Buzz
Bộ đề đọc hiểu về Tây Tiến của Quang Dũng bao gồm 3 bài tập có đáp án, giúp học sinh lớp 12 rèn luyện kỹ năng trả lời câu hỏi đọc hiểu một cách xuất sắc, để đạt được thành tích cao trong kỳ thi THPT Quốc gia năm 2023 - 2024 sắp tới.
Tây Tiến đã thể hiện sự thành công tuyệt vời khi phản ánh lại vẻ đẹp của thiên nhiên và con người ở vùng núi rừng Tây Bắc. Đồng thời, nó cũng mô tả được vẻ đẹp trẻ trung, lạc quan trong tâm hồn của các thanh niên lính trẻ cùng với bức tượng đài bi tráng về người lính Tây Tiến. Hãy tham khảo thêm: bộ đề đọc hiểu về Việt Bắc, Bộ 110 đề thi đọc hiểu để luyện thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn.
Bài tập đọc hiểu về Tây Tiến - Bài 1
Đọc đoạn văn và trả lời các câu hỏi.
“…Tây Tiến quân đội không có gãy tóc
Quân lính mặc áo màu lá dữ dội và hung hăng
Mắt cứ nhắm gửi ước mơ vượt qua ranh giới
Đêm trăn trở nhớ Hà Nội dáng vẻ đẹp và thơm ngát
Rải rác trên biên cương là các mảnh đất lạ xa xôi
Trên chiến trường, họ đi không tiếc mạng sống trẻ thơ
Áo choàng thay đổi, họ về với đất nước yêu dấu
Dòng sông Mã vang lên giai điệu hành trình độc đáo…”
Trả lời những câu hỏi sau đây:
Câu 1. Tác giả muốn thể hiện tâm trạng gì qua đoạn thơ? Tại sao tác giả sử dụng từ “đoàn binh” thay vì “đoàn quân”?
Câu 2. Ý nghĩa của các từ “không mọc tóc”, “xanh màu lá” là gì trong việc mô tả hình ảnh của người lính Tây Tiến?
Câu 3. Làm thế nào từ “mộng” và “mơ” thể hiện vẻ đẹp tinh thần của người lính Tây Tiến trong đoạn thơ?
Câu 4. Thảo luận ý nghĩa sâu xa của cụm từ “anh về đất” trong đoạn thơ .
GỢI Ý CHO ĐÁP ÁN
Câu 1: Tâm trạng của nhà thơ trong đoạn thơ là:
- Ở 4 dòng đầu, hình ảnh người lính Tây Tiến hiện lên với những bước đi mạnh mẽ, uy nghiêm và một tâm hồn đẹp đẽ
- Ở 4 dòng cuối, có sự chú ý và tôn trọng sâu sắc, thể hiện sự đau buồn vô tận và lòng biết ơn, tôn trọng của nhà thơ trước sự hy sinh của đồng đội. Quang Dũng thông qua những dòng thơ này đã thể hiện rõ sự gắn bó, ám ảnh, và kỷ niệm về đồng đội trong những ngày gian khổ ở vùng núi miền Tây. “đoàn binh” trong âm tiếng Hán Việt đã phản ánh một tinh thần nghiêm túc, hào hùng.
Câu 2: Từ “không mọc tóc”, “xanh màu lá” đóng vai trò gì trong việc miêu tả hình ảnh người lính Tây Tiến là: tái hiện nét đặc trưng của người lính với cuộc chiến đầy khốc liệt. Rừng sâu, nước độc đã gây tổn thương cho ngoại hình của những chàng trai trẻ từ Hà Nội. Cơn sốt rét của rừng đã làm tóc rụng, da xanh. Tuy nhiên, với sức sống của tuổi trẻ, bút lãng mạn của Quang Dũng đã thấu hiểu hiện thực của cuộc chiến, và tôn vinh, phóng đại, làm nổi bật hình ảnh người lính với vẻ đẹp không giống ai. Người lính vẫn bản lĩnh và mạnh mẽ: “dữ oai hùm”. Bút pháp lãng mạn đã loại bỏ cảm giác yếu đuối, và nhấn mạnh vào sức mạnh của họ.
Câu 3: Qua từ “mộng”,“mơ”trong đoạn thơ, vẻ đẹp tâm hồn của người lính Tây Tiến được thể hiện như thế nào:
- Hình ảnh độc đáo, sáng tạo
“Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm” .
- Mộng về danh vọng và thành công: thể hiện ý chí mạnh mẽ, khát khao lớn lao.
- Bên dưới sự dằn vặt, sức mạnh của người lính là những tâm hồn, trái tim đam mê, khao khát tình yêu: Dù trong khó khăn, gian truân, họ vẫn giữ được giấc mơ, sự lãng mạn về Hà Nội thanh bình. Họ sống với những ước mơ về sự thơ mộng của Hà Nội, sống với kỷ niệm đẹp trong cuộc sống bình yên.
Câu 4: Ý nghĩa sâu xa của cụm từ “anh về đất” trong đoạn thơ là: việc sử dụng từ ngữ nhẹ nhàng để ám chỉ sự chết của người lính, biểu hiện sự chấp nhận và thanh thản trước cái chết.
