Bạn đã biết gì về Tết ông Công ông Táo và ngày diễn ra chưa? Hãy khám phá ngay tất cả thông tin chi tiết về ngày lễ quan trọng của dân tộc Việt Nam này!
Ngày cúng ông Công ông Táo thường diễn ra vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm (Ảnh: Sưu tầm)Phong tục cúng Tết ông Công ông Táo là một trong những nét đẹp văn hóa truyền thống của Việt Nam được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Mặc dù không yêu cầu tổ chức phức tạp, nhưng mỗi gia đình đều cần chuẩn bị kỹ lưỡng, tinh tế để thể hiện lòng thành kính của mình.
1. Ngày nào là Tết ông Công ông Táo 2024?
Tết ông Công ông Táo năm nay diễn ra vào ngày nào và còn bao nhiêu ngày nữa là đến Tết ông Công ông Táo? Tết ông Công ông Táo là ngày 23 tháng Chạp hàng năm, đây là ngày ông Công ông Táo cưỡi cá chép lên trời để báo cáo với Ngọc Hoàng về mọi việc tốt - xấu trong năm qua. Đây là một ngày lễ quan trọng, báo hiệu sắp đến Tết Nguyên đán truyền thống.
Ngày 23 tháng Chạp Âm lịch năm nay sẽ là thứ Sáu, ngày 02/02/2024 Dương lịch. Gia đình Việt có thể cúng ông Công ông Táo từ ngày 21 đến trước giờ Ngọ (11 - 13 giờ) ngày 23 tháng Chạp, không nhất thiết phải đúng vào ngày 23.
Bạn có thể chuẩn bị cúng sớm trước ngày 23 tháng Chạp2. Nguồn gốc của ngày Tết ông Công ông Táo
2.1. Chuyện kể về nguồn gốc của Tết ông Công ông Táo
Câu chuyện kể rằng, Thị Nhi và Trọng Cao là một cặp vợ chồng yêu thương nhau sâu đậm nhưng mãi mãi không có con. Vì vậy, Trọng Cao trở nên nóng nảy và thường xuyên gây gỗ với vợ. Một ngày nọ, chỉ vì một chuyện nhỏ mà Trọng Cao đã đánh Thị Nhi và đuổi vợ ra khỏi nhà.
Thị Nhi đã đi đến một vùng khác và gặp gỡ Phạm Lang. Hai người đã yêu nhau và kết hôn. Trong khi đó, Trọng Cao sau khi bình tĩnh lại, đã lên đường tìm kiếm vợ mình.
Qua bao năm tháng, Trọng Cao không ngừng tìm kiếm Thị Nhi, không thành công và trở thành một người lang thang, ăn xin. Một ngày, Trọng Cao tình cờ trở về nhà Thị Nhi, và trong lúc đó Phạm Lang đang vắng nhà. Thị Nhi sợ rằng chồng mới của mình sẽ nghi ngờ nên đã giấu Trọng Cao dưới đống rơm sau vườn.
Rất không may, vào đêm đó, khi Phạm Lang đốt đống rơm để lấy tro bón ruộng, Thị Nhi đã lao vào cứu Trọng Cao khỏi đám cháy. Thấy vợ lao vào lửa, Phạm Lang cũng đã nhảy vào cùng và cả ba người đều thiệt mạng trong vụ cháy.
Thượng đế đã nhìn thấy tình nghĩa của ba người và đã phong họ làm Định Phúc Táo quân, mỗi người đảm nhận một nhiệm vụ. Trọng Cao - người chồng cũ, được phong làm Thổ Địa, trông nom cho việc nhà cửa. Phạm Lang - chồng mới, trở thành Thổ Công, trông nom cho việc bếp núc. Thị Nhi - người vợ, được phong làm Thổ Kỳ, trông coi việc chợ búa.
Sự tích của ông Công ông Táo là một câu chuyện được truyền miệng qua nhiều thế hệ tại Việt Nam2.2. Ý nghĩa của ngày Tết Táo Quân
Ý nghĩa của Tết ông Công ông Táo là gì? Theo quan điểm của người Việt, ba vị Táo quân là các thần thánh cai trị mọi việc trong gia đình, quyết định vận mệnh may - rủi, phúc - họa của gia chủ, ngăn chặn sự quấy rối của ma quỷ, duy trì hạnh phúc, an lành cho mọi nhà. Lễ cúng ông Công ông Táo là biểu hiện của sự tôn kính từ gia chủ và hy vọng cho một năm mới ấm no, thịnh vượng, may mắn, phát tài phát lộc.
