Buzz
Phân biệt chủ đề, câu chuyện, sự kiện, nhân vật trong các văn bản truyện - truyện kí, đã học bằng cách hoàn thành bảng sau (ghi vào vở)
Câu 1
Câu 1 (trang 104, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Xác định đề tài, câu chuyện, sự kiện, nhân vật trong các văn bản truyện - truyện kí, đã học bằng cách hoàn thành bảng sau (làm vào vở):
|
Văn bản |
Đề tài |
Câu chuyện |
Sự kiện |
Nhân vật |
|
Ngôi nhà tranh của cụ Phan Bội Châu ở Bến Ngự |
|
|
|
|
|
Tôi đã học tập như thế nào? |
|
|
|
|
|
Xà bông “Con Vịt” |
|
|
|
|
Phương pháp giải:
Hệ thống lại các văn bản đã học, xác định đề tài, câu chuyện, sự kiện và nhân vật của từng văn bản sau đó hoàn thành bảng mà đề bài đưa ra.
Lời giải chi tiết:
|
Văn bản |
Đề tài |
Câu chuyện |
Sự kiện |
|
Ngôi nhà tranh của cụ Phan Bội Châu ở Bến Ngự |
Thông qua cái nhìn của nhân vật Tuấn, tác giả đã cho người đọc thấy được “chứng tích thời đại” là căn nhà tranh của cụ Phan Bội Châu ở Bến Ngự. Đồng thời, qua căn nhà mộc mạc ấy, người đọc cũng thấy được vẻ đẹp con người của cụ Phan Bội Châu |
Quỳnh và Tuấn đã có dịp tới thăm nhà cụ Phan Bội Châu, được tận mắt trông thấy cụ, được cụ trò chuyện, hỏi han, chỉ dạy về tinh thần yêu nước của dân tộc ta và cho xem những cuốn sách do chính cụ soạn. |
Tuấn và Quỳnh đến thăm ngôi nhà của cụ Phan Bội Châu ở Bến Ngự, thành phố Huế, vào năm 1927 |
|
Tôi đã học tập như thế nào? |
Từ câu chuyện thời thơ ấu của mình, tác giả đã cho người đọc thấy được sự quan trọng của việc tự học và đọc sách. |
Bằng việc Pê- xcốp hồi tưởng về quá khứ nghịch ngợm, bồng bột khi còn nhỏ của mình, sau đó trở về với thực tại, kể cho người đọc về động cơ khiến bản thân mình thay đổi tốt hơn từng ngày: đó là nhờ vào việc tự học và tự đọc sách. Sách đã mang đến những giá trị ý nghĩa cho cuộc đời và tư tưởng của Pê-xcốp |
- Nhân vật Pê-xcốp hồi tưởng về kí ức đi học của mình. - Nhân vật Pê-xcốp khi trưởng thành, có những suy nghĩ, hành động chín chắn, nhìn nhận lại bản thân mình và chia sẻ với người đọc suy nghĩ của mình |
|
Xà bông “Con Vịt” |
Văn bản ca ngợi tấm lòng của những người con yêu nước, yêu quê hương, luôn muốn đất nước và cuộc sống trở nên tốt đẹp, phát triển hơn. Họ sẵn sàng đánh đổi cả sự nghiệp của mình, có thể mất hết tất cả, nhưng không thể mất đi được lòng trung trinh và đất nước. |
Truyện kể về Cai Tuất, ông cùng với một số nhân sĩ yêu nước khác đã mở một xưởng sản xuất xà bông hiệu là “Con Vịt” để người Việt có thể dùng hàng Việt. Khi những mẻ xà bông đầu tiên của Cai Tuất ra lò, mọi người và cả ông đều hết sức là vui mừng. Nhưng niềm vui chưa được bao lâu thì có người chỉ điểm của Pháp đã khiến cho những cơ sở sản xuất như ông Tuất bị đàn áp, không kinh doanh nổi. |
- Cai Tuất trả lại chức vụ đang làm của mình, quyết định cùng với một số nhân sĩ trí thức cùng nhau mở một cơ sở sản xuất xà bông hiệu “Con Vịt”. - Ông Tuất bắt đầu mở xưởng sản xuất kinh doanh của mình, trước tiên là ông đã di dời những khu mộ để lấy đất mở xưởng. Sau đó vợ của ông lại đi gom dừa khô về để làm xà bông. - Ông cùng với chủ nhà máy Dương cùng trò chuyện về cuộc vận động Minh Tân. Cả hai ông đều có mong muốn canh tân lại đất nước, không để con người phải chịu đói khổ trước bọn tay sai của Pháp. - Những sản phẩm đầu tiên của hãng xà bông của ông Tuất đã ra lò, đó là sản phẩm của người Việt làm để bán cho người Việt. - Trần Bá Thọ chính là chỉ điểm cho bọn Pháp, nên sau đó chúng đã đàn áp và thu lại tất cả những cơ sở sản xuất xà bông của hội Minh Tân. - Trước khi bọn thực dân Pháp đến, ông Tuất đã đốt xưởng sản xuất của mình để tỏ rõ lòng trung thành của mình với đất nước. |
