Buzz
1. Tháng Chạp là gì?
Tháng Chạp, tức là tháng mười hai trong âm lịch của các năm không nhuận hoặc tháng mười ba trong năm nhuận âm lịch. Tên gọi tháng Chạp xuất phát từ chữ 'chạp', một biến âm của từ 'lạp' trong tiếng Trung. Vào cuối năm âm lịch, người Trung Quốc tổ chức lễ Lạp để tôn vinh các thần linh, tháng này còn được gọi là Lạp nguyệt. Chữ 'lạp' còn gắn liền với phong tục 'lạp mả', tức là việc thăm viếng và sửa sang phần mộ tổ tiên chuẩn bị đón Tết. Đây cũng là thời điểm kết thúc năm cũ, hay còn gọi là Tất niên.
Người Việt gọi tháng mười hai là tháng Chạp, chịu ảnh hưởng từ văn hóa Trung Hoa. Trong tháng này, người Việt thường tổ chức các lễ cúng, thăm viếng và chăm sóc mồ mả tổ tiên, đồng thời chuẩn bị đón Tết. Phong tục này tương tự như tập tục 'lạp mả' của người Trung Quốc.
Một lý giải khác về tên gọi tháng mười hai âm lịch là tháng Chạp liên quan đến từ 'lạp' trong tiếng Trung, có nghĩa là thịt. Vào những ngày cuối năm, các gia đình thường tích trữ thực phẩm để chuẩn bị cho mùa đông và Tết, vì vậy tháng này được gọi là tháng Chạp. Đối với người Việt, tháng Chạp là thời điểm quan trọng trong năm, khi mọi người chuẩn bị chào đón năm mới và thực hiện các lễ cúng như cúng 23 tháng Chạp và cúng Tất niên vào ngày cuối cùng của tháng.
2. Tháng củ mật là gì?
Tháng Chạp còn được gọi là tháng củ mật, điều này khiến nhiều người thắc mắc vì không rõ 'củ mật' có nghĩa là gì. Phần này của bài viết sẽ giải thích lý do tại sao tháng mười hai âm lịch lại có tên gọi này.
'Củ mật' không phải là tên của một loại củ mà là một từ Hán Việt. Trong đó, 'củ' có nghĩa là kiểm tra, giám sát cẩn thận, còn 'mật' có nghĩa là kín đáo, không để lộ. Do đó, 'củ mật' đơn giản có thể hiểu là sự giám sát và kiểm soát chặt chẽ.
Tên gọi tháng Chạp là tháng củ mật có lý do riêng. Theo quan niệm xưa, đây là thời điểm cuối năm, khi mọi người bận rộn với việc thu hoạch, buôn bán, thu nợ và chuẩn bị cho Tết. Điều này khiến cho hoạt động trộm cắp gia tăng. Tháng củ mật không chỉ nhắc nhở mọi người phải cảnh giác với kẻ gian mà còn phải cẩn trọng trong các hoạt động cuối năm để tránh mất mát và sơ hở.
Khái niệm 'củ mật' còn liên quan đến yếu tố củi lửa. Vào những ngày cuối năm, do thời tiết khô ráo và việc sử dụng củi lửa để nấu ăn, sưởi ấm, nếu không cẩn thận có thể dễ dẫn đến nguy cơ cháy nổ, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và của cải.
Ngày nay, bên cạnh việc bảo vệ tài sản, mọi người cũng cần chú ý đến sức khỏe trong khoảng thời gian này. Cuối năm thường là thời điểm bận rộn với công việc và các bữa tiệc, dễ dẫn đến mệt mỏi và thiếu tập trung, gây ra các bệnh cấp tính hoặc tai nạn không mong muốn. Thêm vào đó, thời tiết lạnh cũng làm tăng nguy cơ ốm đau, ảnh hưởng đến sức khỏe và hiệu quả công việc.
3. Tháng Chạp và ý nghĩa 'tháng trồng khoai'
Câu ca dao 'Tháng Chạp là tháng trồng khoai' phản ánh hoạt động nông nghiệp theo mùa của người nông dân. Tháng Chạp là thời điểm đất đai khô ráo, khí hậu phù hợp để trồng khoai, và khi khoai bén rễ, mùa xuân đã đến, mang theo màu xanh tươi mới của mùa màng bội thu và cây cối sinh trưởng.
4. Những điều cần kiêng kỵ trong tháng Chạp
Trong tháng Chạp, có những điều kiêng kỵ mà mọi người thường tuân thủ với hy vọng kết thúc năm cũ một cách thuận lợi. Dưới đây là một số điều cần tránh trong tháng này.
- Tránh cãi cọ, xung đột không cần thiết: Cuối năm thường là thời điểm căng thẳng khi mọi người cố gắng hoàn thành công việc trước Tết. Những mâu thuẫn có thể phát sinh, ảnh hưởng đến công việc và kế hoạch năm mới. Về mặt tâm linh, cãi vã có thể làm ông bà tổ tiên không hài lòng. Tháng Chạp cũng là thời điểm quan trọng cho làm ăn, nên tránh xung đột để bảo vệ tài lộc và sự thuận lợi trong buôn bán.
- Kiêng để nhà cửa bừa bộn, không sạch sẽ: Tháng Chạp là thời điểm dọn dẹp và trang trí nhà cửa để đón năm mới. Nhà cửa không sạch sẽ có thể cản trở may mắn và ảnh hưởng đến sức khỏe. Môi trường sống bẩn thỉu có thể dẫn đến bệnh tật và giảm chất lượng cuộc sống.
- Tránh làm việc quá sức: Cuối năm thường có nhiều công việc, nhưng cần cân bằng giữa làm việc và nghỉ ngơi để duy trì sức khỏe. Làm việc quá sức có thể dẫn đến mệt mỏi và ảnh hưởng đến công việc và sức khỏe. Cần tránh bị bệnh vào cuối năm để không gặp phải vận đen cho năm mới.
- Kiêng vay mượn: Vay mượn hoặc cho vay vào cuối năm có thể kéo theo sự không may mắn, nợ có thể kéo dài sang năm mới. Thời điểm này, nên cố gắng trả hết nợ và hạn chế vay mượn để giữ tài chính ổn định và chuẩn bị cho Tết.
Mong rằng bài viết của Mytour đã mang đến những thông tin giá trị cho quý bạn đọc. Xin chân thành cảm ơn và chúc các bạn một ngày tốt lành!
