Tết Trùng Cửu không chỉ là biểu tượng văn hóa của người Việt, mà còn là sự kết hợp tinh tế giữa phong tục Trung Quốc và đặc trưng của nền văn minh Việt. Ngày này là dịp quý báu, tôn vinh những phẩm giá nhân văn, làm đậm tình thân và định hình lòng nhân ái trong cộng đồng.
1. Tết Trùng Cửu là Gì và Quan Trọng Như Thế Nào?
Tết Trùng Cửu, hay còn gọi là Tết Trùng Dương, diễn ra vào Ngày 9 tháng 9 Âm lịch mỗi năm. Tên gọi xuất phát từ sự kết hợp của hai con số 9, mang ý nghĩa về sự trường thọ và may mắn.
Bên cạnh đó, ngày này còn được gọi là 'Từ Thanh' với ý nghĩa đặc biệt: 'Chào tạm biệt mùa cỏ xanh'.
'Cỏ xanh' tượng trưng cho mùa thu, thời điểm cây cỏ rực rỡ, lý tưởng cho những chuyến du lịch thưởng ngoạn. Tết Trùng Cửu là ngày cuối cùng để tận hưởng niềm vui trước khi khắc nghiệt của mùa đông đến.

(Tết Trùng Cửu - Hòa Mình Trong Nét Đẹp Truyền Thống Việt)
Tết Trùng Cửu, một nét văn hóa truyền thống, đã từng bước khắc sâu trong tâm hồn người Việt. Nguồn gốc của ngày Tết này xuất phát từ Trung Quốc và đã trải qua bao thăng trầm, nhưng vẫn giữ được vẻ đẹp đặc sắc. Mỗi khi nhắc đến, những câu chuyện về Tết Trùng Cửu vẫn làm cho những người lớn tuổi rơi vào những ký ức xúc động về một thời khắc đặc biệt trong đời họ.
2. Huyền Bí Nguồn Gốc Tết Trùng Cửu
Nguồn gốc của Tết Trùng Cửu chứa đựng nhiều câu chuyện huyền bí. Trong số đó, có hai câu chuyện được coi là đáng tin cậy nhất.
Truyện trong “Tục Tề hài ký” kể rằng: Cuối đời nhà Hán, có một thanh niên theo đuổi con đường tiên tri, được Phí Trường Phòng dạy dỗ. Một ngày, Trường Phòng cảnh báo rằng vào ngày mùng 9 tháng 9, gia đình thanh niên sẽ gặp nhiều nguy hiểm.
Để tránh tai nạn, họ phải leo lên núi cao, mang theo túi đỏ chứa hạt tiêu và rượu hoa cúc. Tuân theo hướng dẫn, gia đình không chỉ tránh được mọi nguy cơ mà còn thoát khỏi thảm họa. Đúng vào ngày đó, tất cả gia súc trong khu vực khác đều chết, nhưng gia đình thanh niên thì an toàn.
Mỗi khi đến ngày 9 tháng 9 Âm lịch, truyền thống đưa người ta lên núi tìm sự che chở, và thậm chí đã biến thành nghi lễ thưởng thức rượu thơm trong bóng râm dày.

(Tết Trùng Cửu và Hình Ảnh Nhân Dân Lên Núi)
Trong tác phẩm “Phong Thổ Ký” kể về một sự tích độc đáo khác: Vua Kiệt thời nhà Hạ, người nổi tiếng với tính cách ác độc. Để trừng trị vua, Thượng Đế đã gửi một trận hồng thủy quyết liệt, cuốn trôi mọi thứ, khiến nhân dân đau khổ và tử vong.
Trận thảm họa diễn ra vào ngày mùng 9 tháng 9. Từ đó, truyền thống lên núi để tránh khỏi tai họa đã bắt đầu. Cho đến đời nhà Đường, nghi lễ này được gọi là Tết Trùng Cửu.
3. Phong Tục Độc Đáo vào Ngày Tết Trùng Cửu
Leo núi
Hằng năm, khi Mùng 9 tháng 9 Âm lịch đến, mọi người quen nhau hẹn nhau lên đỉnh núi để thưởng ngoạn. Khung cảnh từ trên cao thật sự tuyệt vời, không khí trong lành, khiến mọi người liên tưởng đến những câu chuyện xa xưa về ông bà phải lên núi lánh nạn.

(Leo Núi - Hoạt Động Phổ Biến Trong Ngày Đặc Biệt)
Bánh cao, một món ăn phổ biến trong những ngày này, có công thức đơn giản: Bột gạo nhuyễn, đường đỏ, hấp chín. Bánh có hình tháp chín tầng, với hai con dê nhỏ làm điểm nhấn biểu tượng cho 'trùng dương'.
Đối với người Trung Quốc, người ta thường cắm một ngọn nến đỉnh cao, kèm theo lá cờ đỏ nhỏ đại diện cho châu du.
Uống rượu và thưởng hoa cúc
Phong tục này xuất phát từ Đào Uyên Minh, một nhà thơ uống rượu ngâm thơ. Sau thất bại làm thi sĩ, ông rút về Giang Tây ẩn cư. Ông trở thành người trồng cúc, thỉnh thoảng sáng tác những bài thơ dưới tác động của rượu.
Ngày Mùng 9 tháng 9 Âm lịch, vì thiếu rượu ngâm thơ, ông đã sáng tạo bằng cách nhai cánh hoa cúc như là một loại 'mồi nhắm'. Bất ngờ, Vương Hoằng – thứ sử Giang Châu, xuất hiện và tặng ông một bình rượu.
Ông phấn khích nhận quà và say sưa uống, mở đầu cho việc sáng tác thơ. Cả văn sĩ học theo ông, chọn ngày 9 tháng 9 Âm lịch làm dịp uống rượu ngâm thơ. Hoa cúc trở thành nguồn cảm hứng để tạo ra 'rượu trường thọ', và việc uống rượu kèm hoa cúc trở thành phong tục phổ biến trong Tết Trùng Cửu.
Giắt lá thù du
Người xưa tin rằng việc giắt lá thù du theo bên mình sẽ mang lại sức mạnh trừ tà. Quả thù du, mùa hè màu vàng, chín có màu tím đỏ, vị đắng kèm theo hương thơm dịu. Vào Tết Trùng Cửu, việc mang lá thù du giúp xua đuổi điều không may.

(Lá thù du - Biểu Tượng Tránh Xui Xẻo)
4. Ý Nghĩa Của Tết Trùng Cửu Trong Đời Sống
Ngoài những câu chuyện cổ xưa, Tết Trùng Cửu hiện nay vẫn là ngày thể hiện những giá trị nhân văn đẹp. Phong tục như uống rượu hoa cúc, leo núi,... không chỉ tạo sức đề kháng cho cơ thể trước mùa đông mà còn mang lại sự thư giãn, sảng khoái, làm tăng sức khỏe toàn diện.
Tết Trùng Cửu là dịp để tri ân tổ tiên, với những nén nhang thay thế cho lòng thành kính của con cháu. Gia đình còn chúc nhau những điều may mắn và trường thọ.
Tết Trùng Cửu từ lâu đã trở thành truyền thống đẹp của người Việt Nam. Mặc dù không còn phổ biến như trước, nhưng giá trị nhân văn của nó vẫn là một phần quan trọng của văn hóa, đáng được tôn vinh và tự hào.
Mời bạn tham khảo các chức năng hữu ích:
- Đổi lịch âm sang dương
- Đổi lịch dương sang âm