Thành tế bào

Thành tế bào hay vách tế bào là lớp màng bền chắc, linh hoạt, đôi khi cứng cáp bao bọc xung quanh một số loại tế bào. Nó nằm ngoài màng tế bào, giúp cấu trúc và bảo vệ tế bào, duy trì hình dạng đặc trưng của nó, đồng thời thực hiện chức năng lọc. Một vai trò quan trọng của thành tế bào là hoạt động như một cái nồi áp suất, ngăn ngừa sự giãn nở quá mức khi nước vào trong tế bào. Thành tế bào có mặt ở thực vật, vi khuẩn, nấm, tảo và một số vi khuẩn cổ, nhưng động vật và động vật nguyên sinh không có thành tế bào. Nó cũng tương tự như biểu bì trong việc bảo vệ cấu trúc bên trong thực vật.

Cấu trúc

Thành tế bào vi khuẩn được hình thành từ các đơn phân murein (còn gọi là peptidoglycan hoặc glucopeptit). Mỗi đơn phân murein bao gồm: N- acetyl glucozamin (G), N- acetyl muramic (M), Alanin, D- glutamic, và Di – aninoaxit, với tỷ lệ là: G: M: Ala: D – glu: Diamin = 1: 1: 2: 1: 1

- Các chất trong đơn phân kết nối với nhau: G và M gắn kết bằng liên kết 1-4 β glucozit. Các amino acid cũng liên kết với nhau và kết nối với M qua liên kết peptit. Những đơn phân này gắn kết để tạo thành lớp thành chắc chắn.

- M của một đơn phân liên kết với G của đơn phân tiếp theo qua liên kết 1-4 β glucozit, tạo thành chuỗi dọc của thành tế bào.

- Liên kết 1-4 β glucozit có thể bị phân hủy bởi enzyme lysozyme, dẫn đến việc thành tế bào bị thủy phân bởi lysozyme.

- Các đơn phân trên hai chuỗi liên tiếp cũng gắn kết với nhau tạo thành liên kết ngang của thành tế bào. Ở vi khuẩn Gram âm, hai đơn phân liên kết trực tiếp qua Diamin và D-ala. Trong khi đó, ở vi khuẩn Gram dương, hai đơn phân liên kết qua Diamin và D-ala thông qua cầu nối pentaglyxin. Thành tế bào Gram dương có nhiều lớp murein nên dày hơn, còn vi khuẩn Gram âm có một lớp murein nên mỏng hơn. Thành tế bào vi khuẩn Gram dương còn chứa axit teicoic, hợp chất này chiếm khoảng 50% trọng lượng khô của thành tế bào, còn ở vi khuẩn Gram âm không có. Bên ngoài thành tế bào vi khuẩn Gram âm còn có lớp màng ngoài với cấu trúc rất phức tạp.