Buzz
Cũng có thể tham khảo để soạn giáo án Ôn tập về viết phần mô tả cảnh - Tuần 31 cho học sinh của mình. Mời thầy cô và các em cùng theo dõi bài viết dưới đây của Mytour để nắm được cách lập dàn ý tả đồ vật, chuẩn bị thật tốt cho tiết Tập làm văn lớp 5 - Tuần 31.
Hướng dẫn giải Tập làm văn SGK Tiếng Việt 5 tập 2 trang 131, 132
Câu 1
Liệt kê những bài văn miêu tả cảnh đã được học trong học kì I. Trình bày dàn ý của một trong những bài văn đó.
Trả lời:
a) Liệt kê những bài văn miêu tả cảnh đã được học trong học kì I
- Phác họa cảnh làng quê vào mùa
- Ánh hoàng hôn trên dòng sông Hương
- Bức tranh nắng trưa rực rỡ
- Bình minh trên cánh đồng uốn lượn
- Hình ảnh rừng nguyên bản giữa ban ngày
- Khung cảnh buổi chiều u tịch
- Phong cảnh mưa rào bất tận
- Đoạn văn mô tả biển của tác giả Vũ Tú Nam
- Đoạn văn tả cảnh sắc nét của Đoàn Giỏi
- Vùng biển xanh ngát ở Vịnh Hạ Long
- Bí ẩn của rừng xanh mênh mông
- Bầu trời trong mùa thu rực rỡ
- Vùng đất Cà Mau huyền bí
b) Trình bày dàn ý của một trong những bài văn đó
Ví dụ: Bình minh trên dòng sông Hương
* Mở bài: Giới thiệu về sự tĩnh lặng đặc biệt của Huế vào lúc bình minh.
* Thân bài: Mô tả sự biến đổi của ánh sáng và màu sắc trên sông Hương cùng với hoạt động của con người trong khoảnh khắc bình minh.
Thân bài được chia thành 2 phần:
- Phần 1: Tả sự thay đổi của ánh sáng trên sông Hương từ khoảnh khắc bình minh đến lúc ban đêm buông xuống.
- Phần 2: Mô tả hoạt động của người dân ven sông, trên bờ sông từ lúc bình minh đến lúc thành phố bắt đầu sáng đèn.
* Kết bài: Huế trở lại cuộc sống sau cơn hoàng hôn.
Câu 2
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Buổi sáng ở Thành phố Hồ Chí Minh
Một ngày mới bắt đầu.
Thành phố trước mắt tôi hiện lên với gam màu mới trong bước chuyển huyền ảo của rạng đông. Mặt trời chưa ló dạng nhưng tầng tầng lớp lớp ánh sáng vàng hoe đã lan tỏa khắp nơi, làm cho các tòa nhà cao tầng trở nên tráng lệ và quyến rũ hơn. Màn đêm dần dần rời đi, nhường chỗ cho ánh sáng. Thành phố trôi trên biển sương nhẹ nhàng. Bầu trời sáng dần lên từng chút một. Các cành cây bỗng trở nên tươi tắn dưới ánh nắng ban mai. Đèn từ hàng nghìn cửa sổ tắt dần, tạo ra một cảnh tượng yên bình. Ba ngọn đèn trên tháp phát sóng Đài Truyền hình thành phố như được hạ thấp và gần gũi hơn. Mặt trời lên dần, nhẹ nhàng như một quả bóng bay lượn nhẹ nhàng.
Các con đường bắt đầu sôi động và nhộn nhịp. Các phương tiện như xe tải, xe máy, xích lô bắt đầu hoạt động, vận chuyển hàng hóa và thực phẩm từ ngoại ô về các chợ Bến Thành, Cầu Muối,... Tiếng máy nổ rền vang, đánh thức thành phố tỉnh giấc.
Thành phố của chúng ta đẹp quá! Quá tuyệt vời!
Theo Nguyễn Mạnh Tuấn
a) Bài văn mô tả buổi sáng ở Thành phố Hồ Chí Minh được sắp xếp theo thứ tự nào?
b) Tìm ra các chi tiết cho thấy tác giả đã quan sát cảnh rất tỉ mỉ.
c) Hai câu cuối của bài viết 'Thành phố của chúng ta đẹp quá! Quá tuyệt vời!' thể hiện tình cảm gì của tác giả đối với cảnh được mô tả?