Vào ngày này, các gia đình Việt thường tổ chức những bữa cơm tươi ngon để bày tỏ lòng biết ơn đến ba vị Táo quân và đồng thời cũng là dịp để mọi người sum họp, quây quần sau một năm dài xa cách. Đặc biệt, trong ngày cúng ông Công ông Táo, người dân Việt Nam thường chuẩn bị thêm cá chép để thả vào sông, hồ.
Hoạt động thả cá là một truyền thống thể hiện lòng từ bi, nhân ái của người Việt. Cá chép trong văn hóa phương Đông được coi là phương tiện để ông Táo trở về thiên đường, thông báo với Ngọc Hoàng về mọi điều trong năm vừa qua. Hơn nữa, cá chép còn mang ý nghĩa “cá chép biến thành rồng”, “cá vượt qua cửa Vũ môn”, biểu tượng cho sự tiến bộ, phát triển và tinh thần kiên nhẫn, bền bỉ để đạt được thành công.
Ngày Tết ông Công ông Táo có vai trò quan trọng trong văn hóa của người Việt Nam2.3. Sự khác biệt về phong tục cúng Tết ông Công ở ba miền
Nét đặc trưng của phong tục từng miền:
- Người miền Bắc thường cúng sớm, từ ngày 20 đến trưa 23 tháng Chạp. Họ thường sử dụng cá chép để cúng lễ, có thể là cá chép sống hoặc cá giấy. Sau đó, họ thả cá chép để phóng sinh (nếu là cá sống). Trong bàn cúng ở miền Bắc thường có áo mũ cho các Táo, xôi, gà, nem, giò, canh măng…
- Người miền Trung thường tổ chức lễ cúng ông Công ông Táo cầu kỳ nhất. Họ thường dâng lên một con ngựa giấy đầy đủ yên cương, đốt nhiều vàng mã, dâng cúng các vật phẩm lễ đầy đủ. Người miền Trung thường làm mới lễ hương, lau dọn sạch sẽ và tiến hành tiễn Táo quân bằng đất nung ra khỏi bàn thờ, đưa đến am miếu địa phương và rước tượng mới đặt trở lại bàn thờ.
- Người miền Nam thường cúng Táo quân vào ban đêm, từ 20 đến 23 giờ ngày 23 tháng Chạp, vì họ tin rằng lễ cúng cần diễn ra sau khi mọi người đã dùng xong bữa tối, không sử dụng bếp núc để tránh làm phiền các Táo. Tuy nhiên, do sự giao thoa văn hóa nên hiện nay có rất nhiều nhà cúng sớm. Bàn cúng thường không thể thiếu chè trôi nước, đĩa kẹo mè đen, đậu phộng, 3 chén nước nhỏ, nhang đèn, bức hình giấy con cò và ngựa.
3. Làm thế nào để chuẩn bị cho Tết ông Công ông Táo một cách hoàn hảo?
3.1. Chuẩn bị bài lễ cúng Tết ông Công ông Táo
Để chuẩn bị cho Tết ông Công ông Táo, bạn cần làm gì? Bạn cần chuẩn bị văn bản cúng Tết ông Công ông Táo. Dưới đây là một mẫu văn bản cúng truyền thống bạn có thể tham khảo (theo nhà xuất bản Văn hóa Thông tin):
Mẫu văn bản cúng ông Công ông Táo (Ảnh: Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin 2010)3.2. Mua đồ cúng Tết
Tết ông Công ông Táo cúng những gì? Đồ cúng thường bao gồm vàng mã, mũ ông Công ba cánh (hoặc 1 chiếc có hai cánh chuồn), cá chép (cá chép sống hoặc cá chép giấy), đôi hài giấy, áo giấy…
Màu sắc của áo, mũ, hài cúng ông Công ông Táo có thể thay đổi theo từng năm tùy thuộc vào ngũ hành. Năm hành kim thì cúng đồ màu vàng, năm hành mộc thì cúng đồ màu trắng, năm hành thủy thì cúng đồ màu xanh, năm hành hỏa thì cúng đồ màu đỏ hoặc tùy thuộc vào truyền thống, sở thích của từng gia đình.
