Làng tranh Đông Hồ tựa như một bảo vật với hơn 400 năm lịch sử. Khách tham quan sẽ được các nghệ nhân giới thiệu về làng tranh Đông Hồ qua bài hát: “Hỡi cô thắt lưng bao xanh Có về làng Mái với anh thì về Làng Mái có lịch có lề Có sông tắm mát có nghề làm tranh”
Tranh dân gian Đông Hồ độc đáo, giản dị (Ảnh: Sưu tầm)Nổi tiếng với những bức tranh Đông Hồ độc đáo, làng tranh Đông Hồ là điểm đến không thể bỏ qua khi thăm thủ đô Hà Nội. Với vị trí gần gũi, nơi đây thu hút nhiều du khách đến khám phá. Hãy khám phá thêm về làng tranh truyền thống này trong bài viết dưới đây!
1. Giới thiệu về làng tranh Đông Hồ
1.1. Làng tranh Đông Hồ ở đâu?
Làng tranh Đông Hồ nằm ở đâu hay làng tranh Đông Hồ thuộc tỉnh nào là câu hỏi mà nhiều du khách quan tâm khi khám phá địa điểm du lịch nổi tiếng này. Làng tranh truyền thống này tọa lạc bên bờ sông Đuống, thuộc xã Song Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, cách trung tâm thành phố Bắc Ninh khoảng 16km. Với khoảng cách gần với Hà Nội, khoảng 35km, địa điểm này còn được biết đến với tên là làng tranh Đông Hồ Hà Nội.
Để đến làng tranh Đông Hồ, du khách có thể di chuyển theo tuyến Quốc lộ 38, qua cầu Hồ rồi rẽ phải theo đường Thiên Đức, tiếp tục đi khoảng 2km nữa là đến nơi. Du khách cũng có thể lựa chọn phương tiện di chuyển phù hợp với kế hoạch của mình:
- Di chuyển bằng phương tiện cá nhân (xe máy, ô tô,...): Đi theo Quốc lộ 5 đến gần ngã tư Phú Thị, rồi rẽ trái vào Quốc lộ 18B. Tiếp tục đi qua Phố Sủi, chợ Keo, chợ Dâu, sau đó rẽ trái xuống đường đê và đi thêm khoảng 3km là đến làng tranh Đông Hồ. Hoặc từ chợ Dâu, đi thẳng đến thị trấn Hồ, rẽ trái vào Quốc lộ 38, gần cầu Hồ rẽ trái theo đường Thiên Đức, đi thẳng khoảng 2km là tới làng tranh Đông Hồ.
- Di chuyển bằng xe buýt tuyến 204 (Hà Nội - Thuận Thành, Bắc Ninh): Tuyến xe bắt đầu từ Điểm trung chuyển Long Biên - Nguyễn Văn Long - Quốc lộ 5 - Ngã tư Phú Thị - Phố Sủi - Chùa Keo - Đức Hiệp - Thanh Hoài - Tám Á - Thị trấn Hồ (Thuận Thành). Từ thị trấn Hồ, du khách có thể đi xe ôm vài km để đến làng tranh Đông Hồ.
1.2. Lịch sử của làng tranh Đông Hồ
Khi ghé thăm địa điểm này, du khách sẽ được các nghệ nhân giới thiệu về lịch sử phát triển của làng tranh Đông Hồ. Bắt đầu từ thế kỷ 17 tại làng Đông Hồ, xã Song Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, nghề làm tranh ở đây đã có một lịch sử phát triển hơn 400 năm.
Theo tài liệu lịch sử ghi chép, khoảng năm 1945, làng Đông Hồ có 17 dòng họ, tất cả đều chuyên làm tranh. Qua thời gian, hiện nay chỉ còn hai gia đình nghệ nhân theo nghề làm tranh tại làng Đông Hồ là gia đình của Nguyễn Đăng Chế và Nguyễn Hữu Sam.
Nghề làm tranh tại làng tranh Đông Hồ đã có hơn 400 năm (Ảnh: Sưu tầm)2. Tranh dân gian Đông Hồ Bắc Ninh có điểm gì đặc biệt?
Tranh làng Hồ được ưa chuộng vì thể hiện những đề tài quen thuộc, gắn liền với hình ảnh làng quê, cuộc sống bình dị hằng ngày của người Việt. Người làng Hồ biết cách chọn lọc, sử dụng các chất liệu từ thiên nhiên để tạo ra màu sắc truyền thống, vừa tươi mới vừa bền bỉ: màu chàm từ lá Chàm, màu đỏ thắm từ vỏ cây Van, màu đen từ tro cây Tre hoặc tro Voan,...
Những bức tranh nổi tiếng được in trên giấy Dó, được làm thủ công từ cây Dó mọc trong rừng. Bề mặt giấy thường được phủ một lớp nhựa thông hoặc lớp hồ pha ít bột từ vỏ sò Điệp để tạo ra màu sáng lấp lánh. Do đó, giấy Dó còn được gọi là giấy Điệp.
Để tạo ra những bức tranh sống động, các nghệ nhân cần phải có ván in. Ván khắc in tranh thường được chia thành hai loại: ván in nét và ván in màu.
- Ván in nét thường được làm từ gỗ thừng mực hoặc gỗ thị. Dụng cụ khắc ván in là những mũi đục, được làm từ thép cứng.
- Ván in màu thường được làm từ gỗ mỡ vì khả năng giữ màu cao hơn.
Quy trình tạo tranh dân gian Đông Hồ bao gồm các bước sau:
- Bước 1 - Chuẩn bị giấy Dó: Sau khi thu hoạch từ rừng về, người thợ sẽ xay nhỏ, nghiền thành bột mịn và chế biến thành giấy Dó.
