Tạo hình của người mẹ trong bài thơ Con cò của Chế Lan Viên

Đề bài: Hình ảnh của người mẹ trong bài thơ Con cò của Chế Lan Viên

Hình ảnh đậm nét người mẹ trong bài thơ Con cò của Chế Lan Viên

Mẹo Bí quyết phân tích bài thơ, đoạn thơ để đạt điểm cao

I. Kịch bản Hình ảnh người mẹ trong bài thơ Con cò của Chế Lan Viên

1. Bắt đầu

- Tổng quan về tác giả và tác phẩm.
- Diễn đạt về hình tượng người mẹ trong Con cò.
 

2. Phần chính

a. Đoạn 1: Hình ảnh mẹ hiện lên qua lời ru dịu dàng.
- Mẹ không chỉ là người ru con ngủ, mà là người truyền đạt vẻ đẹp thanh bình của quê hương qua hình ảnh cánh cò trắng dập dờn.
→ Gửi gắm những giá trị về tình yêu quê hương cho đứa con.
- Sự hy sinh, vất vả, cố gắng lao động hàng ngày của mẹ được thể hiện qua đoạn thơ 'Cò một mình, cò kiếm ăn/Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ'.
- Hình ảnh con cò khổ cực, cô đơn, kiếm ăn là biểu tượng của người mẹ, người phụ nữ Việt Nam trong truyền thống dân tộc.
+ Họ đã trải qua những ngày khó khăn, đêm ngày vất vả, chịu đựng nhiều gian khổ.

b. Khổ thơ 2: Mẹ liên kết với con trong mọi hoạt động, mọi bước đi của cuộc đời.
- Mẹ ôm con, tạo cho con giấc ngủ ấm áp, yên bình, bảo vệ con qua những năm tháng tuổi thơ và dẫn dắt con bước vào đời học.
- Những suy nghĩ của mẹ về tương lai xa xăm, khi con trưởng thành và đi vào đời.

c. Khổ thơ cuối: Những suy tư, những lời chia sẻ của mẹ gửi đến đứa con còn nằm trong nôi.
- Mẹ dặn dò con rằng dù con đi đến đâu, mẹ sẽ luôn bảo vệ, chăm sóc con như thuở còn nhỏ vì 'Con dù lớn vẫn là trái tim của mẹ/Đi qua bao cuộc đời/ lòng mẹ luôn ở bên con'.
- Nhắc nhở con về cuộc đời của mẹ, một cuộc đời gian khổ, vất vả, nhưng mẹ không hề than trách. Cuộc sống của mẹ là để che chở con khỏi mọi gian khó, mưa gió. Mẹ không đòi hỏi gì nhiều, chỉ mong con lớn lên làm người có ích cho đất nước, không làm thất vọng tấm lòng của mẹ.

3. Tổng kết

Bày tỏ cảm nhận của bạn.
 

II. Mẫu văn Hình ảnh người mẹ trong bài thơ Con cò của Chế Lan Viên

Chế Lan Viên (1920-1989), là một danh nhân văn hóa nổi tiếng của thơ ca Việt Nam thế kỷ XX. Ông nổi tiếng với tập thơ Điêu tàn (1937), đậm chất huyền bí, kinh dị. Sau Cách mạng tháng Tám, ông chuyển hướng sáng tạo với những vần thơ triết lý, trí tuệ, vẻ đẹp của con người, đất nước và tình cảm thiêng liêng. Bài thơ Con cò là tác phẩm nổi bật trong tập Hoa ngày thường - Chim báo bão (1967), với hình ảnh người mẹ hiện lên qua hình tượng con cò, được mô tả như lời ru ngọt ngào, êm ái, đậm tình mẫu tử.

Trong khổ thơ đầu tiên, hình ảnh người mẹ bồng con nồng thắm, tràn ngập tình yêu thương và hạnh phúc. Mẹ hát ru con những lời êm đềm:

'Con cò bay la
Con cò bay lả
Con cò Cổng Phủ
Con cò Đồng Đăng...'

Mẹ không chỉ hát ru con, mà còn là người thầy dạy dỗ con, truyền đạt tri thức qua lời ru ấm áp. Hình ảnh cánh cò trắng dập dờn, những địa danh quen thuộc trên quê hương là những biểu tượng mẹ truyền đạt về tình yêu quê hương, giáo dục nhận thức về đất nước cho đứa con của mình.

Hình ảnh người mẹ tiếp tục hiện lên qua những tâm tư mẹ với con 'Cò một mình, cò kiếm ăn/Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ'. Điều này làm bộc lộ sự hy sinh, vất vả, cố gắng lao động từng ngày của người mẹ để đảm bảo giấc ngủ yên bình và tuổi thơ hạnh phúc cho đứa con. Những câu thơ tiếp theo nói về:

'Con cò ăn đêm
Con cò xa tổ
Cò gặp cành mềm
Cò sợ xáo măng
Ngủ yên, ngủ yên, cò ơi, đừng sợ
Cành có mềm, mẹ đã sẵn lòng nâng'

Không chỉ là những lời mô tả về hình ảnh con cò cô đơn và khó khăn so với con, mà qua hình ảnh con cò lặn lội kiếm ăn, chúng ta nhìn thấy hình ảnh của người mẹ, người phụ nữ Việt Nam truyền thống. Họ phải chịu đựng những khó khăn, vất vả, đối mặt với nhiều gian khổ để đảm bảo kế sinh nhai cho gia đình. Mặc dù sự hy sinh này không phải ai cũng hiểu, nhưng trước con thơ ngây, người mẹ vẫn thể hiện tình yêu dịu dàng, nhân hậu, sẵn lòng bảo vệ con giấc ngủ an lành, hạnh phúc.