Trả lời:
a) Bài viết miêu tả buổi sáng ở Thành phố Hồ Chí Minh theo trình tự thời gian từ khi bình minh cho đến khi ban mai sáng rõ.
b) Các chi tiết cho thấy tác giả đã quan sát cảnh rất tỉ mỉ bao gồm:
- Mặt trời chưa ló dạng nhưng tầng tầng lớp lớp ánh sáng hồng phấn đã lan tỏa khắp không gian như lớp phấn trên các tòa nhà cao tầng của thành phố, làm cho chúng trở nên lộng lẫy, đậm chất.
- Màn đêm mờ ảo đang rút dần, tan chảy vào không gian.
- Thành phố như đang nổi bên trên một biển sương mơ màng. Các khu vực cây xanh bất ngờ tỏa sáng dưới ánh nắng ban mai. / Ánh đèn từ hàng ngàn ô cửa sổ tắt đi nhanh chóng và mảnh khảnh.
- Ba ngọn đèn đỏ trên tháp phát sóng Đài Truyền hình thành phố như được hạ thấp và kéo gần lại. / Mặt trời dần dần lên, lả lơi như một quả bóng bay mềm mại (Khi đề cập đến những chi tiết thể hiện sự quan sát tỉ mỉ của tác giả, học sinh giỏi có thể giải thích thêm lý do vì sao họ cảm nhận sự quan sát đó rất tinh tế).
c) Hai câu cuối của bài viết: “Thành phố của chúng ta đẹp quá! Quá tuyệt vời!” là lời khen ngợi thể hiện tình cảm tự hào, ngưỡng mộ và yêu thương của tác giả đối với vẻ đẹp của thành phố.
Bài tập Ôn tập về mô tả cảnh
Câu 1: Trong việc mô tả một đêm trăng, câu nào không nên sử dụng:
A. Dưới ánh trăng sáng rực, trên chiếc giường cũ kỹ những đứa trẻ đang nghe bà kể những câu chuyện từ xưa.
B. Một cơn gió từ phương nào đó mang theo hương vị mát mẻ trong đêm hè oi bức.
C. Tiếng ve vang lên râm ran ở một nơi xa xa.
D. Bình minh len lỏi từ sau những dãy cây, chiếu sáng khắp nơi trên thế giới.
Đáp án: D
Câu 2: Trong mô tả một sáng đầu mùa hè, câu nào không thích hợp:
A. Cơn gió len lỏi mang theo hương vị tươi mát, làm tan đi cả những cảm giác oi bức, khó chịu của những ngày nắng nóng.
B. Mặt trời bắt đầu nhô lên từ sau những rặng tre.
C. Ánh nắng lung linh bắt đầu chiếu xuống khắp nơi, tràn đầy sự hòa quyện.
D. Đêm nay đặc biệt, một vầng trăng nhấp nhô vào trong những suy tư, sự lo lắng không thể ngủ của cô ấy.
Đáp án: D
Câu 3: Từ/cụm từ nào dưới đây phù hợp khi miêu tả mặt trời vào thời điểm sáng sớm?
☐ Giống như một quả cầu lửa mạnh mẽ nổi lên sau rặng tre
☐ Màu xanh như màu của cây cỏ sau những trận mưa rào
☐ Những tia nắng như những dải ánh sáng mềm mại chiếu xuống khắp nơi, tạo ra sự hòa quyện
☐ Màu trắng tỏa ra ánh sáng nhẹ nhàng
Đáp án: Đánh dấu x vào ô số 1 và 3
Câu 4: Cách nào để miêu tả ánh trăng?
☐ Tròn, chiếu sáng vùng vẫy
☐ Màu đỏ tươi như màu của những viên gạch mới từ những ngôi nhà vừa mới xây
☐ Uốn cong như hình dáng của lưỡi liềm
☐ Xanh như màu của cây cỏ sau những cơn mưa rào
☐ Đen đặc, mềm mại
Đáp án: Đánh dấu x vào ô số 1 và 3
