Buzz
I. GIỚI THIỆU
1. Xuân Diệu là một trong những nhà thơ hàng đầu của thế hệ thơ mới, xuất bản tập thơ đầu tiên vào năm 1938.
2. Tuổi trẻ là giai đoạn đẹp và đáng quý. Mỗi người chỉ có một lần trải qua tuổi trẻ. Cần biết trân trọng và sống đầy trọn với thời gian thanh xuân.
II. PHÂN TÍCH
1. Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân
- Tự nhiên rất tươi đẹp, đầy mùi hương của hoa đồng và màu xanh của lá cây, làm tơ tưởng đến mùi hương dịu dàng của hoa đồng, sự bay bổng của lá cây, cuộc sống bận rộn của ong bướm, tình yêu sâu đậm của yến vợ chồng, và ánh sáng lấp lánh của hàng mi. Đoạn này lặp lại năm lần để thể hiện sự sống động và vẻ đẹp của tự nhiên, một cảnh đẹp đáng yêu thực sự. Vì vậy, nên phải nhanh chóng kết thúc buổi chiều và dừng lại cơn gió. Trong cái ngây ngô có sự dễ thương của một tâm hồn lãng mạn.
- Tuổi trẻ là thời kỳ tuyệt vời, tươi sáng nhất của cuộc đời, là lúc mặt trời mọc, tượng trưng cho niềm vui luôn gõ cửa. Tháng giêng là thời điểm bắt đầu của mùa xuân, ngọt ngào như một cặp môi gần nhau. Sự so sánh đầy sáng tạo này làm thay đổi cảm giác thần kỳ, là một sự dám nghĩ đến mức độ mới lạ và táo bạo. Bức tranh này có lẽ là của một cô gái, của một thiếu nữ. Đây là câu thơ tuyệt vời nhất, cho thấy sự sống động và tình yêu cuồng nhiệt đối với cuộc sống và niềm đam mê của nhà thơ Xuân Diệu.
Chắc chắn Xuân Diệu đã viết bài thơ này trước năm 1938, khi ông còn chưa đầy 20 tuổi - tuổi thanh xuân sáng ngời, nhưng thi sĩ đã vội vàng một nửa - cách nói rất thơ - không cần đợi đến tuổi trung niên (mùa nắng hạ) mới nhớ lại tuổi thanh xuân. Dấu chấm giữa dòng thơ, rất mới mẻ, không phải là đặc điểm của thơ cổ. Như một lời tuyên ngôn về sự vội vã:
Tháng giêng êm đềm như hơi thở của bình minh gần kề
Tôi tràn đầy hạnh phúc. Nhưng lại vội vã chưa hoàn thiện
Tôi không thể đợi đến khi mặt trời rực rỡ của mùa hạ mới chuyển sang
Vội vàng vì vẻ đẹp hoàn hảo của thiên nhiên, vì tình yêu cuộc sống mãnh liệt, vì tuổi trẻ đầy ắp ước mơ. Dù chỉ là tuổi vị thành niên nhưng đã cảm thấy 'vội vã một nửa'... Cảm nhận sâu sắc của nhà thơ về thời gian, về mùa xuân, về tuổi trẻ vẫn rất trong sáng, tươi mới.
2.
- Quan niệm về thời gian có nhiều cách diễn đạt khác nhau. Thời gian tựa như hòn ngọc quý. Bóng tàn lưng chúng ta. Thời gian nuôi dưỡng và thoi đưa, giống như cánh cửa sổ vụt qua của con chim (tuấn mã), như dòng nước chảy qua cây cầu. Mỗi khoảnh khắc thời gian trôi đi không thể quay lại. Xuân Diệu cũng có một quan điểm rất riêng biệt: tương phản mạnh mẽ để chỉ ra rằng mỗi con người chỉ có một mùa xuân; tuổi trẻ chỉ qua một lần.
Xuân đã đến, có nghĩa là xuân đã đi qua,
Xuân còn non, có nghĩa là xuân sẽ trở thành già.
Nhưng khi xuân tới hết, có nghĩa là tôi cũng sẽ mất đi
Trái tim của tôi rộng lớn, nhưng số lượng thời gian luôn bị hạn chế. Không đủ để kéo dài tuổi trẻ của con người trên trần gian. Nói gì cho nhiều khi xuân vẫn trở lại hàng năm Nếu tuổi thanh xuân không bao giờ trở lại...
Tiếng thơ rất sống động như dòng nước chảy từ nguồn cạn ra. Một mạng lưới tương phản mạnh mẽ: đến - qua, non - già, hết - mất, rộng - chật, tuần hoàn - không thể tránh khỏi, vô hạn - hữu hạn – nhằm khẳng định một sự thật - triết lý: tuổi xuân chỉ có một lần. Phải trân trọng tuổi xuân.
- Cách nhìn về thời gian cũng rất tinh tế, độc đáo và nhạy cảm. Trong hiện tại đã tồn tại cả quá khứ và tương lai; điều đang tồn tại cũng đang dần mất đi...
Và sự giao hòa đầy màu sắc của cảnh vật, của sự sáng tạo hình thể như mang theo nỗi buồn về sự chia ly hoặc sự chia xa, lo lắng về sự phai mờ sắp tới. Cảm xúc lãng mạn tràn ngập trong cuộc sống. Nói về cảnh vật tự nhiên nhưng thực ra là để nói về con người, về cuộc sống sôi động, vội vã của con người. Với Xuân Diệu, hầu như mọi thứ trong vườn trầu đều mang theo nỗi buồn về thời gian.