Đọc hiểu về Tây Tiến - Đề 2
“…Tây Tiến đoàn lính không có tóc trắng
Quân lính mặc áo màu lá dữ oai hùng
Mắt nhìn xa gửi ước mơ vượt biên giới
Đêm đầu lòng mơ về Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác trên biên giới là những mảnh đất xa xôi
Trên chiến trường, họ đi mà không tiếc mạng sống trẻ thơ
Áo choàng thay đổi, họ về với đất nước yêu dấu
Dòng sông Mã vang lên bài ca độc đáo…”
(Trích từ “Tây Tiến” – của Quang Dũng)
Câu 1. Loại thể văn nào được sử dụng trong văn bản?
Câu 2. Trình bày nội dung chính của văn bản
Câu 3. Trong văn bản, có sử dụng nhiều từ ngữ Hán Việt, vui lòng liệt kê những từ đó và giải thích ý nghĩa.
Câu 4. Phép tu từ nói giảm được sử dụng trong văn bản, hãy nêu và giải thích tác dụng của nó.
Câu 5. Xin viết 1 đoạn văn chia sẻ cảm nhận về vẻ đẹp của những người lính trong quá khứ và hiện tại.
GỢI Ý CHO ĐÁP ÁN
Câu 1. Văn bản này được sáng tác dưới dạng thơ thất ngôn.
Câu 2. Trong văn bản này, tập trung mô tả hình ảnh chiến binh Tây Tiến (ngoại hình, tâm hồn, lý tưởng, sự hi sinh)
Câu 3. Các từ Hán Việt được sử dụng bao gồm: đoàn lính, biên giới, chiến trường, biên cương, viễn xứ, áo choàng, độc hành. Việc sử dụng những từ này tạo ra vẻ trang trọng, ý nghĩa tổng quát, và làm nổi bật vẻ đẹp của người lính Tây Tiến, góp phần tạo nên hình ảnh hùng vĩ của họ.
Câu 4. Phép tu từ nói giảm được thể hiện trong câu: “Áo choàng thay chiếu anh về đất”. Cụm từ “về đất” thay thế cho sự chết chóc, hy sinh. Phép tu từ này giảm bớt cảm giác bi thương cho cái chết của người lính Tây Tiến. Họ ngã xuống một cách thanh thản, nhẹ nhàng.
Câu 5. Đề xuất gợi ý cho học sinh viết bài như sau:
- Sự kiện Tây Tiến đã tạo ra hình ảnh vĩ đại của người lính:
+ Hình tượng của người lính Tây Tiến hiện lên với vẻ đẹp hùng vĩ, mang trong mình tinh thần của các anh hùng thời xa xưa: Sự quyết tâm chiến đấu không màng bản thân, lòng yêu nước sâu sắc, tình thương cuộc sống .
+ Vẻ đẹp của người lính không thể tách rời khỏi cảm giác đau khổ trong cuộc chiến tranh khốc liệt. Sự hy sinh đầy gian khổ của họ được thể hiện qua những hình ảnh bi thương nhưng không bao giờ phô trương
– Tâm hồn hào hoa, lãng mạn của người lính:
+ Không chỉ trong vẻ ngoài “oai hùng” mạnh mẽ mà còn trong tâm hồn, trong mỗi cảm xúc của người lính giữa cảnh chiến tranh khốc liệt.
+ Sự lãng mạn và sự anh hùng không thể tách rời mà hoà quyện vào nhau, tạo nên một vẻ đẹp vừa lý tưởng vừa thực tế của hình tượng lính.
Về vẻ đẹp của người lính trong thời hiện đại: Can đảm, họ chiến đấu ngày đêm, vì lợi ích chung, để bảo vệ lãnh thổ quê hương (dẫn chứng), đó là những phẩm chất cao quý đã trở thành truyền thống của quân đội Việt Nam. Người lính vẫn mang trong lòng tình yêu nước sâu sắc, lòng căm thù đối với kẻ thù và tinh thần hy sinh bất kể cho tổ quốc…
Đọc hiểu về Tây Tiến - Đề 3
“…Tây Tiến đội quân không tóc trắng
Quân lính mặc áo xanh oai hùng
Mắt nhìn xa tràn đầy ước mơ vượt biên giới
Đêm trong mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Giăng rải biên cương mênh mông
Chiến trường mạnh mẽ màu xanh
Áo choàng thay lụa mở lòng về quê hương
Dòng sông Mã tiếng gầm lên bản hùng…”
Tây Tiến dũng mãnh không đợi chờ
Đường lên dẫn về ngọn đồi chia phôi
Những ai bước lên Tây Tiến tháng ba kia
Chấp chới hồn về Sầm Nứa không rời”
Câu 1. Hãy đề cập đến bối cảnh sáng tác của bài thơ trên?
Câu 2. Trong đoạn trích, từ “Tây Tiến” được lặp lại hai lần. Tác dụng của việc lặp từ đó là gì?
