Buzz
Phúc Yên là một tỉnh cũ ở Việt Nam.
Tỉnh Phúc Yên được thành lập theo nghị định ngày 18 tháng 2 năm 1904 của Toàn quyền Đông Dương, bằng cách đổi tên từ tỉnh Phù Lỗ.
Lịch sử
Tỉnh Phù Lỗ được thành lập vào ngày 6 tháng 10 năm 1901, bao gồm các khu vực huyện Yên Lãng của tỉnh Vĩnh Yên, phủ Đa Phúc, huyện Kim Anh, và một phần huyện Đông Khê thuộc phủ Từ Sơn của tỉnh Bắc Ninh. Tỉnh lỵ ban đầu đặt tại làng Phù Lỗ, huyện Kim Anh (nay là xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn, Hà Nội), nhưng đến ngày 10 tháng 12 năm 1903, đã chuyển về làng Tháp Miếu, tổng Bạch Trĩ, huyện Yên Lãng (hiện nay là trung tâm thành phố Phúc Yên). Thị xã Phúc Yên được thành lập vào ngày 31 tháng 10 năm 1905, trở thành tỉnh lỵ.
Vào ngày 12 tháng 2 năm 1902, huyện Vĩnh Ninh được thành lập từ một số tổng của hai huyện Đông Khê và Yên Lãng.
Vào ngày 10 tháng 4 năm 1903, huyện Đông Khê được đổi tên thành huyện Đông Anh.
Vào ngày 10 tháng 12 năm 1903, tỉnh Phù Lỗ đổi tên thành tỉnh Phúc Yên, với G. Fort là công sứ đầu tiên.
Vào ngày 7 tháng 3 năm 1913, tỉnh Phúc Yên được chuyển thành đại lý hành chính Phúc Yên thuộc tỉnh Vĩnh Yên, do Edouard Broni làm đại biện.
Vào ngày 31 tháng 3 năm 1923, tỉnh Phúc Yên được tái lập dựa trên đại lý Phúc Yên, với About làm công sứ đầu tiên.
Từ đó đến năm 1950, tỉnh Phúc Yên bao gồm 2 phủ là Đa Phúc và Yên Lãng, cùng 2 huyện Đông Anh và Kim Anh.
Tuần phủ đầu tiên của Phúc Yên là ông Vi Văn Định (1923-1927), tiếp theo là Phạm Khắc Khánh, Phan Kế Toại, và người cuối cùng trước năm 1945 là ông Bùi Văn Thiệp, cha của Giáo sư Bùi Trọng Liễu.
Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, Phúc Yên thuộc Liên khu Việt Bắc.
Trước khi được hợp nhất, tỉnh Phúc Yên có tỉnh lỵ tại thị xã Phúc Yên và 4 huyện: Đa Phúc, Đông Anh, Kim Anh, và Yên Lãng.
Vào ngày 12 tháng 2 năm 1950, Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã sáp nhập hai tỉnh Vĩnh Yên và Phúc Yên để thành lập tỉnh Vĩnh Phúc.
Năm 1952, chính quyền Quốc gia Việt Nam do Bảo Đại đứng đầu, với đại diện là Thủ hiến Bắc Việt, đã sáp nhập hai tỉnh Vĩnh Yên và Phúc Yên thành một tỉnh mới mang tên Vĩnh Phúc Yên. Tuy nhiên, tên này chỉ tồn tại đến giữa năm 1954, khi Hiệp định Genève được ký kết và đất nước tạm thời chia đôi, chính quyền Quốc gia Việt Nam chuyển vào miền Nam.
Huyện Đa Phúc thời Trần được gọi là Tân Phúc, thuộc châu Bắc Giang và phủ Bắc Giang; dưới triều Lê, tên gọi được đổi thành Thiên Phúc rồi Tiên Phúc. Huyện Kim Anh trước đây có tên là Kim Hoa. Cả ba huyện Đông Anh, Kim Anh và Đa Phúc trước đây thuộc tỉnh Bắc Ninh, hiện nay thuộc thành phố Hà Nội. Hai huyện Đa Phúc và Kim Anh đã được sáp nhập thành huyện Sóc Sơn.
