'Không thể nào,' cậu bé nói, 'Đó là điều mà một người đàn ông cần phải làm.'
'Thành tựu' là một khái niệm thường được sử dụng để đánh giá giá trị của một người đàn ông. Tuy nhiên, từ 'thành tựu' không chỉ đơn thuần ám chỉ một vị trí cụ thể, thậm chí không thể mô tả được những gì một người đàn ông đã làm để đạt được điều đó, hay việc anh ta giữ cho bản thân mình trong sạch sau khi đạt được nó. Việc tái định nghĩa ý nghĩa của thành tựu đã tạo ra sự sâu sắc trong 'Ông lão và Biển cả' - một tác phẩm kinh điển của Ernest Hemingway.
Trong cuốn sách, câu chuyện rất đơn giản: Santiago là một ông lão đánh cá giàu kinh nghiệm nhưng hàng tháng trời lại không bắt được con cá nào. Đến ngày thứ 85, ông tiến sâu hơn vào vịnh Mexico và trông thấy một con cá kiếm lớn. Vì không thể kéo nó lên thuyền, ông đã giữ chặt cần câu trong 3 ngày trước khi hạ con cá bằng một mũi lao. Sau khi đem con cá lên thuyền, Santiago quay trở về cùng chiến lợi phẩm. Thế nhưng trên đường về, đàn cá mập đã rỉa con cá kiếm chỉ còn một bộ xương trắng, và ông lão trở về trắng tay.
Ở bề nổi, đây là một cốt truyện đơn giản nhưng chứa đựng một thông điệp sâu sắc về sự sống còn qua thời gian. Nó thể hiện rằng, đối với một người đàn ông, lòng tự trọng, sự kiên định và ước mơ có thể thúc đẩy anh ta vượt qua mọi thách thức. Đây là câu chuyện về tinh thần không khuất phục của một người đàn ông. Santiago là biểu tượng cho một thái độ sống và cuộc chiến của ông với con cá dữ mạnh mẽ có thể dạy cho phái mạnh nhiều bài học.
Một người đàn ông không được sinh ra để thất bại
Santiago không có gì ngoài một cái lều tả tơi và một chiếc thuyền ọp ẹp với cánh buồm 'được vá từ bao đựng bột' và trông như 'một lá cờ xin từ thiện.' Dáng vẻ yếu ớt của ông được nhấn mạnh bởi những nếp nhăn, vết sẹo và những vết thương sưng tấy dưới ánh nắng gay gắt của bầu trời. Vì lý do đó, ông là người nghèo nhất trong ngôi làng nhỏ của mình.
Mặc dù 'mọi thứ về Santiago đều phản ánh sự già cỗi', ánh mắt của ông lại 'sáng như biển cả, luôn tràn đầy sức sống và bất khuất.' Thay vì bỏ cuộc sau 84 ngày không may đó, ông quyết định tiếp tục hành trình sâu hơn vào vùng vịnh Mexico.
Người đàn ông cần tiếp tục làm việc mà anh ta phải làm ở mức độ tốt nhất có thể, dù gặp bất kỳ khó khăn nào. Dù thử thách có cản trở, tinh thần của anh cần phải luôn kiên định không bao giờ từ bỏ. Điều đó sẽ giúp anh vượt qua mọi khó khăn một cách kiên nhẫn và quyết tâm.
Hoặc như Hemingway đã diễn tả: “Một người đàn ông chỉ có thể bị hạ gục chứ không thể bị đánh bại.”
Một người đàn ông không phụ thuộc vào may mắn
May mắn đóng vai trò quan trọng trong câu chuyện cũng như trong cuộc sống hàng ngày. Trong một nghề như đánh cá, vận may đó là điều đáng sợ. Trong làng, Santiago được biết đến với cái tên “salao”, tức là người rơi vào tình cảnh đen đủi nhất, vì ông đã ra khơi 84 ngày liên tiếp mà không bắt được con cá nào.
Ông là kẻ lạc lõng trong làng và mất đi người bạn đồng hành đáng tin cậy nhất của mình: cậu bé Manolin - cha mẹ cấm cậu ra khơi cùng ông. Trong khi Santiago phải đối mặt với đói kém hàng ngày thì những ngư dân khác trong làng vẫn đánh bắt được nhiều cá.
Ai cũng có thể gặp may mắn, nhưng không phải ai cũng có đủ quyết tâm, kỹ năng và kiên nhẫn. Santiago hiểu điều này và tin vào khả năng của bản thân hơn là may mắn được trời ban. “Để cho may mắn đi,” ông nghĩ, “Mình sẽ tự mình tạo ra may mắn cho mình.”
Ông không mải mê tìm đường tắt. Ông nắm chặt cần câu hơn ai hết và ông tin rằng 'luôn có mồi câu chờ đợi ở nơi mà ông tin rằng sẽ có cá.' Santiago luôn giữ niềm tin tuyệt đối và sẵn sàng đối mặt với mọi khó khăn cuộc sống mang lại.
Chúng ta không thể đạt được thành công bằng cách ngồi yên và chờ đợi. Chỉ khi chúng ta hành động để tiến tới mục tiêu, cơ hội mới mở ra trước mắt. Santiago phát biểu, 'May mắn là tốt nhưng tôi thích sự chắc chắn hơn. Khi may mắn đến, tôi đã sẵn lòng.'
Một người đàn ông chấp nhận khó khăn mà không than vãn
“Santiago run vì trời lạnh, nhưng ông biết rằng ông có thể tự sưởi ấm và ông cần phải ra khơi.”
Cho dù đó là một vấn đề nhỏ như trời lạnh hay nguy hiểm đứng trước cửa ngõ của cái chết, một người đàn ông cần làm những việc cần làm mà không cần phải than vãn và không nên tự thương hại bản thân. Santiago không cảm thấy buồn vì đói khát và cũng không khóc khi dây câu cắt vào tay.
