Ôn tập về dấu câu (Dấu gạch ngang) - Tuần 34 giúp các bạn học sinh lớp 5 nhanh chóng trả lời các câu hỏi SGK Tiếng Việt 5 Tập 2 trang 159, 160. Thêm vào đó, giúp các bạn hiểu rõ tác dụng của dấu gạch ngang, biết cách sử dụng dấu gạch ngang đúng quy tắc.
Đồng thời, cũng giúp thầy cô tham khảo để soạn giáo án Luyện từ và câu Tuần 34 cho học sinh của mình. Vậy nên mời thầy cô và các bạn cùng tải miễn phí bài viết dưới đây để ôn tập kiến thức cho tiết Luyện từ và câu.
Hướng dẫn giải Luyện từ và câu SGK Tiếng Việt 5 tập 2 trang 159, 160
Câu 1
Sử dụng kiến thức đã học ở lớp 4 và các ví dụ dưới đây, hãy tạo bảng tổng kết về tác dụng của dấu gạch ngang:
a) Chú hề nhanh chóng đáp:
- Chắc chắn rồi. Khi một con hươu mất sừng, sừng mới sẽ mọc ra. Sau mỗi đêm thay thế cho ngày, và ngày lại thế chỗ của đêm.
- Mặt trăng cũng vậy, mọi thứ đều tương tự... - Tiếng công chúa nhỏ dần, nhỏ dần. Nàng đã chìm vào giấc ngủ.
Chú hề bọc chăn cho công chúa rồi rời phòng một cách im lặng.
Theo PHƠ-BO
b) Từ đây, nhìn ra phía xa, phong cảnh thực sự tuyệt vời. Bên phải là đỉnh Ba Vì hùng vĩ, nơi Mị Nương - con gái thứ 18 của vua Hùng Vương - theo Sơn Tinh về trấn giữ núi cao.
Theo ĐOÀN MINH TUẤN
c) Thiếu nhi tham gia vào các hoạt động xã hội:
- Tham gia vào công việc tuyên truyền, động viên cho các phong trào.
- Tham gia vào việc trồng cây, dọn dẹp vệ sinh trường học, làng xóm.
- Chăm sóc gia đình của các anh hùng liệt sĩ; hỗ trợ những người già neo đơn, người khó khăn.
TIẾNG VIỆT 5, TẬP HAI (2006)
Trả lời:
Tác dụng của dấu gạch ngang | Ví dụ
|
Dùng để đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói; phần chú thích trong câu | a. Chú Hề vội tiếp lời: - Tất nhiên rồi. Khi một con hươu mất sừng, cái sừng mới sẽ mọc lên. Sau khi đêm thay thế cho ngày, ngày lại thay thế chỗ của đêm. - Mặt trăng cũng như vậy, mọi thứ đều như vậy. Giọng công chúa nhỏ dần, nhỏ dần. Nàng đã ngủ. Chú Hề đắp chăn cho công chúa rồi rón rén ra khỏi phòng. |
Dùng để đánh dấu phần chú thích trong câu | b) Đứng ở đây nhìn ra xa, phong cảnh thật là đẹp. Bên trái là đỉnh Ba Vì vòi vọi, nơi Mị Nương Ngọc Hoa - con gái Hùng Vương thứ 18 - theo Sơn Tinh về trấn giữ núi cao. |
Dùng để đánh dấu các ý trong một đoạn liệt kê | c) Thiếu nhi tham gia các công tác xã hội: - Tham gia tuyên truyền, cổ động cho các phong trào. - Tham gia Tết trồng cây, làm vệ sinh trường lớp và xóm làng. - Chăm sóc gia đình thương binh, liệt sĩ, giúp đỡ người già neo đơn, người có hoàn cảnh khó khăn. |
Câu 2
Tìm dấu gạch ngang trong đoạn truyện dưới đây và giải thích tác dụng của nó trong từng trường hợp:
Câu chuyện về cái bếp lò
Sáng một ngày tháng chạp. Trời lạnh buốt. Hai bên đường, cánh đồng phủ đầy tuyết trắng. Tôi đi ngược chiều gió, mũi áo che mặt tôi khỏi cảm gió rét. Bỗng dưng, tôi nhận ra bên đường, phía trước, một cậu bé khoảng mười tuổi. Cậu bé đi không đội mũ, mặt ửng hồng vì lạnh. Hai bàn tay ẩn trong túi áo, cậu đi với vẻ vội vã.
