Khi soạn bài Thánh Gióng trang 6, 7, 8, 9 trong sách Ngữ văn lớp 6 Kết nối tri thức, học sinh sẽ dễ dàng trả lời các câu hỏi và soạn văn 6.
Tạo nên bài văn Thánh Gióng (trang 6, 9) - Liên kết tri thức
* Trước khi đọc
Câu 1 (trang 6 sách giáo khoa Ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Ví dụ về người anh hùng:
+ Nguyễn Trãi: Ông là một nhà chính trị, nhà văn, người đã tích cực tham gia vào cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi lãnh đạo chống lại sự xâm lược của nhà Minh, ….
+ Anh Nguyễn Ngọc Mạnh: gan dạ đỡ bé 3 tuổi rơi từ tầng 12 chung cư vào ngày 28/2/2021.
Câu 2 (trang 6 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Trang trí bản giới thiệu về người anh hùng bằng tranh vẽ gồm các phần: tên, phẩm chất, chiến công.
* Đọc văn bản
Gợi ý trả lời câu hỏi trong đoạn văn:
1. Hình dung: Hình dáng, sức mạnh của chủ nhân vết chân to tướng.
- Một người có hình dáng to lớn hơn người bình thường, có sức mạnh, nhiều phép lạ.
2. Theo dõi: Lời của chú bé ba tuổi có điều gì đặc biệt?
- Chú bé yêu cầu sứ giả tạo ra cho mình ngựa sắt, áo giáp sắt và roi sắt để chuẩn bị đi chiến đấu.
- Điều đặc biệt là: chỉ mới 3 tuổi mà đã muốn tham gia vào cuộc chiến.
3. Hình dung: Bà con hàng xóm đoàn kết góp gạo thóc để nuôi chú bé.
- Bà con hàng xóm hân hoan đồng lòng góp gạo thóc để nuôi chú bé vì tất cả đều mong chú bé chiến thắng giặc và cứu nước.
4. Tưởng tượng: Ban đầu, miếu thờ của Thánh Gióng trông như thế nào?
- Miếu thờ có bức tượng của Thánh Gióng, cùng với ngựa sắt, roi sắt, và những khóm tre,…
* Sau khi đọc
Nội dung chính:
Truyện tôn vinh hình tượng của anh hùng dân tộc Thánh Gióng, mô tả sự bùng nổ của lòng yêu nước, sự đoàn kết và tinh thần dũng cảm, kiên cường của dân tộc Việt Nam.
Gợi ý trả lời câu hỏi sau khi đọc:
Câu 1 (trang 9 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Thời gian: thời kỳ Hùng Vương thứ sáu.
- Không gian: không gian hẹp của một ngôi làng quê (làng Phù Đổng), cũng như không gian rộng lớn của toàn bộ đất nước.
- Tình hình: Kẻ thù Ân sang xâm lược đất nước ta. Với quân đội mạnh mẽ, vua lo sợ đã sai sứ giả đi khắp nơi, tìm người có tài giỏi để cứu nước.
→ Đây là tình huống phổ biến trong các truyện thần thoại: đất nước đối diện với nguy cơ lớn: chống lại quân giặc ngoại xâm, bảo vệ bờ cõi. Trong bối cảnh lịch sử đó, cần những cá nhân xuất sắc, những người tài giỏi để đánh bại kẻ thù và giúp dân cứu nước.
Câu 2 (trang 9 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Sự xuất hiện đặc biệt của Thánh Gióng:
+ Một cặp vợ chồng nghèo, chăm chỉ làm ăn và được biết đến với lòng tốt nhưng chưa có con.
+ Một ngày, khi bà đi ra đồng, bà phát hiện một vết chân lớn hơn vết chân của người bình thường.
+ Bà đặt tay vào vết chân đó và đến nhà, không ngờ rằng bà đã mang thai.
+ Sau mười hai tháng mang thai, bà sinh ra một đứa bé có khuôn mặt vô cùng ấn tượng.
+ Đứa bé đã ba tuổi nhưng không biết cười, không biết nói gì cả, và không thể đi bước nào, chỉ biết nằm yên một chỗ.
→ Ý nghĩa: Đặc điểm này làm nổi bật, cho thấy rằng đứa trẻ không phải là một đứa trẻ bình thường.
Câu 3 (trang 9 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
Ý nghĩa của các chi tiết :
a. Lời nói của đứa bé: “Ông đi tới gặp vua, làm cho ta một con ngựa bằng sắt, một bộ áo giáp sắt, và một cây roi cũng bằng sắt, ta sẽ phá hủy bọn giặc này.”
- Thể hiện ý thức chiến đấu cứu dân của Thánh Gióng.
b. Bà con hàng xóm hân hoan hợp tác gom góp gạo thóc để nuôi chú bé.