Lênh đênh một mình trên biển, xa mọi con thuyền khác, Santiago đương đầu với thử thách lớn nhất trong cuộc đời. Đó là con cá kiếm dài hơn 5m và cuộc chiến với nó kéo dài hàng ngày. Khi gần kiệt sức, tay ông bị dây câu cắt vào và quấn chặt như 'móng vuốt của chim đại bàng.' Ông rửa vết thương bằng nước biển và để khô tự nhiên dưới ánh mặt trời. Cánh tay bị thương nặng và ông chỉ còn một tay để đối mặt với con cá khổng lồ. Mệt mỏi, Santiago 'dựa vào thân thuyền' và 'chấp nhận mọi cơn đau như điều dĩ nhiên. Ông tỏ ra thoải mái nhưng thực tế đang chịu đựng, mặc dù không thừa nhận sự chịu đựng đó.'
Một người đàn ông không được kiêu ngạo
Giá trị của một người đàn ông được thể hiện qua hành động chứ không phải lời nói. Bằng sự khiêm tốn, anh ta sẽ để kết quả chứng minh giá trị của mình. Santiago có nhiều cơ hội để tỏ ra vững vàng khi nói chuyện với cậu bé Manolin, nhưng ông không làm điều đó.
Manolin hỏi, 'Ai là quản lý giỏi nhất, cháu hỏi đúng không, Luque hay Mike Gonzalez?'
'Tao nghĩ là cả hai đều giỏi như nhau.'
“Và ông là người đánh cá giỏi nhất.”
“Không. Tao biết nhiều người giỏi hơn tao.”
“Không thể nào,” cậu bé nói, “Có nhiều người đánh cá giỏi và nhiều người rất xuất sắc, nhưng chỉ có một mình ông.”
“Cảm ơn nhóc. Mày làm tao vui đấy. Tao hy vọng rằng không có con cá dữ dội nào xuất hiện và chứng minh rằng chúng ta sai.”
Tất cả là vì Santiago có sự quyết tâm không ai sánh kịp. Tự phụ chỉ làm cho cá nhân thoải mái trong một thời gian ngắn, và không để lại ấn tượng gì cho người nghe.”
Một người đàn ông tìm cảm hứng từ người khác.
' “Nhưng tôi muốn có sự tự tin và ngang bướng như DiMaggio vĩ đại, anh ta làm mọi thứ thật tuyệt vời mặc kệ vết thương ở trên chân.” '
Với Santiago, “Joe DiMaggio vĩ đại” là nguồn cảm hứng và động lực cho ông. DiMaggio có những phẩm chất mà Santiago ngưỡng mộ, gợi nhớ Santiago rằng để thành công, ông cần tập trung 100% vào công việc và chấp nhận mọi thử thách. Ngưỡng mộ người khác – hay có thần tượng – giúp ta có tấm gương sáng để noi theo. Họ là minh chứng rằng khó khăn nào cũng có thể vượt qua, cũng là sự bảo đảm cho mọi cơ hội tốt có thể xảy đến trong đời người.
Một người đàn ông chết trong kiêu hãnh – bất kể tuổi tác
Tuổi già và yếu là một lý do phổ biến. Dù với một số vấn đề, đây là điều không thể tránh khỏi. Thường thì nó được dùng như một cái cớ, thậm chí khi người nói chưa thực sự cố gắng. Khi đàn cá mập tấn công con cá kiếm của Santiago, ông lo rằng mình không thể đối phó vì tuổi già, nhưng sau đó ông vẫn lấy vũ khí và làm những việc cần làm. Khi lưỡi dao thâm vào một con cá mập rồi rơi ra, nỗi sợ hãi lại trỗi dậy. “Chúng sắp đánh bại mình rồi,” ông nghĩ. “Mình có lẽ quá già để đánh thắng cá mập, nhưng mình sẽ không ngừng chiến đấu khi vẫn còn mái chèo, gậy và bánh lái trong tay.”
Đàn cá mập đang ngày càng đông. Ông vung gậy và đấm chúng bằng toàn bộ sức mạnh. Trong cuộc chiến, mặt trời dần lặn và Santiago nghĩ, “Nếu chúng xuất hiện vào ban đêm, mình sẽ làm gì? Mình có thể làm gì?” Ông lại một lần nữa. “Chiến đấu,” ông nói, “Mình sẽ chiến đấu cho đến khi ngã xuống.”
Dù đàn cá mập hủy hoại con cá kiếm của Santiago, nhưng chúng không thể làm cho ông chịu thua như một người đàn ông. Ông chưa bao giờ từ bỏ. Khi chèo thuyền trở về, Santiago nếm máu trong miệng và phun nó xuống biển, nói, “Ăn đi, lũ cá. Rồi mơ rằng tụi mày đã giết một người đàn ông.”
Mỗi người đàn ông đều có đàn cá mập của riêng mình vây quanh; chúng sẽ bắt lấy khi ngửi thấy mùi máu của thành tựu. Nhưng không ai quá già để tham gia trận chiến.
Di sản của một người đàn ông là giữ được bản thân.
Cuối cùng, Santiago không khác gì lúc bắt đầu: gần như trắng tay. Con cá không mang lại tiền bạc hay thành công, nhưng điều mà nó đem lại có giá trị hơn bất kỳ thứ gì tiền bạc có thể mua được. Ông không mất bản thân khi đối mặt với thách thức, và ông đấu tranh hết mình trong một cuộc chiến công bằng. Một người đàn ông không bao giờ từ bỏ.
Thảo Vy | Nguồn: artofmanliness.com
Nguồn ảnh: Aleksandr Petrov