1. Viêm da quanh miệng là gì và tại sao nó xảy ra?
1.1. Bệnh viêm da quanh miệng có gì đặc biệt?
Viêm da quanh miệng là một loại bệnh da đặc biệt với biểu hiện là phát ban, mụn đỏ nhỏ có thể chứa dịch hoặc mủ, da khô và bong tróc, ngứa và đau rát. Các tổn thương này thường xuất hiện ở vùng da xung quanh miệng, đôi khi lan sang mũi hoặc các khu vực da gấp trên khuôn mặt.
1.2. Nguyên nhân dẫn đến viêm da quanh miệng
Bệnh lý này phổ biến hơn ở phụ nữ trong độ tuổi từ 15 - 45, ít phổ biến ở nam giới và có thể ảnh hưởng đến trẻ em ở mọi độ tuổi. Nguyên nhân của viêm da quanh miệng vẫn chưa được xác định chính xác, nhưng nhiều chuyên gia cho rằng các yếu tố sau đây đóng vai trò trong việc gây ra bệnh:
Việc sử dụng thuốc bôi steroid tại chỗ một cách không kiểm soát tăng nguy cơ mắc viêm da quanh miệng
- Nhiễm trùng do nấm hoặc vi khuẩn.
- Trải qua trạng thái chảy nước miếng thường xuyên trong khi ngủ.
- Sử dụng kem đánh răng có chứa fluor.
- Sử dụng thuốc tránh thai.
- Thay đổi nội tiết tố.
- Phản ứng với kem chống nắng.
- Sử dụng steroid tại chỗ một cách thiếu suy nghĩ.
- Sử dụng các sản phẩm làm đẹp chứa: isopropyl, myristate, parafin,... hoặc kem chống nắng vật lý.
- Các yếu tố vật lý như gió, nhiệt độ, ánh sáng từ tia cực tím.
- Tác động của các yếu tố vi sinh: một số loại nấm phát triển từ tổn thương, nấm candida, vi khuẩn tảo xoắn fusiform,...
2. Triệu chứng của viêm da xung quanh miệng như thế nào?
Biểu hiện lâm sàng của bệnh viêm da gần miệng là sự xuất hiện các đốm sần nhỏ bao quanh da đỏ. Những đốm này nổi lên trên da và có đường kính dưới 1cm. Trên bề mặt đốm có thể thấy vảy hoặc đôi khi có thêm mụn mủ hoặc mụn nước nhỏ.
Khác với bệnh viêm da tiếp xúc, tổn thương do viêm da quanh miệng thường nằm cách vùng gần rìa môi khoảng 5 - 10mm và có thể hiện dạng vòng trắng. Tùy thuộc vào mức độ bệnh, ngứa, đau rát có thể biến đổi khác nhau ở mỗi người.
3. Phương pháp điều trị cho bệnh viêm da quanh miệng
Hầu hết các trường hợp viêm da quanh miệng có thể tự khỏi mà không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, có những trường hợp đòi hỏi điều trị bởi bác sĩ da liễu, và họ sẽ sử dụng xét nghiệm cấy da để loại trừ nguyên nhân gây nhiễm trùng.
Xét nghiệm cấy da hỗ trợ phát hiện vi khuẩn hoặc nấm gây viêm da quanh miệng
Xét nghiệm cấy da được thực hiện bằng cách lấy một mảng da nhỏ từ vùng bị tổn thương do viêm da để kiểm tra sự tồn tại của nấm hoặc vi khuẩn trong phòng thí nghiệm. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu sinh thiết da trong những trường hợp phát ban không phản ứng với liệu pháp tiêu chuẩn.
Để điều trị hiệu quả, bệnh nhân cần ngừng sử dụng các sản phẩm chứa steroid vì chúng có thể làm tăng triệu chứng của bệnh. Tuy nhiên, việc ngừng dùng thuốc cần được thảo luận với bác sĩ. Đôi khi, việc ngưng sử dụng kem dưỡng da hoặc kem đánh răng cũng có thể giúp cải thiện triệu chứng.
Bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng kháng sinh và theo dõi tiến triển của bệnh. Trong trường hợp nhiễm trùng, thuốc kháng sinh dạng bôi hoặc uống như metronidazole hoặc erythromycin có thể được sử dụng. Các loại thuốc trị mụn và kem ức chế miễn dịch cũng có thể được sử dụng. Các kháng sinh uống như tetracycline, isotretinoin hoặc doxycycline có thể được sử dụng trong những trường hợp nghiêm trọng.
Nguyên nhân gây viêm da gần miệng ở mỗi bệnh nhân đều không giống nhau và không thể xác định chính xác, vì vậy để điều trị hiệu quả, bệnh nhân cũng nên:
Metronidazole có thể được sử dụng để điều trị viêm da xung quanh miệng
- Ngừng sử dụng các loại sữa rửa mặt hoặc tẩy tế bào chết có mùi thơm, trong thời gian bùng phát bệnh tốt nhất nên sử dụng nước ấm.
- Ngừng hoặc giảm tần suất sử dụng kem chống nắng và mỹ phẩm. Khi cần sử dụng mỹ phẩm, nên tham khảo ý kiến bác sĩ về kem dưỡng ẩm phù hợp và chuyển sang sử dụng các sản phẩm dịu nhẹ.
- Chăm sóc thường xuyên giặt khăn tắm và vỏ gối bằng nước nóng.
Tránh ăn thức ăn quá mặn hoặc cay để không gây kích ứng vùng da quanh miệng.
Một số loại thuốc điều trị viêm da quanh miệng có thể làm da trở nên nhạy cảm với ánh nắng mặt trời. Nên bảo vệ da khi ra ngoài nếu sử dụng loại thuốc này.
Để ngăn ngừa viêm da quanh miệng, hạn chế sử dụng kem chống nắng và steroid. Trường hợp cần sử dụng steroid, bôi đúng vùng da bị tổn thương và chỉ sử dụng liều thấp nhất mỗi ngày.
Ngăn ngừa tái phát viêm da quanh miệng bằng cách tuân thủ đúng liệu trình điều trị do bác sĩ hướng dẫn. Đến gặp bác sĩ da liễu ngay khi nghi ngờ có biểu hiện của bệnh.