Thành phố Thượng Hải đang chứng kiến sự 'xâm chiếm' của lửng chó, với hơn 300 cộng đồng đang mở rộng.

Lửng chó là một loài động vật có nguồn gốc từ khu vực Đông Á, bao gồm một phần ở Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản (còn được gọi là tanuki). Chúng thuộc họ chó, nhưng có lông và hình dạng đầu giống như gấu trúc Bắc Mỹ.

Trong Thượng Hải nhộn nhịp, có một loài vật giống hệt như con gấu trúc nhỏ nhưng có thân hình như chú chó con, được gọi là lửng chó hoặc chó gấu trúc (Common raccoon dog).

Trong những năm gần đây, số lượng lửng chó ở Thượng Hải đã tăng lên và khu vực sinh sống của chúng không ngừng mở rộng. Chúng đã xuất hiện ở hơn 300 khu dân cư ở Thượng Hải và vẫn đang lan rộng.

Vào năm 2021, nhóm nghiên cứu của Đại học Phúc Đán đã tiến hành một cuộc khảo sát và xác nhận rằng có hơn 150 khu vực đã bị lửng chó xâm chiếm, một con số gấp đôi chỉ trong hai năm qua.

Trong tư duy của nhiều người, các thành phố thường không được coi là môi trường sống của động vật hoang dã, đặc biệt là ở các thành phố lớn như Thượng Hải. Tuy nhiên, sự hiện diện của những loài như lửng chó đã làm thay đổi quan niệm đó, chúng không chỉ định cư mà còn phát triển 'thành công' trong môi trường đô thị.

Sau một thời gian sinh sống trong thành phố, lửng chó dường như đã thích nghi với điều lệ của nơi này, biết cách tìm kiếm thùng rác, xây tổ và sinh sản, thậm chí con chúng phụ thuộc vào thức ăn từ con người để tồn tại.

Trong điều kiện bình thường, khi con người mở rộng khu vực hoạt động của mình, phạm vi sinh sống của động vật hoang dã thường bị thu hẹp. Đặc biệt sau Cách mạng Công nghiệp, môi trường sống của chúng dần bị thu hẹp do tăng năng suất lao động và quá trình đô thị hóa tăng nhanh chóng.

Tuy nhiên, một số loài động vật hoang dã đã thích nghi với môi trường thành phố của con người. Trái ngược với môi trường hoang dã, thành phố ít động vật hoang dã và ít cạnh tranh giữa các loài, do đó những loài này đã tìm cách tìm lối vào thành phố và mở rộng môi trường sống của mình tới các thành phố của con người.

Chó sói ở Bắc Mỹ là một ví dụ điển hình. Trong hơn một thế kỷ qua, chúng đã không ngừng thích nghi với cuộc sống đô thị, môi trường sống của chúng không chỉ không thu hẹp mà còn mở rộng lên đến 40%.

Chó sói có thể được nhìn thấy ở nhiều thành phố lớn ở Bắc Mỹ, thậm chí dấu chân của chúng còn xuất hiện trên mái nhà ở Queens, New York.

Lửng chó là một trong số ít loài động vật có khả năng thích nghi với môi trường thành thị. Trong nhiều năm qua, dân cư Thượng Hải đã quen với sự hiện diện của chúng. Từ năm 2005, chúng bắt đầu xuất hiện ở thành phố, ban đầu số lượng ít và dân chúng còn lạ lẫm với chúng, thậm chí một số báo địa phương còn gọi chúng là 'loài động vật kỳ lạ'.

Sau nhiều năm phát triển, rõ ràng là lửng chó đã thích nghi với cuộc sống ở thành phố theo cách riêng của chúng, và chúng có vẻ thích cuộc sống ở thành phố hơn là nơi hoang dã. Tại sao lửng chó lại chọn Thượng Hải làm nơi định cư mới? Đến cuối năm 2020, tỷ lệ che phủ xanh trong các khu vực xây dựng của Thượng Hải đã đạt 40%. Thành phố cũng sở hữu nhiều công viên đô thị, vùng đất ngập nước và điều này thu hút các loài động vật nhỏ quanh thành phố đến sinh sống.

Và lửng chó được coi là loài thành công nhất trong số chúng, loài động vật này đã phát triển khả năng tiêu hóa tinh bột trong quá trình tiến hóa lâu dài của loài, điều này khiến chúng nổi bật giữa nhiều loài động vật trong thành phố và giành được lợi thế rất lớn. 

Các thùng rác trên đường phố và ngõ hẻm là nơi lửng chó tìm kiếm thức ăn, vành đai xanh trong cộng đồng là nơi chúng di chuyển, và những bãi đậu xe, cống rãnh bỏ hoang là nơi chúng làm tổ và sinh nở. Có thể thấy rằng lửng chó đã gần như hoàn toàn thích nghi với cuộc sống đô thị và học cách chung sống với con người.

Trên thực tế, chó gấu trúc, mặc dù là loài chó hoang dã, nhưng chúng tương đối dễ dàng chịu kiểm soát và có kích thước nhỏ. Chúng không tấn công con người và không gây hoảng sợ khi xuất hiện trong đám đông. Ngoài ra, hình dạng của chúng rất giống với chó nên có thể khiến người dân hiểu lầm chúng là chó hoang.

Sống trong thành phố, chó gấu trúc không chỉ tìm kiếm thức ăn từ thùng rác của con người mà còn thường săn đuổi các con mồi như cá trong ao, chuột trong khu dân cư và thậm chí là mèo đi lạc.

Các nghiên cứu đã chứng minh rằng chó gấu trúc sống ở các thành phố có tỷ lệ sống sót cao hơn, do không có kẻ thù tự nhiên và nguồn thức ăn phong phú.

Trong thành phố, gấu trúc chỉ phải đối mặt với cạnh tranh từ mèo và chó đi lạc. Chúng tranh giành lãnh thổ, cạnh tranh thùng rác với chó mèo, thậm chí còn bắt chước cách mèo để xin thức ăn.