- Thể hiện tinh thần đoàn kết và yêu nước. Mọi người đều mong chờ Gióng lớn nhanh để đánh giặc cứu nước.
- Anh hùng được sinh ra từ trong nhân dân, được nuôi dưỡng bởi nhân dân, và lớn lên mang sức mạnh của cả xã hội.
c. Chú bé trở thành một người tráng sĩ hùng mạnh và oai phong.
- Trong tình hình đất nước đối mặt với nguy cơ xâm lược từ ngoại bang, anh hùng phải nhanh chóng nâng cao tầm vóc của mình để cứu nước.
d. Ngựa sắt phun ra lửa, lấp lánh như quỷ, quật giặc chết như ngả rạ, và các bụi tre cạnh đường cũng giúp quật giặc tan tác.
- Ca ngợi sự phát triển văn minh kim loại của người Việt cổ thời kỳ Hùng Vương.
- Thánh Gióng không chỉ đánh giặc bằng vũ khí mà còn sử dụng cỏ cây của đất nước.
- Trong hoàn cảnh khó khăn, anh ấy vẫn thông minh, kiên cường tìm cách để đánh bại giặc.
e. Sau khi chiến thắng giặc, anh hùng cởi bỏ bộ giáp sắt và bay lên trời.
- Anh hùng đánh giặc để cứu dân, cứu nước mà không quan tâm đến danh vọng.
- Tên Thánh Gióng vĩnh viễn gắn liền với non sông của đất nước.
Câu 4 (trang 9 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Chiến công xuất sắc của Thánh Gióng: đánh bại quân giặc Ân xâm lược.
- Ý nghĩa của biểu tượng Thánh Gióng:
+ Gióng là một biểu tượng sáng giá, rực rỡ của anh hùng giúp dân đánh giặc, là biểu tượng của lòng yêu nước sâu sắc trong dân tộc ta.
+ Là anh hùng mang trong mình sức mạnh của cả cộng đồng trong quá trình khởi đầu xây dựng đất nước: từ vị thần tổ tiên + sự đoàn kết của cộng đồng bà con làng xóm + sức mạnh của tự nhiên, văn hóa, kỹ thuật,…
→ Chỉ có biểu tượng lớn lao, tráng lệ như Thánh Gióng mới thể hiện được tinh thần yêu nước, khả năng và sức mạnh vượt trội của dân tộc ta trong cuộc chiến chống ngoại xâm.
Câu 5 (trang 9 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Chủ đề chính của truyện Thánh Gióng: chiến thắng giặc, cứu nước.
→ Đây là một chủ đề quan trọng, cơ bản, vững chắc trong lịch sử văn học Việt Nam nói chung, và trong văn học dân gian nói riêng.
Câu 6 (trang 9 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
- Lời kể: “Ngày nay, vẫn còn tồn tại đền thờ ở làng Phù Đổng … được biết đến với tên là làng Cháy”.
- Ý nghĩa:
+ Cho thấy lòng tin sâu sắc của nhân dân trong thần thoại về Thánh Gióng, anh hùng thực sự của dân tộc, và tự hào về sức mạnh phi thường của dân tộc trong cuộc chiến chống quân xâm lược.
+ Sự giàu có về trí tưởng tượng của tác giả dân gian khi tạo ra nhiều chi tiết sinh động, kỳ lạ nhằm tạo nên vẻ đẹp linh thiêng, lôi cuốn cho nhân vật, liên kết lịch sử với văn hóa, phong tục, địa danh,…
* Liên kết với việc đọc
Bài tập (trang 9 sách giáo khoa ngữ văn 6 tập 2 mới)
Viết một đoạn văn (khoảng từ 5 đến 7 câu) về một hình ảnh hoặc hành động của Thánh Gióng đã để lại ấn tượng sâu sắc nhất trong tâm trí em.
Đoạn văn tham khảo:
Trong câu chuyện Thánh Gióng, hình ảnh “Chú bé tỉnh giấc, đứng dậy một cái và trở thành một anh hùng oai vệ lừng danh” là điều làm cho tôi ấn tượng nhất. Đây là một hình ảnh kỳ diệu, khi một đứa trẻ bất ngờ trở thành một anh hùng hùng mạnh. Hành động tỉnh giấc và trở thành anh hùng của Gióng thể hiện sức mạnh và ý chí phi thường của con người khi đối mặt với khó khăn. Trong lúc cần, bản lĩnh của mỗi người sẽ hiện ra, vươn lên vượt qua mọi thách thức. Hình ảnh này làm cho câu chuyện trở nên cuốn hút và đầy cảm hứng.