Buzz
Lễ cúng bến nước Buôn Ma Thuột hứa hẹn sẽ là trải nghiệm đặc biệt cho mọi du khách muốn khám phá văn hóa độc đáo của Tây Nguyên, đặc biệt là du lịch Buôn Ma Thuột. Không khí tại đây chắc chắn sẽ mang lại nhiều cảm xúc mới mẻ và thú vị.
Đến thành phố Ban Mê, bạn sẽ không chỉ được thưởng thức các địa điểm du lịch nổi tiếng như núi Đá Voi Mẹ, thác Thủy Tiên, làng cà phê Trung Nguyên và các món ăn đặc sản ngon lành như Đọt mây gai Daklak, măng le, bơ sáp..., mà còn có cơ hội tham gia vào các lễ hội văn hóa độc đáo của người dân tộc, trong đó có Lễ cúng bến nước Buôn Ma Thuột.
Lễ cúng này là một nét văn hóa truyền thống của người Ê Đê, thể hiện sự tôn trọng đối với nguồn nước quý giá.
Lễ cúng bến nước Buôn Ma Thuột là một trong những nghi lễ linh thiêng có từ lâu đời của người dân tộc Ê Đê, thể hiện lòng tôn kính đối với nguồn nước
Người đầu tiên khám phá ra bến nước sẽ được vinh danh là chủ của bến. Mỗi khi lập buôn mới, người này phải chịu trách nhiệm tổ chức lễ cúng hàng năm. Thế hệ sau sẽ tiếp tục truyền thống của người tiền bối. Qua nhiều năm, lễ cúng này đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa truyền thống của người Ê Đê, thu hút sự tham gia của đông đảo người dân.
Sau mùa thu hoạch hàng năm, cả buôn làng sẽ tổ chức lễ cúng. Đây không chỉ là dịp để tạ ơn Thần Nước đã ban cho buôn nước sạch để sử dụng mà còn để cầu mong mùa màng bội thu, cuộc sống giàu có. Vào ngày này, bà con trong buôn cũng sẽ tụ họp lại, chia sẻ về cuộc sống và công việc trong năm qua.
Sau khi thu hoạch, người dân sẽ chuẩn bị cho Lễ cúng bến nước Buôn Ma Thuột, từ việc làm sạch, sửa chữa bến nước, chuẩn bị rượu cần, tập luyện đánh chiêng, đến chuẩn bị lễ vật...
Thời gian và địa điểm tổ chức Lễ hội
Tương tự như Lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên, Lễ cúng bến nước Buôn Ma Thuột thường được tổ chức vào khoảng thời gian sau khi người Ê Đê thu hoạch xong, thường là vào giữa tháng 3. Buôn làng sẽ tổ chức lễ này trước hoặc sau Lễ cúng lúa mới của các gia đình. Người dân chọn ngày trăng tròn để cùng hòa mình trong không khí lễ hội dưới ánh trăng sáng rực. Vào ngày đã định, người dân sẽ tụ tập tại nhà cộng đồng.
Lễ cúng bến nước - một nghi lễ đặc biệt như thế nào?
3.1 Trước ngày diễn ra Lễ cúng bến nước Buôn Ma Thuột
Để chuẩn bị cho nghi lễ này, vài ngày trước khi diễn ra, các cụ và chủ bến sẽ họp với cộng đồng. Thông thường, thanh niên sẽ được giao nhiệm vụ làm vệ sinh khu vực bến, nguồn nước và sửa đường vào bến. Còn phụ nữ và người già sẽ dọn dẹp nhà cửa và đường phố.
Mặc dù không có ngày cụ thể vào tháng 3, nhưng theo thời gian được buôn làng bàn trước, dân làng sẽ tụ họp tại nhà cộng đồng để tổ chức nghi lễ tâm linh này.
Tùy thuộc vào khả năng của mỗi người, dân làng sẽ đóng góp công sức hoặc vật chất. Trước Lễ cúng bến nước Buôn Ma Thuột, có những hoạt động thú vị như nấu rượu cần, tập luyện đánh chiêng, chuẩn bị lễ vật... Vào trước ngày lễ, chủ bến nước và thầy cúng sẽ cùng người giúp việc sửa soạn một chiếc bàn nứa nhỏ bên bờ con nước để chuẩn bị cho ngày quan trọng hôm sau.
