1. Nội dung bài tập làm văn lớp 4
Bài tập văn lớp 4 tập trung vào 5 chủ đề chính: Kể chuyện, Tả đồ vật, Tả con vật, Tả cây cối, và Viết thư. Học sinh sẽ phát triển kỹ năng viết và áp dụng các biện pháp tu từ, đặc biệt là so với các lớp trước. Dưới đây là các loại văn cụ thể:
Văn kể chuyện:
- Kể lại câu chuyện về sự tử tế và lòng nhân ái của một cá nhân.
- Kể lại nỗi khổ tâm của An-đrây-ca bằng lời của chính cậu bé.
- Kể lại câu chuyện về 'Vua tàu thủy' Bạch Thái Bưởi từ góc nhìn của một chủ tàu gốc Hoa hoặc Pháp.
- Kể lại câu chuyện Nàng tiên Ốc và giải thích ý nghĩa của câu chuyện.
Văn miêu tả đồ vật yêu thích của em:
- Miêu tả món đồ học tập yêu thích của em.
- Miêu tả món đồ chơi mà em ưa thích.
- Miêu tả chiếc áo em thường mặc đến trường.
- Miêu tả chiếc áo mới mà em vừa có.
- Miêu tả chiếc áo đồng phục mà em đang sử dụng.
Văn miêu tả cây cối:
- Miêu tả một cây tạo bóng mát.
- Miêu tả một cây cho trái.
- Miêu tả một cây hoa.
- Miêu tả một luống rau hoặc vườn rau.
Văn miêu tả con vật:
- Miêu tả một con vật mà em nuôi ở nhà.
- Miêu tả một con vật sống trong sở thú.
- Miêu tả một con vật mà em gặp trên đường phố.
- Miêu tả một con vật em lần đầu thấy qua truyền hình.
Văn viết thư:
- Viết thư cho người thân để hỏi thăm sức khỏe và chúc mừng năm mới.
- Viết thư gửi lời thăm hỏi và chúc mừng sinh nhật đến người thân xa.
- Viết thư động viên và chia sẻ cùng bạn bè hoặc người thân đang gặp khó khăn.
- Viết thư cho người thân hoặc bạn bè kể về những ước mơ của em.
- Viết thư gửi lời thăm hỏi thầy cô nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.
- Viết thư cho ông bà để hỏi thăm sức khỏe và gửi lời chúc năm mới.
- Viết thư thăm hỏi và gửi lời chúc sinh nhật đến một người bạn ở xa.
- Tổng hợp những bài viết thư xuất sắc từ lớp 4.
- Viết thư cho bạn kể về kết quả học tập của em.
2. Tập làm văn lớp 4: Cấu trúc bài viết miêu tả cây cối như thế nào?
Câu 1: Đọc đoạn văn sau và xác định các đoạn văn cùng nội dung của từng đoạn.
Bãi ngô
Trên đỉnh, những búp ngô như được kết bằng nhung và phấn đang vươn lên. Những đàn bướm trắng, bướm vàng bay đến, đậu một chút rồi lại bay đi. Ẩn dưới những chiếc lá, các búp ngô non đang dần lớn lên, với nhiều khía vàng và sợi tơ hồng bọc trong lớp áo mỏng óng ánh.
Trời nắng oi ả, tiếng tu hú vang vọng xa gần. Hoa ngô đã héo tàn như cỏ dại. Lá ngô cong queo và rủ xuống. Những bắp ngô đã to và chắc nịch, chỉ còn chờ được thu hoạch.
Nguyên Hồng
Trả lời:
Bài văn được chia thành ba phần:
Đoạn 1: Trong phần đầu, bãi ngô đã phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ, tạo nên một cảnh sắc ấn tượng.
Đoạn 2: Phần tiếp theo mô tả quá trình cây ngô ra hoa và trổ bắp, với ánh nắng lung linh chiếu sáng trên bãi ngô.
Đoạn 3: Phần cuối của bài văn tập trung vào việc miêu tả bãi ngô khi đã trưởng thành, với những bắp ngô chắc hạt và sẵn sàng cho mùa thu hoạch.
Câu 2: Đọc lại bài Cây mai tứ quý (sách Tiếng Việt 4, tập hai, trang 23). Trình tự miêu tả trong bài ấy có gì khác biệt so với bài Bãi ngô?