Câu 2
Câu 2 (trang 104, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Yếu tố tưởng tượng có tác dụng như thế nào đối với việc mô tả nhân vật trong các văn bản: Ngôi nhà tranh của cụ Phan Bội Châu ở Bến Ngự (Nguyễn Vỹ), Tôi đã học tập như thế nào? (M.Go-rơ-ki), Xà bông “Con Vịt” (Trần Bảo Định)
Phương pháp giải:
Dựa vào giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của các văn bản mang lại, đồng thời dựa vào các mô tả các nhân vật trong các văn bản kể trên, từ đó nhận xét về tác dụng của yếu tố tưởng tượng.
Lời giải chi tiết:
Yếu tố tưởng tượng có tác dụng rất lớn đối với việc mô tả nhân vật trong văn bản.
- Những yếu tố này có thể bao gồm các sự kiện, nhân vật hoặc địa điểm, tình huống không có trong thực tế, tuy nhiên chúng đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra một những thử thách, trải nghiệm để nhân vật bộc lộ tính cách, con người thật của mình. Ngoài ra, yếu tố tưởng tượng còn có thể được sử dụng để thể hiện các khía cạnh tâm lý của nhân vật.
Câu 3
Câu 3 (trang 104, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Trong phần đầu tác phẩm Tôi đã học tập như thế nào?, cuộc trò chuyện giữa Đức Giams mục Cri-xan-phơ và Pê-xcốp nhiều lần được thuật lại chỉ bằng một lời thoại dưới dạng những câu hỏi tiếp nối nhau:
- Con lên mấy? Có thế thôi à? Sao dài người thế, chú bé? Hay bêu mưa lắm, phải không?;
- Con học theo thánh thi à? Ai dạy? Ông có hiền không? Ác à? Lẽ nào? Nhưng con nghịch lắm phải không?
Khi đọc các lời thoại trên, bạn có thể nghe được giọng nói của những ai? Do đâu mà các lời thoại tạo được hiệu quả như vậy?
Phương pháp giải:
Đọc lại các lời thoại trên, phân tích để xác định được giọng nói của những ai, từ đó nêu tác dụng của các lời thoại ấy.
Lời giải chi tiết:
- Khi đọc các lời thoại trên, có thể nghe được giọng nói của Đức Giám mục Cri-xan-phơ.
- Các lời thoại tạo được hiệu quả như vậy bởi sự liên kết ý nghĩa giữa câu hỏi trước với câu hỏi sau. Các câu hỏi tiếp nối nhau tạo ra một hiệu ứng tương tác giữa hai nhân vật, tạo ra sự sống động và thu hút người đọc. Các câu hỏi đơn giản, chân thành, được truyền tải bằng một ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu, tạo ra hiệu quả gần gũi và thân thiện, giúp người đọc dễ dàng đồng cảm và cảm nhận được tâm trạng, tính cách của hai nhân vật.
Câu 4
Câu 4 (trang 104, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Với những trải nghiệm trong quá trình đọc sách và học tập của mình, bạn có tin rằng: “mỗi cuốn sách đều là một bậc thang nhỏ mà khi bước lên” độc giả đang “tách khỏi con thú để lên tới gần con người, tới gần quan niệm về cuộc sống tốt đẹp nhất và về sự thèm khát cuộc sống ấy” không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Từ những trải nghiệm quả bản thân, thể hiện quan điểm của mình với ý kiến: “mỗi cuốn sách đều là một bậc thang nhỏ mà khi bước lên” độc giả đang “tách khỏi con thú để lên tới gần con người, tới gần quan niệm về cuộc sống tốt đẹp nhất và về sự thèm khát cuộc sống ấy”.