3.3. Chuẩn bị mâm cỗ cúng
Mâm cơm cúng Tết ông Công ông Táo thường bao gồm cơm, xôi, rượu nước, thịt gà, thịt lợn, hoa quả, cau trầu… Ở một số nơi, thay vì cúng cơm mặn thì họ sẽ cúng xôi chè, hoa quả hoặc các món chay.
Trước năm 1990, ở miền Bắc thường chuẩn bị thêm một bát mật mía hoặc một đĩa bánh kẹo. Trong mâm cơm cúng ở miền Bắc, có thể bổ sung thêm canh măng, nem rán, thịt đông, hành muối. Còn ở miền Nam, mâm cơm cúng thường có giò chả, hành muối, bánh chưng, đĩa đậu phộng, kèo vừng đen…
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo được chuẩn bị vô cùng tươm tất (Ảnh: Bùi Thủy)3.4. Những điều cần lưu ý khi cúng Tết ông Công ông Táo
Để lễ cúng ông Công ông Táo diễn ra suôn sẻ, bạn cần chú ý đến những điều sau:
- Cúng trước 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp: Theo quan niệm dân gian, từ 12 giờ trưa ngày 23, các ông Táo sẽ bay về trời.
4. Giờ tốt cúng Tết ông Công ông Táo 2024
Theo quan niệm của người Việt, Táo quân sẽ hiện diện trên trời vào giờ Ngọ (11 - 13 giờ) ngày 23 tháng Chạp. Chính vì vậy, bạn nên cúng sớm trước giờ này.
Bạn có thể tham khảo những khung giờ tốt nhất để cúng Táo quân 2024 sau đây:
- Ngày 21 tháng Chạp (ngày 31/1/2024 dương lịch): Nên cúng vào các giờ Mão (5h-7h), Ngọ (11h-13h), Thân (15h-17h), Dậu (17h-19h). Trong đó, giờ Ngọ là giờ tốt nhất. Ngày 22 tháng Chạp (ngày 1/2/2024 dương lịch): Nên cúng vào các giờ Dần (3-5), Mão (5-7), Tỵ (9-11), Thân (15-17), Tuất (19-21), Hợi (21-23). Ngày 23 tháng Chạp (ngày 2/2/2024 dương lịch): Nên cúng vào giờ Thìn (7h-9h) và giờ Tỵ (9h-11h). Giờ Thìn là giờ tốt nhất trong ngày. Giờ Ngọ ngày 23 tháng Chạp năm nay trùng với giờ xấu, vì vậy bạn không nên cúng vào giờ.
Dịp lễ Tết cũng là thời điểm của nhiều sự kiện, chương trình chào mừng năm mới hấp dẫn. Đây là cơ hội tuyệt vời để bạn thưởng thức chuyến du xuân ý nghĩa tại các thành phố du lịch hàng đầu Việt Nam. Đừng quên thư giãn tại Vinpearl - khu nghỉ dưỡng cao cấp và sang trọng.
Tại Vinpearl, quý khách sẽ được trải nghiệm không gian nghỉ dưỡng đẳng cấp, nội thất tinh tế, và các dịch vụ chuyên nghiệp. Được đặt ngay bên những bãi biển tuyệt đẹp, các khu nghỉ dưỡng của Vinpearl tại Nha Trang, Phú Quốc, và Nam Hội An hứa hẹn mang đến cho bạn những khoảnh khắc thư giãn tuyệt vời.
Thưởng thức những khoảnh khắc thư giãn bên bạn bè, người thân tại Vinpearl - thiên đường du lịch - nghỉ dưỡng.Ngày 23 tháng Chạp hàng năm là ngày Tết ông Công ông Táo, một truyền thống lâu đời của dân tộc Việt Nam. Lễ tiễn ông Công ông Táo về trời cũng là lúc chia tay năm cũ và chào đón một năm mới với hy vọng về may mắn, hạnh phúc và bình an.