Paramecium | |
---|---|
Paramecium aurelia | |
Phân loại khoa học | |
Vực (domain) | Eukarya |
Giới (regnum) | Chromalveolata |
Liên ngành (superphylum)
| Alveolata |
Ngành (phylum) | Ciliophora |
Lớp (class) | Ciliatea |
Bộ (ordo) | Peniculida |
Họ (familia) | Parameciidae |
Chi (genus) | Paramecium Müller, 1773 |
Trùng đế giày (hay còn gọi là Paramecium, trùng cỏ, trùng giày hay thảo trùng) là một loài động vật đơn bào thuộc lớp Trùng cỏ. Tế bào của trùng đế giày đã phân hóa thành nhiều phần khác nhau, mỗi phần đảm nhận một chức năng cụ thể trong quá trình sống.
Trùng đế giày được con người phát hiện lần đầu tiên trong thế giới động vật đơn bào. Khi kính hiển vi được phát minh, người ta đã dùng để quan sát trong nước 'cỏ ngâm' và tình cờ phát hiện ra chúng, từ đó được biết đến với cái tên 'trùng cỏ'. Ngày nay, 'trùng cỏ' là tên chính thức để chỉ nhóm động vật này, và nước 'cỏ ngâm' vẫn là môi trường lý tưởng để nuôi trùng cỏ trong phòng thí nghiệm.
Cấu trúc
Cấu trúc của trùng đế giày giống như một chiếc giày với hình dáng không đối xứng. Cơ thể của chúng có hình khối và di chuyển nhờ vào lông bơi. Phần trung tâm của cơ thể gồm có nhân lớn và nhân nhỏ. Cả phần trước và phần sau đều có hệ thống không bào co bóp hình hoa thị và nằm ở một vị trí cố định. Phần lõm của cơ thể là rãnh miệng, với lỗ miệng và hầu ở cuối rãnh miệng. Mỗi phần của cơ thể đảm nhận một chức năng sống cụ thể.
Dinh dưỡng và sinh sản của trùng giày
Trùng giày là loài động vật đơn bào đã phân hóa thành các bộ phận như nhân lớn, nhân nhỏ và không có khả năng co bóp. Thức ăn như vi khuẩn và vụn hữu cơ được đưa vào cơ thể thông qua lỗ miệng. Sau đó, thức ăn được tiêu hóa trong không bào tiêu hóa và biến thành chất lỏng bằng các enzym tiêu hóa, phục vụ cho việc nuôi cơ thể. Chất bã sau đó được thải ra ngoài qua lỗ thoát ở thành cơ thể.
Ngoài sinh sản vô tính bằng phân đôi ngang, trùng giày còn có hình thức sinh sản hữu tính gọi là sinh sản tiếp hợp. Chúng phân đôi trung bình gần 1 lần mỗi ngày và quá trình tiếp hợp có thể kéo dài lên đến 12 giờ ở nhiệt độ 16 độ C.
Nơi sinh sống của trùng giày
Trùng giày sống trong các vùng nước đục như các cống rãnh. Khi gặp khó khăn về thức ăn hoặc khô hạn, chúng có thể thu nhỏ cơ thể lại bằng cách tiết ra nước thừa và bao phủ bản thân bằng lớp vỏ bọc gọi là hóa bào xác. Trong trạng thái này, chúng có thể tồn tại lâu và được gió cuốn đi để lan rộng đến môi trường mới phù hợp hơn.
Di chuyển của trùng giày
Trùng giày di chuyển bằng cách vừa tiến vừa xoay, sử dụng lông bơi quanh cơ thể để rung động theo kiểu sóng và mọc theo vòng xoắn quanh cơ thể.
Vai trò của trùng giày
Trùng giày đóng vai trò quan trọng trong chuỗi thức ăn tự nhiên và làm sạch môi trường nước.
Danh sách các loài trùng giày
- Danh sách các loài Paramecium
Hình ảnh của trùng giày
Chú thích về trùng giày
Các liên kết bên ngoài
- Video trên YouTube về trùng đế giày