Cây mai tứ quý
Cây mai cao hơn hai mét, có dáng vẻ thanh thoát, thân thẳng như cây trúc. Tán cây tự nhiên tỏa rộng ở phần gốc, dần thu nhỏ lại ở đỉnh. Gốc cây to bằng bắp tay, các cành vươn đều và các nhánh đều rắn chắc.
Cây mai tứ quý nở quanh năm với những cánh hoa vàng đậm, xếp thành ba lớp. Năm cánh hoa dài, đỏ như má gà chọi, từ đời hoa này sang đời trái kia đều giữ màu sắc rực rỡ. Trái cây chín có màu đỏ đậm, lấp lánh như những hạt cườm, nổi bật trên nền lá xanh mướt quanh năm.
Khi đứng bên cây để ngắm hoa và lá, ta không khỏi thán phục sự kỳ diệu của tạo hóa trong sự phong phú và bền vững: Mai vàng rực rỡ làm đẹp ngày Tết, còn mai tứ quý thì luôn tươi tốt và tràn đầy sức sống suốt cả năm.
Theo Nguyễn Vũ Tiềm
Trả lời:
Trong bài viết về 'Cây mai tứ quý,' việc miêu tả được sắp xếp theo cấu trúc:
- Phần đầu tập trung vào việc miêu tả hình dáng của cây mai.
- Đoạn kế tiếp mô tả chi tiết về hoa mai.
- Phần cuối thể hiện cảm xúc của người quan sát hoa mai.
Trong khi đó, bài viết về 'Bãi ngô' được cấu trúc theo cách:
- Đoạn mở đầu giới thiệu sự phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ của bãi ngô.
- Đoạn thứ hai miêu tả quá trình cây ngô ra hoa và trổ bắp.
- Phần còn lại của bài văn tập trung vào việc miêu tả bãi ngô khi đã trưởng thành và sẵn sàng cho mùa thu hoạch.
Câu 3: Dựa trên cấu trúc của hai bài văn trên, hãy rút ra nhận xét về cấu trúc của một bài viết miêu tả cây cối.
Trả lời:
Bài văn miêu tả cây cối thường được chia thành ba phần chính:
- Phần mở đầu: Đây là phần giới thiệu tổng quan về cây sẽ được mô tả, giúp người đọc có cái nhìn khái quát và chuẩn bị cho những chi tiết sau.
- Phần thân bài: Ở đây, chúng ta sẽ miêu tả chi tiết cây, nêu rõ các đặc điểm, bộ phận hoặc các giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của cây. Đây là phần trọng yếu của bài viết, cung cấp thông tin chi tiết để hình dung rõ nét về cây.
- Phần kết bài: Phần này tổng kết lại bài viết, nêu bật lợi ích, vẻ đẹp hoặc giá trị của cây. Nó cũng có thể bao gồm cảm nhận hoặc suy nghĩ của người viết về cây đó.
Việc tổ chức bài viết theo cấu trúc này giúp bài viết trở nên rõ ràng và logic hơn, giúp người đọc hiểu sâu hơn về cây cối và cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên.
3. Phần thực hành
Hướng dẫn giải phần thực hành trong SGK Tiếng Việt 4, tập 2, trang 32:
Câu 1: Đọc đoạn văn dưới đây và cho biết cách miêu tả cây gạo được tổ chức như thế nào?
Cây gạo
Cây gạo trưởng thành mỗi năm lại trở về tuổi trẻ, cành cây phủ đầy những hoa đỏ tươi và âm thanh chim hót. Chỉ một cơn gió nhẹ hay một đôi chim mới đến cũng khiến những bông hoa rụng khỏi cành. Những bông hoa rơi từ trên cao, đài hoa nghiêng xuống, và cánh hoa đỏ rực quay tít như chong chóng trông thật đẹp mắt.
Khi mùa hoa kết thúc và tiếng chim cũng ngừng, cây gạo trở lại với vẻ trầm tĩnh, xanh mát. Cây đứng lặng lẽ, cao lớn, hiền hòa, làm bạn với những con đò cập bến và chào đón những người con trở về thăm quê mẹ.
Thời gian trôi đi vừa chậm rãi vừa nhanh chóng. Những bông hoa đỏ ngày nào giờ đã biến thành những quả gạo tròn đầy, hai đầu thon thả như con thoi. Sợi bông trong quả ngày càng đầy đặn, căng phồng; những mảnh vỏ đã nứt ra, để các múi bông nở đều, chín như nồi cơm sôi trào, trắng lóa. Cây gạo như đang treo hàng ngàn nồi cơm mới đầy hấp dẫn.
