Thánh Gia

Thánh gia hay Thánh gia thất, (tiếng Anh: Holy Family) là thuật ngữ chỉ một gia đình gồm ba thành viên: Giuse, Maria và con trai Giêsu.

Lịch sử

Việc tôn kính Thánh Gia trong Giáo hội Công giáo chính thức bắt đầu từ thế kỷ 17 do Giám mục Chân Phước François de Laval, người Canada gốc Pháp, vị giám mục đầu tiên của Québec, khởi xướng. Các Dòng Đa Minh và Phanxicô cũng đóng góp lớn vào phong trào tôn sùng Thánh Gia này.

Lễ kính Thánh gia

Lễ Thánh Gia bắt đầu từ Canada, lan rộng tình thương gia đình trên toàn cầu. Trong thời đại này, gia đình thường bị đe dọa và các giá trị gia đình bị suy giảm. Tín hữu tìm đến gia đình Thánh Gia như một gương mẫu để hướng dẫn sống đạo và tôn sùng bí tích hôn nhân.

Năm 1893, Giáo hoàng Lêô XIII đã lập lễ kính Thánh Gia vào Chúa nhật trong tuần lễ Bát Nhật của Lễ Ba Vua, từ ngày 07 đến ngày 13 tháng 01. Đây là lần đầu tiên lễ kính Thánh Gia được cử hành, được yêu cầu bởi các giáo phận và dòng tu trên toàn thế giới.

Tuy nhiên, lễ Thánh Gia chỉ được tổ chức ở một số nơi ban đầu, và sau đó mới lan rộng trong giáo hội Công giáo. Nó vẫn chưa có một chỗ đứng chắc chắn trong Năm phụng vụ.

Năm 1911, sách Lễ Rôma do Giáo hoàng Piô X sửa đổi và công bố, không đề cập đến lễ Thánh Gia. Tuy nhiên, năm 1920, lễ Thánh Gia lại được thêm vào sách Lễ Rôma, và được định vào Chúa nhật đầu tiên sau lễ Hiển Linh.

Vào ngày 26 tháng 10 năm 1921, Thánh Bộ Nghi lễ đã ban hành một sắc lệnh để tổ chức một số lễ trong toàn Giáo hội, trong đó có lễ Thánh Gia, diễn ra vào Chúa nhật Bát nhật sau Lễ Hiển Linh

Năm 1969, các ngày lễ Thánh Gia và Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa đã được xếp lại khi cải tổ lễ phụng vụ và lịch phụng vụ theo Công đồng Vatican II. Hậu quả của việc cải tổ này được áp dụng cho toàn Giáo hội Công giáo là lễ Thánh Gia được dịch chuyển đến Chúa nhật trong Tuần Bát nhật Lễ trọng Giáng sinh, hoặc nếu không có Chúa nhật, thì diễn ra vào ngày 30 tháng 12.

Hiện nay, lễ Thánh Gia thường được cử hành vào Chúa nhật ngay sau Lễ Giáng Sinh. Nếu Lễ Giáng Sinh và ngày lễ Dương Lịch trùng vào Chúa nhật (nghĩa là không có Chúa nhật nào ở giữa), lễ Thánh Gia sẽ được cử hành vào ngày 30, là ngày thứ sáu.

Ý nghĩa của lễ Thánh gia

Vào năm 1921, khi mở rộng lễ Thánh Gia cho toàn Giáo hội Công giáo, Thánh Bộ Nghi lễ ban sắc lệnh như sau: 'Việc tổ chức lễ Thánh Gia thật sự thích hợp và giúp phát triển lòng sùng mộ đối với Thánh Gia. Qua đó, chúng ta suy niệm và bắt chước nhân đức của các thành viên Thánh gia trong gia đình Nazareth.' Mục đích thần học của việc mừng lễ Thánh Gia là tôn vinh Ba Đấng Thánh trong nhà Nazareth và giới thiệu một mô hình gia đình trong kinh Thánh để gia đình Công giáo học tập.

Đây cũng là dịp để các thành viên trong gia đình nhớ đến công lao của cha mẹ và thêm gắn bó với gia đình của mình.

Các hoạt động trong ngày lễ Thánh Gia

Thánh Gia thường được chọn làm bổn mạng cho nhiều giáo xứ, vì vậy lễ kính Thánh Gia thường có quy mô lớn, thu hút nhiều người tham dự.

Lễ Thánh Gia còn là dịp để mừng kỷ niệm ngày cưới của các gia đình theo từng năm (lễ 'ngọc', 'ngân' hay 'kim' trong hôn nhân). Việc kỷ niệm này mang ý nghĩa chúc mừng và khích lệ các đôi vợ chồng trong việc canh tân đời sống hôn nhân gia đình.

• Tên 'Thánh Gia' không chỉ được đặt cho một số nhà thờ mà còn được sử dụng cho một số hội dòng, trường đại học và bệnh viện...