- Bước 2 - In tranh: Người thợ sẽ in màu lên tranh để tạo hình. Thông thường, mỗi bức tranh cần được in 5 lần từ 5 khắc khác nhau.
- Bước 3 - Phơi tranh: Sau khi in xong, tranh sẽ được phơi khô để tránh bị lem và giữ màu lâu dài.
3. Khám phá vẻ đẹp của làng tranh Đông Hồ Bắc Ninh
Làng tranh Đông Hồ là một trong những điểm du lịch gần Hà Nội nổi tiếng. Khi đến đây, du khách sẽ được tham gia nhiều hoạt động thú vị, làm cho chuyến đi đến làng tranh Đông Hồ trở nên hấp dẫn và đáng nhớ hơn. Dưới đây là một số hoạt động mà du khách không nên bỏ lỡ:
3.1. Trải nghiệm check-in tại làng nghề làm tranh Đông Hồ
Tranh làng Hồ thực tế và sống động, mang theo một thông điệp ý nghĩa. Đến thăm địa điểm này, bạn có thể check-in cùng những bức tranh độc đáo được tạo ra bởi những người làng Hồ.
3.2. Tham gia học cách vẽ tranh theo sự hướng dẫn của họa sĩ Đông Hồ
Không chỉ chiêm ngưỡng tranh Đông Hồ, du khách còn có thể trực tiếp tham gia quá trình tạo tranh để hiểu sâu hơn về đặc điểm độc đáo của nghệ thuật truyền thống này. Dưới sự hướng dẫn của các nghệ nhân tại làng tranh Đông Hồ Bắc Ninh, bạn hoàn toàn có thể tạo ra một bức tranh sống động và đẹp mắt.
Làng tranh Đông Hồ mang đến nhiều trải nghiệm độc đáo và thú vị (Ảnh: Sưu tầm)3.3. Tham dự triển lãm tranh Đông Hồ thú vị
Hơn 100 hiện vật và bức tranh theo thời gian của làng nghề làm tranh Đông Hồ được trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Tại đây, bạn có thể ngắm nhìn gần gũi những bức tranh đã tạo nên uy tín của tranh Đông Hồ như Đám cưới chuột, Vinh quy bái tổ, Gà trống hoa hồng, Vinh hoa phú quý, Chăn trâu thổi sáo...
3.4. Thưởng thức lễ hội tranh Đông Hồ dân gian Bắc Ninh
Lễ hội làng Đông Hồ diễn ra từ ngày 14 - 16 tháng 3 Âm lịch hàng năm, thu hút rất nhiều du khách bởi những bức tranh dân gian độc đáo. Đây là một trong những lễ hội đặc sắc, lý tưởng để du khách thưởng ngoạn mùa xuân.
3.5. Gặp gỡ các nghệ nhân tài ba tại làng tranh Đông Hồ
Đến thăm làng tranh Đông Hồ, du khách còn có cơ hội gặp gỡ các nghệ nhân tài ba như Nghệ nhân Nguyễn Hữu Sam và Nghệ nhân Nguyễn Đăng Chế để hiểu thêm về lịch sử và khám phá sức hút đặc biệt của nghề truyền thống tại đây.
Nghệ nhân Nguyễn Hữu Sam là một trong hai nghệ nhân đang hoạt động trong nghề làm tranh tại làng Đông Hồ (Ảnh: Sưu tầm)4. Thăm quan các làng nghề truyền thống nổi tiếng khác
Ngoài làng tranh Đông Hồ, bạn cũng có thể khám phá nhiều làng nghề truyền thống độc đáo khác ở Hà Nội. Một số làng nghề ở Hà Nội mà du khách nên ghé thăm để chuyến du lịch thêm phần thú vị bao gồm:
- Làng lụa Vạn Phúc
- Làng gốm Bát Tràng
- Làng chuồn chuồn tre Thạch Xá
- Làng nón Chuông
- Bần Yên Nhân
Chuyến du lịch Hà Nội sẽ trở nên hấp dẫn hơn khi bạn ghé thăm các địa điểm tham quan nổi tiếng, như VinKE & Vinpearl Aquarium bao gồm thủy cung Times City Vinpearl Aquarium và khu vui chơi giải trí và giáo dục nghề nghiệp VinKE.
VinKE nằm trong trung tâm thương mại Vincom Mega Mall Times City. Đây là một trong những trung tâm thương mại ở Hà Nội có quy mô lớn, tụ hợp nhiều điểm vui chơi, giải trí thú vị. VinKE là không gian vui chơi giải trí trong nhà rộng lớn, với nhiều trò chơi an toàn, thú vị dành cho trẻ em. Đây là nơi “chơi để học, học để chơi” lý thú, giúp trẻ em học hỏi một cách tích cực.
Môi trường vui chơi và giáo dục an toàn, lành mạnh cho trẻ emThủy cung Vinpearl Aquarium là điểm đến mang lại nhiều trải nghiệm thú vị về đại dương bao la, bạn có thể ngắm nhìn hàng trăm loài cá như cá mú, cá tai tượng, cá đuối, cá sấu hỏa tiễn, cá rồng, cá phụng,... Bạn còn có cơ hội gặp “nàng tiên cá” lung linh và thưởng thức các show diễn độc đáo.
Khám phá thế giới dưới đại dương tại thủy cung Vinpearl AquariumNằm ven sông Đuống thơ mộng, làng tranh Đông Hồ là một địa điểm lâu đời mang vẻ đẹp giản dị, mộc mạc và vô cùng thân thương. Những trải nghiệm độc đáo tại đây chắc chắn sẽ tạo ra một chuyến đi đáng nhớ. Hy vọng những chia sẻ này sẽ giúp bạn có thêm gợi ý cho chuyến du lịch Hà Nội cùng gia đình và bạn bè.