Theo Vũ Tú Nam
Trả lời:
Bài văn miêu tả cây gạo được chia thành các phần sau:
- Phần mở đầu: Miêu tả giai đoạn cây gạo bắt đầu ra hoa, làm thay đổi toàn cảnh.
- Phần thứ hai: Miêu tả chi tiết về cây gạo sau khi mùa hoa kết thúc, làm nổi bật sự thay đổi của cây và cảnh vật xung quanh.
- Phần kết: Tập trung vào giai đoạn cây gạo đã trưởng thành, quả đã lớn và vỏ đã nở bông, tạo nên cảm giác hoàn thiện trong chu trình sống của cây.
Câu 2: Soạn dàn ý cho bài miêu tả một cây ăn quả quen thuộc.
- Miêu tả từng bộ phận của cây theo thứ tự.
- Miêu tả các giai đoạn phát triển của cây.
Trả lời:
a) Miêu tả chi tiết từng phần của cây (cây vú sữa).
Mở bài:
- Ai là người chăm sóc cây vú sữa? Cây vú sữa thường được trồng ở đâu? Cây này cho trái ngọt vào những mùa nào?
Thân bài
- Mở đầu bằng việc mô tả tổng quát về cây vú sữa, như chiều cao, hình dạng tổng thể và những đặc điểm nổi bật của nó.
- Tiếp theo, đi vào chi tiết từng bộ phận của cây như thân, gốc, vỏ, cành, lá, hoa và trái.
Kết bài:
- Kết thúc bài viết bằng những suy nghĩ cá nhân về cây vú sữa, có thể nhấn mạnh vẻ đẹp, giá trị hoặc ý nghĩa của cây trong cuộc sống.
b) Miêu tả lần lượt từng giai đoạn phát triển của cây:
Mở bài:
- Ai là người chăm sóc cây chuối tiêu và cây này thường được trồng ở đâu?
Thân bài:
- Miêu tả sự hình thành của hoa chuối từ khi mới nhú, bao gồm hình dạng và màu sắc của nó.
- Tả quá trình hoa chuối bắt đầu kết trái và những thay đổi trong giai đoạn này.
- Miêu tả quá trình hình thành buồng chuối và hình dáng của từng quả chuối.
- Đặc điểm của quả chuối khi còn non và khi chín, bao gồm màu sắc và hương vị của chúng.
Kết bài:
- Kết luận bài viết bằng cảm nhận về lợi ích của cây chuối tiêu, có thể đề cập đến giá trị dinh dưỡng, ứng dụng trong ẩm thực, và vai trò của nó trong nông nghiệp cũng như đời sống hàng ngày.
Dàn ý chi tiết miêu tả cây ăn quả
a. Phần mở đầu
- Tôi xin giới thiệu về một loại cây rất đặc biệt. Đó là cây gì?
- Cây này thường được trồng ở đâu và ai là người chăm sóc nó?
- Cây đã trải qua bao nhiêu mùa trong năm nay và tuổi thọ của nó như thế nào?
b. Phần thân bài
- Cây cao bao nhiêu? Có thể so sánh với các cây khác trong vườn hoặc các công trình như nhà cửa, hàng rào, cột đèn không?
- Thân cây có thẳng hay cong? Kích thước của thân cây thế nào?
- Lớp vỏ trên thân cây có màu sắc gì? Có đặc điểm như trơn bóng, sần sùi hay bong tróc không?
- Rễ cây có lớn không? Chúng nằm hoàn toàn dưới đất hay có phần nổi lên trên mặt đất?
- Cây có nhiều cành không? Các cành cây có những đặc điểm gì?
- Lá cây có hình dạng và kích thước ra sao? Màu sắc của lá như thế nào? Lá có rụng theo thời điểm cụ thể hay theo mùa không?
- Khi cây ra quả, quả có hình dáng thế nào? Quá trình chín của quả mất bao lâu? Khi chín, quả có mùi hương gì? Và khi ăn, quả có vị như thế nào?
- Phần kết luận
- Bạn cảm nhận thế nào về loại quả và cây ăn quả này?
- Bạn thường thực hiện những công việc gì để chăm sóc cây ăn quả này?
Trên đây là toàn bộ nội dung bài viết của Mytour về cách viết bài văn miêu tả cây cối dành cho lớp 4. Cảm ơn quý bạn đọc đã theo dõi và quan tâm!