp giải:
Tìm hiểu về yếu tố huyền diệu, sau đó đọc lại truyện và liệt kê những chi tiết huyền diệu có trong đó.
Lời giải chi tiết:
- Những chi tiết huyền diệu xuất hiện trong truyện Sọ Dừa:
+ Sự ra đời của Sọ Dừa: bà mẹ uống nước từ sọ dừa, sinh ra Sọ Dừa mà không có tay chân, hình dạng giống quả dừa.
+ Chàng đi chăn bò cho phú ông, không có chân tay nhưng rất giỏi chăn bò.
+ Sọ Dừa biến thành chàng trai điều dưỡng, thổi sáo chăn bò, rồi chàng biến mất, chỉ còn lại Sọ Dừa nằm ở đó.
+ Vợ Sọ Dừa bị hai chị em ghen ghét đẩy xuống biển, vợ chạy trốn, sống sót trên đảo hoang.
- Vai trò của các chi tiết thần kỳ:
+ Thể hiện bản chất tốt của Sọ Dừa và tạo điều kiện cho cuộc sống của Sọ Dừa tốt đẹp hơn.
+ Thể hiện ước mơ của mọi người về những người tốt bụng, hiền lành sẽ gặp được điều tốt lành trong cuộc sống.
+ Làm cho câu chuyện trở nên thú vị, hấp dẫn đối với người đọc.