Ngay từ khi con còn nhỏ, mẹ đã gắn bó với con qua những hình ảnh con cò và cành mềm, truyền đạt tri thức dân tộc và tạo ra một tuổi thơ phong phú và tươi đẹp. Mẹ luôn dành tất cả để mang lại điều tốt đẹp nhất cho con, từ cuộc sống đến tri thức, để con có một tuổi thơ hạnh phúc và đầy đủ.

'Ngủ yên, ngủ yên, ngủ yên
Cho cò trắng đến kết bạn
Cò đứng ở xung quanh nôi
Rồi cò vào tổ nằm xuống
Con ngủ yên, còn cò ngủ ngoan
Cánh của cò, đôi cánh hòa chung bước chân
Mai sau, con lớn, con theo cò học
Cánh trắng cò bay bên chân đôi
Lớn lên, lớn lên, lớn lên...
Con sẽ làm gì?
Con sẽ trở thành thi sĩ
Cánh trắng cò lại bay không ngừng
Trước hiên nhà
Và trong làn hơi mát của từng câu văn'

Người mẹ ôm con, tặng cho con giấc ngủ ấm áp, an bình, tràn đầy yêu thương trong suốt những năm tháng thơ ấu. Khi con bắt đầu bước vào thế giới học đường, mẹ là người dẫn đường cho con, với hy vọng rằng tri thức sẽ chiếu sáng con đường của con. Đặc biệt, tình yêu của mẹ, sự dịu dàng, lo lắng và niềm hy vọng cho con được thể hiện trong những suy tư về tương lai, khi con trở thành người trưởng thành.

'Lớn lên, lớn lên, lớn lên...
Con sẽ làm gì?
Con sẽ trở thành thi sĩ
Cánh trắng cò lại bay không ngừng
Trước hiên nhà
Và trong làn hơi mát của từng câu văn'

Mẹ mơ về một tương lai, nơi con sẽ làm nên thi sĩ, mang lại những bản thơ tuyệt vời cho cuộc sống. Dù con trở thành ai đi nữa, mẹ sẽ luôn bên cạnh con, theo dõi con suốt cuộc đời, bởi con là nguồn hạnh phúc lớn nhất của mẹ.

Khổ thơ cuối, hình ảnh người mẹ hiện lên qua những suy nghĩ, những lời nhắn nhủ dành cho đứa con nằm trong nôi.

'Dù ở gần hay ở xa, cò sẽ tìm con, mãi yêu con. Con lớn lên, vẫn là con của mẹ. Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con. Một con cò thôi, mẹ hát cuộc đời, vỗ cánh qua nôi. Ngủ đi, ngủ đi, cho cánh cò và bầu trời hát quanh nôi.'

Dẫu biết con sẽ đi xa, cò lên rừng xuống bể, mẹ vẫn hết lòng che chở con. 'Con dù lớn vẫn là con của mẹ, đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con'. Dù con 80 tuổi, mẹ vẫn thấy con như đứa trẻ trong lòng mẹ. 'Một con cò thôi, mẹ hát cuộc đời, vỗ cánh qua nôi', như mẹ truyền đạt về cuộc sống của mình qua hình ảnh cánh cò.

Con cò của Chế Lan Viên là một tác phẩm thơ sâu sắc về tình mẫu tử. Khác biệt nằm ở cách sử dụng hình ảnh cánh cò từ ca dao truyền thống để tạo dựng hình tượng người mẹ, người phụ nữ Việt Nam tận tả, chịu đựng và hy sinh. Với những vần thơ tự do ngắn dài, lời ru dịu dàng, tác phẩm mang đến những suy tư triết lý sâu xa về tình mẫu tử và cuộc sống.

'Ta bước qua những năm tháng làm người
Nhưng không vượt qua lời ru của mẹ'.
(Nhớ mẹ - Nguyễn Duy)

""""---HẾT"""""--

Dưới đây, chúng ta đã cùng tìm hiểu về Hình ảnh người mẹ trong bài thơ Con cò của Chế Lan Viên. Để khám phá thêm về tác phẩm, bạn có thể đọc thêm các bài như: Phân tích bài thơ Con cò của Chế Lan Viên, Cảm nhận cá nhân về bài thơ Con cò của Chế Lan Viên, Bình giảng bài thơ Con cò của thi sĩ Chế Lan Viên, Chứng minh hình ảnh con cò là biểu tượng cho tình thương của người mẹ, luôn bảo vệ con suốt cuộc đời.