Thần Công Báo

Thần Công Báo (tiếng Trung: 申公豹) là một nhân vật huyền thoại của Trung Hoa.

Lịch sử

Nguồn gốc xa xưa nhất của nhân vật Thần Công Báo có thể được tìm thấy trong tiểu thuyết Phong thần diễn nghĩa, nhưng theo một số nghiên cứu khoa học vào thập niên 2000 tại Trung Quốc, Thần Công Báo có thể đã có từ trong thời kỳ thờ cúng hổ ở Tế Nam từ rất lâu trước khi tiểu thuyết Phong thần diễn nghĩa được viết ra.

Theo tác phẩm nổi tiếng của Hứa Trọng Lâm, Thân Công Báo là một người quý tộc vang danh từ thời nhà Thương, sau này gia nhập Xiển giáo và cùng Khương Thượng thờ Nguyên Thủy Thiên Tôn làm sư phụ. Vì tuổi cao hơn nhiều so với Thân Công Báo, Khương Tử Nha thường gọi y là Thân sư đệ (申師弟).

Sau khi Nguyên Thủy Thiên Tôn viên kiếp, Khương Tử Nha đưa Côn Luân sơn theo phái Tây Bá hầu Cơ Xương lập nhà ở Tây Châu, còn Thân Công Báo vào triều đình nhà Thương và được Trụ Vương bổ nhiệm làm quốc sư. Sau này, Thân Công Báo tiếp tục công việc của Nguyên Thủy Thiên Tôn trong việc lan rộng Xiển giáo, vì vậy được gọi là Thân đạo trưởng (申道長).

Trái ngược với Khương Tử Nha, người hỗ trợ mạnh mẽ cho Tây Bá hầu và sáng lập những kỹ thuật chiến đấu tiên phong tại Hoa Hạ, Thân Công Báo rất thông minh, có khả năng thuyết phục mọi người và đặc biệt là xuất sắc trong phép thuật. Mặc dù có danh tiếng ma quái, Thân Công Báo là một trong số ít những người trung thành với Trụ Vương cho đến cuối cùng, dẫn đến hình ảnh của y được coi là tà phái so với chính phái Khương Tử Nha trong thế giới Xiển giáo.

Theo sách họ Hứa, sau nhiều trận chiến với sư huynh Khương Tử Nha, Thân Công Báo vì lỡ phạm một lời thề độc với Nguyên Thủy Thiên Tôn nên bị sư phụ sai một toán quân áo vàng bắt, sau đó chết ở Đông hải. Tuy nhiên, linh hồn của Thân Công Báo rất ứng nghiệm, và ai xin yếu gì đều được từ chối, cuối cùng y được liệt vào danh sách phong thần với tước hiệu Đông Hải phân thủy tướng quân (東海分水將軍).

Thần Công Báo được cho là hậu duệ của Hồng Quân lão tổ. Trong hội họa cổ điển Trung Hoa, Thần Công Báo thường được mô tả như một vị thần cưỡi bạch ngạch hổ (白額虎), một tay cầm kiếm báu (寶劍) và một tay nắm thiên châu (開天珠), đều có khả năng sai khiến yêu ma. Trong kinh kịch và điện ảnh Hoa ngữ, Thần Công Báo thường được miêu tả là vị thần cưỡi báo đen, râu đen nhọn (khác với Khương Tử Nha có râu bạc), một tay cầm bảo kiếm và một tay khác chuẩn bị phép thuật.

Văn hóa

Hình tượng Thân Công Báo thường xuất hiện trong các tác phẩm phái sinh hoặc chuyển thể từ tiểu thuyết Phong thần diễn nghĩa với vai trò nhân vật phản diện chính trong phong thần bảng.