Câu 3. Dựa vào hai câu thơ “Áo choàng thay lụa mở lòng về quê hương/Dòng sông Mã tiếng gầm lên bản hùng”, viết một đoạn văn ngắn khoảng 20 dòng để tả cảm nhận về người lính thời kháng chiến chống Pháp và sự phát triển của tư tưởng yêu nước trong thời đại hiện nay.
GỢI Ý:
Câu 1: Bối cảnh sáng tác bài thơ Tây Tiến:
- Tây Tiến là một đơn vị quân đội ra đời năm 1947, đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống Pháp. Vùng rừng núi khắc nghiệt của Tây Bắc là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc và địa bàn hoạt động chính của Tây Tiến. Lính Tây Tiến, đa số là thanh niên Hà Nội, đối mặt với những khó khăn, gian khổ nhưng vẫn dũng cảm và lạc quan.
- Quang Dũng, một người lính từng tham gia vào đơn vị Tây Tiến, viết bài thơ Tây Tiến như một biểu tượng tinh thần về quê hương và đồng đội. Bài thơ này được in trong tập “Mây đầu ô” năm 1986.
Câu 2: Từ “Tây Tiến” xuất hiện ba lần trong đoạn thơ, tạo nên một sự lặp lại đầy ấn tượng, nhấn mạnh sự sâu sắc của nỗi nhớ và tình cảm với Tây Tiến trong lòng nhà thơ.
Câu 3:
- Tác giả tái hiện sự ra đi của người lính Tây Tiến trong câu thơ 'Áo bào thay chiếu anh về đất'. Hình ảnh những người lính không có gì để che chở khi gục ngã trên chiến trường, và đồng đội phải sử dụng mọi cách để bảo vệ họ.
- Mặc dù mô tả cảnh tượng đau lòng, tác giả cố gắng làm giảm đi sự bi thương:
- Ảo bào (áo của tướng quân) khiến họ trở thành những chiến sĩ lịch lãm.
- Về đất là cách nói giảm tựa vào sự tựu nghĩa của những anh hùng sau khi hoàn thành nhiệm vụ.
- Sông Mã gầm lên khúc độc hành vừa dữ dội vừa hào hùng, thể hiện sự hi sinh của người lính Tây Tiến mà không mất đi lòng kiêu hãnh. Sông Mã tạo nên bản nhạc bi tráng của dân tộc, tiễn đưa những anh hùng về nơi vĩnh hằng.
Trắc nghiệm về bài thơ Tây Tiến
Câu 1: Quê hương của Quang Dũng là nơi nào?
A. Làng Phượng Trì, huyện Đan Phượng (nay thuộc Hà Nội)
B. Làng Vũ Thạch (nay là phố Bà Triệu), Hà Nội
C. Xã Cam An , huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị
D. Xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế
Câu 2: Trước Cách mạng tháng Tám, Quang Dũng làm công việc gì?
A. Phóng viên tiền phương của báo Chiến đấu
B. Tham gia cách mạng
C. Dạy học
D. Nhà văn
Câu 3: Thông tin về tác giả Quang Dũng dưới đây đúng hay sai?
“Trước Cách mạng tháng Tám thành công, Quang Dũng đã tham gia vào Quân đội Nhân dân Việt Nam”
A. Đúng
B. Sai
Câu 4: Quang Dũng đảm nhận vị trí Đại đội trưởng tại tiểu đoàn 212, Trung đoàn 52 Tây Tiến vào năm nào?
A. 1946
B. 1947
C. 1948
D. 1949
Câu 5: Quang Dũng được bổ nhiệm làm Trưởng tiểu ban tuyên huấn của Trung đoàn 52 Tây Tiến vào năm nào?
A. Đầu năm 1947
B. Cuối năm 1947
C. Đầu năm 1948
D. Cuối năm 1948
Câu 6: Thông tin sau về tác giả Quang Dũng là đúng hay sai?
“Tháng 8/1951, Quang Dũng làm Biên tập viên cho báo Văn nghệ, sau đó chuyển đến làm việc tại Nhà xuất bản Văn học”
A. Đúng
B. Sai
Câu 7: Năm 2001, Quang Dũng được vinh danh bằng giải thưởng nào?
A. Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật
B. Giải thưởng Nhà nước về Khoa học Công nghệ
C. Giải thưởng cống hiến
D. Đáp án khác
Câu 8: Phong cách sáng tác của nhà thơ Quang Dũng là:
A. Chất trữ tình chính trị sâu sắc
B. Cảm xúc nồng nàn, suy tư sâu lắng
C. Mang hồn thơ phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa
D. Mang vẻ đẹp trí tuệ, luôn có ý thức khai thác triệt để những tương quan đối lập, giàu chất suy tưởng triết lí.
Câu 9: Quang Dũng đã từng hoạt động trong những lĩnh vực nào sau đây?
A. Sáng tác thơ
B. Chữa bệnh
C. Viết truyện ngắn, viết kịch
D. Triển lãm tranh
E. Sáng tác nhạc
F. Dạy học
G. Kiến trúc sư
Câu 10: Chọn tác phẩm không thuộc về nhà thơ Quang Dũng:
A. Mấy đầu ô
B. Mặt trận trên cao
C. Thơ văn Quang Dũng
D. Vào lửa
E. Vỡ bờ