- Chào anh ạ - Cậu bé nói với tôi.
- Con đang đi đâu thế? - Tôi hỏi cậu.
- Thưa bác, cháu đi học.
- Sáng nay thật là lạnh. Cháu đi học thì sao?
- Thưa bác, vâng. Trời rét lắm, nhưng nhà cháu không có đốt lửa ấm. Chúng cháu rét cả người.
- Sao nhà cháu không dùng than ủ?
- Thưa bác, than giờ rất đắt ạ.
- Cháu thích đi học rất nhiều đúng không? Cháu yêu trường học phải không? Cháu yêu thầy cô giáo phải không?
Ánh mắt xanh tươi sáng của đứa trẻ lấp lánh khi nó trả lời tôi:
- Thưa bác, vâng.... Cháu rất yêu thầy cô giáo... Thầy cô có cả một chiếc bếp lò....
Theo A. Đô-Đê
Trả lời:
Tác dụng (2) của dấu gạch ngang là để đánh dấu phần chú thích trong câu: Trong câu chuyện, chỉ có 2 địa điểm sử dụng dấu gạch ngang với tác dụng (2).
Chào bác - Em bé nói với tôi. (giải thích rằng lời chào đó thuộc về em bé, em bé chào “tôi”).
Cháu đi đâu vậy? - Tôi hỏi em. (giải thích rằng câu hỏi đó là của “tôi”).
Tác dụng (1) (đánh dấu chỗ bắt đầu của lời nói của nhân vật trong đối thoại): Trong tất cả các trường hợp khác, dấu gạch ngang được sử dụng với tác dụng (1).
Tác dụng (3) (đánh dấu các mục trong một danh sách liệt kê không có trường hợp nào).
Bài tập Ôn tập về dấu câu (Dấu gạch ngang)
Câu 1: Dấu hai chấm trong câu sau được sử dụng để chỉ ra rằng phần câu sau đó là một lời giải thích cho phần câu trước nó?
Một chú công an vỗ vai em:
- Cháu thật sự là một anh hùng gác rừng dũng cảm!
Nhận định trên có đúng hay không?
A. Đúng
B. Sai
Đáp án: B
Câu 2: Dấu hai chấm trong câu sau được sử dụng để chỉ ra rằng phần câu sau đó là một lời giải thích cho phần câu trước.
'Cảnh vật xung quanh tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.'
Nhận định trên có đúng hay không?
A. Đúng
B. Sai
Đáp án: A
Câu 3: Dấu ngoặc kép trong câu sau được sử dụng để ghi chú ý nghĩa của nhân vật.
Em nghĩ: “Phải nói ngay điều này để thầy biết.”
Nhận định trên đúng hay sai?
A. Chính xác
B. Sai lầm
Đáp án: A
Câu 4: Trong các trường hợp sau, con hãy cho biết trường hợp nào dấu hai chấm được đặt đúng vị trí thích hợp:
A. Con mèo: Khôn thật đấy nó biết bọn chuột vẫn đến đó kiếm ăn.
B. Con mèo khôn thật đấy nó biết bọn chuột vẫn đến đó kiếm ăn:
C. Con mèo khôn thật đấy nó biết bọn chuột: Vẫn đến đó kiếm ăn.
D. Con mèo khôn thật đấy: Nó biết bọn chuột vẫn đến đó kiếm ăn.
Đáp án: D