Buzz
Trong phần luyện nói và luyện nghe, học sinh sẽ được thực hành phần Giới thiệu và Đánh giá về nội dung cũng như nghệ thuật của một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kích. Vì thế, Mytour muốn cung cấp tài liệu Giới thiệu và Đánh giá nội dung, nghệ thuật của một tác phẩm tự sự hoặc tác phẩm kịch.
Hy vọng rằng với tài liệu này, các bạn học sinh lớp 10 có thể chuẩn bị bài một cách nhanh chóng và đầy đủ nhất. Hãy tham khảo nội dung chi tiết bên dưới.
Mở đầu và đánh giá về một tác phẩm tự sự hoặc một tác phẩm kịch
1. Hướng dẫn
a. Bước 1: Chuẩn bị cho phần nói
- Xác định chủ đề: Đây là việc xác định tên của một tác phẩm tự sự hoặc một tác phẩm kịch cụ thể bạn muốn giới thiệu. Bạn có thể chọn giới thiệu tác phẩm mà bạn đã viết hoặc một tác phẩm khác.
- Quá trình tìm kiếm ý tưởng cho phần nói cơ bản không khác biệt so với việc tìm kiếm ý tưởng cho phần viết. Tuy nhiên, với phần nói này, bạn cần ghi lại những thông tin quan trọng.
- Bước sắp xếp ý: thực hiện tương tự như khi sắp xếp ý cho bài viết. Nếu đề tài trùng với đề tài của bài viết, có thể sử dụng ý của bài viết. Tuy nhiên, vẫn cần điều chỉnh ý từ bài viết thành ý cho phần nói với các thông tin rõ ràng để sử dụng trong bài nói:
- Thông tin về tác phẩm và tác giả, bối cảnh…
- Tóm tắt nội dung: mâu thuẫn, sự kiện gần các nhân vật chính, cách giải quyết mâu thuẫn.
- Nhấn mạnh các đặc điểm về nghệ thuật: người kể chuyện, nhân vật, không gian, thời gian, ngôn ngữ, quan điểm...( truyện ngắn, tiểu thuyết), tính chân thực của sự kiện, chi tiết (truyện, kí, hồi kí, du kí…), mâu thuẫn, xung đột, hành động, lời thoại… phối hợp với một số bằng chứng đáng chú ý trong tác phẩm để minh chứng.
- Đưa ra một số nhận định quan trọng khi đánh giá, nhận xét về tác phẩm.
b. Bước 2: Thuyết trình
Để làm cho bài nói thuyết phục hơn, gây ấn tượng và tương tác mạnh mẽ hơn, bạn cần lưu ý:
- Thuyết trình rõ ràng, mạch lạc, chính xác và tập trung vào việc đánh giá nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, từ các quan điểm tổng quát đến các điểm cụ thể.
- Đưa ra lập luận và các bằng chứng đáng tin cậy (trích dẫn từ văn bản).
- Sử dụng ngôn từ linh hoạt, cử chỉ phù hợp, và kết hợp sử dụng một số hình ảnh minh họa (nếu có).
- Di chuyển tự nhiên trong không gian nói để tương tác với khán giả, kết hợp tương tác bằng ánh mắt…
c. Bước 3: Trình bày và đánh giá
- Trao đổi: Tiến hành theo các bước như đã làm trong bài trước.
- Đánh giá: Tự đánh giá kỹ năng nói và nghe của bạn ở cả vai trò là người nói lẫn người nghe.
2. Thực hành
Xin chào thầy cô và các bạn, dưới đây là phần tôi sẽ giới thiệu, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích “Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây” được trích từ sử thi Đăm Săn - một trong những tác phẩm nổi tiếng của người dân tộc Ê-đê.
Đoạn trích này mô tả về cuộc đấu tranh giữa Đăm Săn và Mtao Mxây với tình huống hấp dẫn và phức tạp. Trong đó, Đăm Săn, một con người trân trọng danh dự, gia đình và hòa bình, đã đấu tranh để bảo vệ vợ và danh dự của mình. Tuy nhiên, hắn cũng biết khi nào cần phải kết thúc cuộc chiến một cách thông minh và vinh quang.
Về nội dung, đoạn trích đã minh họa rõ hình ảnh của hai nhân vật - Đăm Săn mạnh mẽ, tài năng và Mtao Mxây yếu đuối, tầm thường. Cuộc chiến giữa họ không chỉ là cuộc đấu tranh vật lý mà còn là sự đấu tranh về lòng dũng cảm và tinh thần. Đồng thời, tác giả cũng đã tạo ra một bức tranh sống động về cuộc sống và tinh thần của người dân Ê-đê trong câu chuyện này.
Trong hiệp đấu đầu tiên, Mtao Mxây diễn ra những động tác múa khiên giống như một trò chơi, khiến cho khiên kêu lạch xạch như quả mướp khô, chạy từ bãi tây sang bãi đông, tự hình dung mình như một tướng quen đánh trăm trận, quen đất đai thiên hạ. Trong khi đó, Đăm Săn thách thức Mtao Mxây múa khiên trước, và khi Mtao Mxây thực hiện, Đăm Săn không hề lảng tránh. Lúc Đăm Săn múa, hắn vượt qua các đồi và đồi lồ ô một cách mạnh mẽ và linh hoạt. Sự đối lập trong hành động của hai nhân vật làm nổi bật sức mạnh của Đăm Săn và sự yếu đuối của Mtao Mxây. Trong hiệp đấu thứ hai, cuộc chiến trở nên căng thẳng hơn khi Đăm Săn trở nên mạnh mẽ hơn nhờ miếng trầu mà Mtao Mxây bảo Hơ Nhị quăng cho hắn. Sức mạnh của Đăm Săn tăng lên gấp đôi, và hắn múa khiên càng mạnh mẽ, nhanh chóng và đẹp đẽ hơn. Cuối cùng, nhờ sự giúp đỡ của Ông Trời, Đăm Săn tìm ra phương án để đánh bại Mtao Mxây và giành chiến thắng, cứu vợ mình. Điều này cũng thể hiện sự công bằng và sức mạnh của trí tuệ. Sau trận chiến, Đăm Săn kêu gọi mọi người trong làng đi theo hắn để xây dựng một cộng đồng lớn mạnh hơn, và lời kêu gọi đó đã nhận được sự đồng thuận của dân làng.
Ngoài nội dung hấp dẫn, sử thi cũng thu hút ở khía cạnh nghệ thuật. Mỗi nhân vật có vai trò quan trọng trong diễn biến của câu chuyện, làm cho sử thi ngày càng phong phú. Tính cách của từng nhân vật được phát triển rõ ràng, và ngôn ngữ sử dụng trong truyện cũng được khai thác một cách linh hoạt và sâu sắc.
Đoạn trích “Chiến thắng Mtao Mxây” đã thành công trong việc tạo ra hình ảnh sống động về anh hùng trong sử thi nổi tiếng của người Ê-đê - Đăm Săn, để lại ấn tượng sâu sắc cho người đọc.
