Buzz
Nhà sản xuất xe điện Tesla đang nhắm đến các công nghệ cũ với chi phí thấp hơn do giá nguyên liệu sản xuất pin xe điện tăng cao.
Quay trở lại với công nghệ cũ
Tiến bộ công nghệ dường như đang bước ngược. Nhưng đó là thực tế trong lĩnh vực pin xe điện khi giá nguyên liệu tăng đột ngột.
Tesla, công ty dẫn đầu trong việc phát triển xe điện, đang chuyển đổi loại pin sử dụng cho tất cả dòng xe của mình trên toàn cầu sang loại pin được dự đoán sẽ nhanh chóng trở nên lỗi thời.
Công ty do tỷ phú Elon Musk điều hành sẽ áp dụng pin sản xuất từ sắt vào các mẫu xe của mình. Loại pin này còn được gọi là pin lithium sắt photphat (LFP).
Công nghệ này đang được sử dụng phổ biến trong các thiết bị như xe điện golf và hệ thống dự phòng điện cho gia đình. Nhưng đối với xe ô tô điện, chúng đã lâu được coi là không hiệu quả. Trên toàn thế giới, khoảng 10% tổng số pin xe điện được sản xuất hiện nay được làm từ sắt.
Hạn chế lớn nhất của loại pin này là khả năng hoạt động thấp hơn. Vật liệu trong pin làm từ sắt có mật độ năng lượng thấp hơn, do đó quãng đường đi của xe mỗi lần sạc cũng ngắn hơn so với pin lithium-ion làm từ niken được sử dụng phổ biến. Vì lý do này, hầu hết các nhà sản xuất ô tô ngoài Trung Quốc đã chuyển sang sử dụng loại pin thứ hai: niken, coban và mangan làm nguyên liệu chính.
Nhưng việc sử dụng pin xe điện làm từ sắt có một ưu điểm chính là giá thành. Pin là bộ phận đắt nhất trong xe điện. Các loại pin cũ rẻ hơn đáng kể, chủ yếu là do giá nguyên liệu làm nên chúng. Giá của pin làm từ sắt rẻ hơn khoảng 30% so với pin làm từ niken.
Với việc giá cả hàng hóa tăng cao, lợi nhuận giảm, các nhà sản xuất pin đã tăng giá pin lithium-ion. Ví dụ, LG Energy Solution, nhà cung cấp pin cho Tesla, Porsche và BMW, đã tăng giá lên 1/10 trong năm nay do giá niken tăng gấp 4 lần vào năm 2021.
Giảm chi phí thu hồi
Pin làm từ sắt có độ bền cao hơn về nhiệt, có nghĩa là nguy cơ cháy nổ thấp hơn. Khi General Motors thu hồi 140.000 xe Chevrolet Bolt do vấn đề cháy pin gây thiệt hại 2 tỷ USD, nhà cung cấp LG Energy Solution ước tính chi phí thu hồi của họ lên đến 1,2 tỷ USD. Nếu chia đều cho mỗi chiếc xe, chi phí thu hồi có thể làm giảm ưu điểm của pin hiện tại so với công nghệ cũ.
Bất chấp chi phí này, các nhà sản xuất ô tô toàn cầu vẫn chủ yếu lựa chọn pin lithium-ion dựa trên niken đắt tiền được sản xuất ở Hàn Quốc và Nhật Bản. Hai quốc gia này chiếm 88% thị trường pin ô tô điện ngoài Trung Quốc. Hầu hết pin xe điện được sản xuất bởi 3 công ty: Panasonic của Nhật Bản, LG Energy Solution của Hàn Quốc và Samsung SDI.
Việc Tesla chuyển đổi loại pin sẽ mở đầu cho sự đổi mới trong ngành ô tô điện. Công ty có thể thuyết phục các đối thủ rằng việc sử dụng pin làm từ sắt là một lựa chọn đáng tin cậy và khả thi. Volkswagen cũng dự kiến sử dụng pin từ sắt trong một số mẫu xe.
Khi nhiều nhà sản xuất ô tô chuyển sang sử dụng loại pin này hơn, một ngày nào đó nó có thể trở thành tiêu chuẩn toàn cầu mới cho xe điện giá rẻ. Đặc biệt, nếu cơ sở hạ tầng phát triển đến mức dung lượng pin không còn là yếu tố đáng lo ngại, pin làm từ sắt có thể sẽ chiếm ưu thế.
Cơ hội đang đến
Các hạn chế về bằng sáng chế đã ngăn cản các nhà sản xuất pin Trung Quốc xuất khẩu pin làm từ sắt ra nước ngoài, nhưng sẽ hết hạn trong năm nay. Phí cấp phép cho các nhà sản xuất bên ngoài Trung Quốc sử dụng công nghệ chính cho pin sắt cũng sẽ được hủy bỏ.
Tuy nhiên, việc chuyển sang sử dụng pin làm từ sắt sẽ tăng sức mạnh cho Trung Quốc. Hơn 95% pin xe điện làm từ sắt được sản xuất tại Trung Quốc. Trong số 4 nhà sản xuất châu Á chiếm lĩnh thị trường pin ô tô điện toàn cầu, 2 nhà sản xuất Trung Quốc là BYD và CATL sản xuất loại pin này và phần lớn chỉ dành cho thị trường nội địa. Trung Quốc cũng kiểm soát hơn 80% hoạt động tinh chế và khai thác nguyên liệu sản xuất pin ô tô điện trên thế giới.
Đối với người tiêu dùng mua xe điện, việc chuyển sang sử dụng công nghệ cũ hơn có thể giúp các nhà sản xuất tránh tăng giá sản phẩm. Tuy nhiên, về lâu dài, tiềm năng gián đoạn nguồn cung và giá cả là rất cao. Việc thay đổi nhà sản xuất pin là rất khó và rất tốn kém đối với các nhà sản xuất ô tô điện do sự thay đổi thiết kế pin.
Sự khan hiếm về chip toàn cầu hiện nay là một minh chứng cho hậu quả của việc phụ thuộc quá nhiều vào một số quốc gia và công ty đối với các thành phần quan trọng. Các nhà sản xuất ô tô, nếu muốn tránh rơi vào tình trạng tương tự, không nên đánh giá thấp chi phí thực sự của việc chuyển đổi hiện nay.