Lời giải chi tiết:
Với những trải nghiệm trong quá trình đọc sách và học tập của mình, em hoàn toàn tin rằng: “mỗi cuốn sách đều là một bậc thang nhỏ mà khi bước lên” độc giả đang “tách khỏi con thú để lên tới gần con người, tới gần quan niệm về cuộc sống tốt đẹp nhất và về sự thèm khát cuộc sống ấy”. Vì đọc sách và học tập có thể giúp ta hiểu sâu hơn về bản thân và thế giới xung quanh, từ đó giúp ta trưởng thành và trở nên chín chắn hơn. Việc đọc sách và học tập cũng giúp ta tiếp cận được nhiều kiến thức mới, giúp tăng cường khả năng suy nghĩ logic và sáng tạo, từ đó giúp ta phát triển tư duy và tay nghề của mình. Những kiến thức và trải nghiệm đó có thể giúp ta hiểu được những quan niệm, giá trị và ý nghĩa của cuộc sống, từ đó giúp ta thấu hiểu và thực hiện một cuộc sống tốt đẹp và ý nghĩa.
Câu 5
Câu 5 (trang 104, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Để tổ chức một cuộc thảo luận, tranh luận về một vấn đề đời sống hiệu quả, những người tham dự cần chú ý đến điều gì?
Phương pháp giải:
Dựa trên kinh nghiệm cá nhân trong cuộc sống, đưa ra các lưu ý cho người tham dự để một cuộc thảo luận, tranh luận về một vấn đề đời sống hiệu quả
Lời giải chi tiết:
Để tổ chức một cuộc thảo luận, tranh luận về một vấn đề đời sống hiệu quả, những người tham dự cần chú ý đến:
- Hiểu và xem xét nhiều góc độ khác nhau về vấn đề đang được thảo luận để có thể đưa ra những ý kiến chính xác và có giá trị
- Lắng nghe ý kiến của những người khác và luôn giữ vững lập trường, không bị ảnh hưởng bởi suy nghĩ của người khác. Tôn trọng quan điểm của nhau có thể giúp tạo ra một bầu không khí thảo luận trung thực, tôn trọng nhân phẩm của nhau.
- Cuộc thảo luận nên được tổ chức có trật tự, đảm bảo sự tôn trọng đối với tất cả mọi người trong nhóm. Các thành viên tránh bàn luận những vấn đề mang tính cảm xúc và ép buộc nhau phải đồng ý với quan điểm của mình.
Câu 6
Câu 6 (trang 104, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Mô tả một hồi ức đáng nhớ hoặc phân tích tầm quan trọng của kí ức trong cuộc sống tinh thần của con người. Sau đó, thảo luận về nội dung với bạn cùng nhóm.
Phương pháp giải:
Hồi tưởng về một kỉ niệm đáng nhớ hoặc trình bày vai trò của kí ức trong cuộc sống tinh thần của con người bằng một đoạn văn. Tiếp theo, thảo luận với bạn cùng nhóm.
Lời giải chi tiết:
Trong cuộc sống, kí ức chính là những khoảnh khắc quý giá nhất, làm cho cuộc sống của chúng ta trở nên đặc biệt hơn. Mỗi kí ức đều là một mảnh ghép quý báu của cuộc đời, góp phần tạo nên hành trang văn hóa tinh thần của con người.
Nhớ lại những ngày thơ ấu, tôi không thể không nhớ về người bạn thân nhất của mình, người đã cùng tôi trải qua biết bao kỷ niệm đáng nhớ. Mai Linh, với nụ cười rạng rỡ và tình bạn chân thành, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong trái tim tôi.
Chúng tôi thường cùng nhau trên những con đường quen thuộc, từ trường đến nhà, từ trò chơi đến những cuộc phiêu lưu. Nhớ lại một buổi chiều mưa, khi mưa rơi như trút nước và tôi lo lắng về việc về nhà. Lúc đó, Mai Linh xuất hiện như một thiên thần, chia sẻ chiếc áo mưa và dẫn đường về nhà. Sự quan tâm và sẻ chia của Mai Linh đã làm ấm lòng tôi trong những khoảnh khắc đó.
Đến ngày hôm sau, khi cả hai cùng bị cảm lạnh vì dừng lại dưới cơn mưa, tôi cảm nhận được sự gắn bó và sự quan trọng của tình bạn. Mỗi khi nhìn lại, những kí ức đó luôn là nguồn động viên và niềm vui trong cuộc sống của tôi.