3.2 Nét đẹp văn hóa của lễ cúng
Đúng vào thời gian đã hẹn, mọi người sẽ tụ họp tại nhà cộng đồng để cùng thực hiện các hoạt động như cột rượu cần, mổ heo, gà, treo chiêng trống, trang trí mâm lễ... Lễ cúng bến nước Buôn Ma Thuột gồm 3 phần chính: mời tổ tiên về dự lễ, cúng đầu nguồn nước và cầu sức khỏe cho chủ bến. Mỗi phần sẽ có các lễ vật riêng bao gồm 1 con gà hoặc 1 con heo cùng với 1 chén rượu cần.
Sau khi đã khấn báo, cả buôn sẽ trực tiếp đi ra bến nước (thường ở đầu buôn) trong không khí náo nhiệt, nhộn nhịp, không dừng lại ở bất kỳ nơi nào trên đường di chuyển
Bắt đầu lễ cúng, thầy cúng sẽ thông báo việc buôn làng tổ chức lễ cúng rồi mời tổ tiên, ông bà của chủ bến nước và các vị thần linh về dự lễ. Tiếp theo, mọi người sẽ di chuyển ra bến nước (thường ở đầu buôn). Họ sẽ đi thẳng tới đích mà không dừng lại ở bất kỳ điểm nào trên đường. Khi đến bến nước, đoàn người sẽ đứng xung quanh chờ thầy cúng đang bày lễ, rót rượu từ chiếc bầu ra chén đồng.
Tiếng chiêng trống vang lên, thầy cúng tiếp tục thực hiện lễ cảm tạ Thần Nước và cầu an. Thầy cúng dùng bầu rượu rót lên tàu lá chứa lễ vật để dâng lên, sau đó lại khấn lần thứ hai trước Thần và các lễ vật trên bàn nứa. Tiếp theo, bầu rượu sẽ được rót vào dòng nước như một cách báo hiệu cho các vị thần linh, buôn làng đã dâng lễ để tạ ơn. Sau đó, phụ nữ được giao nhiệm vụ lấy nước đưa về nhà cộng đồng, đổ vào các chén rượu.
Tại nguồn nước, dưới tiếng chiêng trống rộn ràng, thầy cúng sẽ tiếp tục lễ khấn vái Thần Nước, cầu an cho buôn làng và dâng lễ vật lên các vị thần của núi rừng Tây Nguyên
Đêm dần buông xuống, dân làng bắt đầu phần hội ấm áp. Cả buôn sẽ cùng nhau thưởng thức ẩm thực dưới âm nhạc của những chiếc chiêng vang vọng. Họ hòa mình vào không khí vui tươi, múa hát xung quanh ngọn lửa ấm áp giữa sân nhà cộng đồng. Mỗi nhà đều mang đến những món ngon, từ rượu ngon đến món ăn truyền thống. Mọi người cùng mời nhau, tạo nên không khí rộn ràng, ấm áp trong đêm lễ cúng.
Không lớn lao như Lễ hội đua voi Buôn Đôn hay quy mô như lễ hội Cà phê..., nhưng Lễ cúng bến nước Buôn Ma Thuột mang đến cho người tham gia cảm giác thân thuộc và ấm áp. Đó là dịp mọi người quây quần lại, cùng nhau tôn vinh tổ tiên, sau đó thưởng thức đồ ăn ngon và tham gia vào các hoạt động vui vẻ, trong bầu không khí ngập tràn niềm vui sau những ngày làm việc vất vả, chờ đón một mùa màng mới bội thu, phát đạt.
Sau phần lễ cúng Thần, khi trời đã tối, chị em phụ nữ sẽ được giao nhiệm vụ lấy nước và mang về nhà cộng đồng, rót vào các chén rượu, chuẩn bị cho phần hội ấm áp, vui tươi với những điệu nhảy múa
Video ấn tượng về Lễ cúng bến nước Buôn Ma Thuột
Hãy đến Đắk Lắk và khám phá vẻ đẹp văn hóa đặc sắc của người Ê Đê qua Lễ cúng bến nước Buôn Ma Thuột, một nghi lễ truyền thống từ lâu. Video: Youtube/Hùng Đặng Hữu
Lễ cúng bến nước Buôn Ma Thuột không chỉ là một trong những lễ hội tâm linh truyền thống của người Ê Đê, mà còn là cơ hội đặc biệt cho bạn trải nghiệm những nét đẹp văn hóa độc đáo chỉ có tại vùng Tây Nguyên. Đừng bỏ lỡ cơ hội này khi thăm thành phố Buôn Ma Thuột và Đắk Lắk!
Thùy Dương
Nguồn: Tổng hợp