Hương tháng năm phân chia sự chia ly
Khắp núi sông vẫn im lặng tiễn biệt.
Dù là gió hay chim... nhưng gió thì thì thầm vì tức giận, còn chim bỗng im lặng. Ngưng hót vì sợ hãi! Câu hỏi từ từ nảy sinh cũng để làm nổi bật mâu thuẫn giữa mùa xuân - tuổi trẻ và thời gian:
Con gió nhẹ nhàng thì thì thầm giữa những chiếc lá xanh biếc
Có phải là vì sợ phải bay xa?
Tiếng hót vui tươi của chim bỗng dứt bỏ
Có phải là vì sợ sự phai tàn đang dần đến?
Nhà thơ đột nhiên thốt lên lời than thở. Tiếc nuối. Lo lắng. Chợt tỉnh giấc trong mùa chưa bắt đầu buông chiều, đồng nghĩa với việc vẫn còn trẻ trung, chưa già. Hãy lên đường! Phải vội vã, phải hối hả. Câu thở dài với nhịp điệu biến hóa làm nổi bật tâm trạng lo âu, lo sợ và sự tiếc nuối, nhung nhớ:
Không bao giờ/ ôi/ Không bao giờ nữa...
Hãy mau lên đường/ mùa chưa chìm vào chiều tối...
Xưa kia, Nguyễn Trãi viết trong tập thơ Tiếc Cảnh:
Xuân tươi đẹp không dễ để lặp lại lần nữa
Thấy cảnh, tuổi trẻ càng thêm đáng tiếc.
(Bài số 3)
Tiếc nuối xuân, đèn đuốc lửa chơi trong đêm.
(Bài số 7)
Những dòng thơ của Nguyễn Trãi giúp chúng ta cảm nhận hồn thơ trong tác phẩm Vội vàng về màu sắc của thời gian, về hình ảnh thời gian và tuổi trẻ. Thật sâu sắc. Thật đam mê cuộc sống.
3. Hỡi mùa xuân đỏ, lòng ta muốn ôm chặt!
- Bài thơ bắt đầu bằng sự khao khát hăng hái: Ta muốn làm tắt bớt ánh nắng. Kết thúc bài thơ là ta, là mỗi người trẻ. Sự hòa nhập và đồng điệu trong luồng thời gian: Sống mạnh mẽ, sống trọn vẹn. Sống hết mình yêu đời. Sử dụng nghệ thuật lặp lại để diễn đạt. Từ ngữ sôi động với màu sắc cảm xúc, xúc cảm, rực rỡ: ta muốn ôm, ta muốn tan chảy, ta muốn say mê, ta muốn trải nghiệm đầy đủ.
Ta muốn ôm chặt
Cuộc sống mới chỉ vừa khởi đầu hứng khởi
Ta muốn tan chảy trong những đám mây trôi và cơn gió bay
Ta muốn ngả mình với tình yêu như cánh bướm
Ta muốn ngập tràn trong một nụ hôn nồng
Và những vùng đất non nước, những cành cây, những đám cỏ bừng sáng.
Sống là để yêu, yêu hết mình. Thơ đẹp vì lãng mạn. Vì tiếng thơ sôi nổi. Nghệ thuật truyền đạt cảm xúc thông qua ba từ và hiện diện trong một câu thơ để làm nổi bật tình cảm: say đắm với vẻ đẹp, tình yêu tươi mới trong vườn trăng. Tất cả hương thơ, ánh sáng, âm điệu, màu hồng của mùa xuân... là mong ước của nhà thơ:
Cho bị cuốn trôi bởi hương thơm, cho tràn đầy ánh sáng
Đem đến sự hân hoan của thời trẻ
Hỡi mùa xuân hồng, lòng ta muốn cắn sâu vào người!
III. KẾT LUẬN
Sống nhanh chóng không phải là sống vội vã, ích kỉ trong việc tận hưởng. Sống vội vàng thể hiện một tinh thần yêu đời, yêu cuộc sống đến mức cuồng nhiệt. Biết trân trọng thời gian, biết trân trọng tuổi trẻ, biết yêu là cảm xúc cơ bản của cuộc sống; tình yêu của đôi trẻ, tình yêu của thiên nhiên. Tình cảm đó đã thể hiện một quan điểm nhân sinh mới, tiên tiến. Đến 70 năm sau vẫn khiến nhiều người ngưỡng mộ! Xuân Diệu đã sống với tinh thần vội vã như vậy. Với 50 tác phẩm, hơn 400 bài thơ tình, ông đã làm giàu và tôn vinh cho nền văn học Việt Nam hiện đại.
Bài thơ Vội vàng thể hiện một cái nhìn nghệ thuật rất đẹp, rất nhân văn, một giọng thơ sôi nổi, dâng trào và lôi cuốn, hấp dẫn. Có sự xúc cảm trong thơ. Sử dụng từ ngữ mạnh mẽ, cấu trúc câu thơ, đoạn thơ rất tinh tế. Vội vàng là biểu tượng của Thơ mới, thơ lãng mạn 1932-1941.
