Đây là tình hình xã hội hiện nay tại Việt Nam, với sự gia tăng không ngừng của trẻ em lang thang, đây là một vấn đề cấp bách cần được giải quyết ngay. Mặc dù chính phủ đã nỗ lực hết sức của mình, nhưng không dễ dàng để giải quyết vấn đề này ngay lập tức do hạn chế về điều kiện. Vì vậy, trong xã hội đã xuất hiện một sức mạnh mới, một sức mạnh đầy tình cảm và lòng nhân ái, đó là những cá nhân, gia đình và tổ chức có lòng từ bi đã đón nhận những đứa trẻ lang thang, giúp đỡ và chăm sóc họ trong những tổ ấm đầy tình thương, giúp họ học hành, phát triển và có cuộc sống tốt đẹp.
Định mệnh của những đứa trẻ lang thang, so với những người bạn cùng tuổi, thực ra họ nên được quan tâm, chăm sóc và yêu thương bởi gia đình, cha mẹ; nhưng thay vào đó, họ phải chịu đựng cuộc sống khó khăn dưới sự tác động tiêu cực của xã hội, bị lừa dối, bị áp bức, bị xâm hại về mặt tinh thần, tư duy. Vì vậy, những tấm lòng nhân ái, từ những người đến từ mọi miền đất nước, đã cùng nhau tạo ra những mái ấm tình thương, những gia đình không chung huyết thống nhưng lại có cùng tấm lòng, để chăm sóc và dạy dỗ những đứa trẻ lang thang, những đứa trẻ không may mắn này có được một cuộc sống hạnh phúc, một tuổi thơ đẹp và một tương lai tươi sáng.
Một trong những tổ chức nhân đạo tiêu biểu tại Việt Nam là Làng trẻ em SOS, nơi trở thành mái ấm cho những đứa trẻ lang thang. Ngoài ra, cũng có không ít những người không có điều kiện về vật chất nhưng lại có tấm lòng nhân ái, như câu chuyện của 'bà bụt sinh viên' được đăng trên báo Tuổi trẻ ngày 26-9-2008 về nữ sinh viên Nguyễn Hòang Oanh, người dành thời gian và tâm huyết để chăm sóc và nuôi dưỡng ba em nhỏ mù lòa. Dù chỉ là sinh viên, với thu nhập học bổng không đủ, Oanh vẫn cố gắng để đảm bảo các em có một cuộc sống tốt đẹp, vui vẻ và có cơ hội học hành, thậm chí làm thêm để kiếm thêm thu nhập cho các em. Đó thật sự là một câu chuyện cổ tích giữa cuộc sống hiện thực.
Tại sao trẻ em lang thang ngày càng nhiều trong xã hội? Có nhiều lí do khiến trẻ em lang thang, nhưng nguyên nhân quan trọng nhất là do những người cha mẹ, dù là bậc sinh thành, nhưng lại thiếu trách nhiệm, bỏ rơi con cái giữa một xã hội đen tối, không có nơi để trú ẩn, khiến chúng trở thành con mồi dễ bị lợi dụng, bị lạc lối. Thật đáng trách cho những người đã quyết định sinh con ra đời, họ ít nhất cũng phải đảm bảo cho con cái một cuộc sống hạnh phúc, dù không giàu có.
Nguyên nhân thứ hai có thể là do trẻ em mồ côi từ nhỏ, không có nơi trú ẩn, phải phụ thuộc vào những đứa trẻ lang thang lớn hơn, vào các băng nhóm đường phố, học theo thói xấu, làm những công việc không tốt để kiếm sống. Và nguyên nhân thứ ba chính là những kẻ ác độc, tàn nhẫn đã lừa dối gia đình các em, cám dỗ các em, coi các em như một món hàng mang lại lợi nhuận cho chúng.
Trong cuộc sống, cùng với những người tốt, những nhà hảo tâm, cũng có những kẻ gian xảo, lừa đảo, lôi kéo các em gọi là “mẹ mìn”. Những “mẹ” này đã tận dụng các em, bóc lột lao động của các em, ép các em làm việc quá sức: xin ăn, bán vé số, thậm chí là lừa đảo để kiếm tiền nuôi sống chúng. Nếu các em không kiếm đủ tiền, thì bị “mẹ” đánh đập dã man, bắt các em phải đói. Những kẻ tàn nhẫn hơn nữa thì đánh gãy tay, gãy chân, thậm chí là cắt bỏ ngón tay, ngón chân của các em để làm việc xin xỏ đạt “hiệu quả” cao hơn. Những đứa trẻ bị lôi kéo thường xuất thân từ các gia đình nghèo ở vùng sâu, xa xôi, bị những kẻ lôi kéo dối trá đưa vào thành phố để làm việc kiếm sống.
Một tình trạng đau lòng khác là khi phát hiện, nhiều vụ việc lại do chính cha mẹ ruột đẩy các em theo những kẻ lôi kéo để kiếm tiền. Như trường hợp của em Hoa (khoảng 6 tuổi) trên báo Phụ nữ, quê ở Nghệ An, mẹ mất từ khi em hai tuổi. Nhà có bốn chị em, thu nhập chủ yếu từ việc trồng sắn và công việc của ba. “Vào giữa năm 2008, một người ở TP.HCM đến đưa em về quê, bảo đưa em vào TP.HCM để làm việc. Khi vào TP.HCM, người đó bắt em gọi là “mẹ”. Khi đi bán, em phải mặc đồng phục học sinh để nhận được nhiều sự thông cảm, mới bán được nhiều. Mỗi ngày làm việc, “mẹ” sẽ giữ lại 10.000 đồng, cuối năm sẽ đưa em về quê” – Hoa nói. Đáng trách khi một người lớn mạnh mẽ sống bằng số tiền ít ỏi kiếm được của một đứa trẻ, không biết tự làm việc để nuôi sống bản thân, chỉ biết bóc lột lao động của các em. Những kẻ có hành vi này cần phải bị xử phạt nghiêm minh, để làm gương cho những kẻ xấu còn lại.
Hành động của những nhà hảo tâm đối với các em lang thang là một việc làm tuyệt vời. Đó là một hành động cao đẹp mà xã hội cần phải có từng cá nhân. Là thanh niên sống trong xã hội, chúng ta cần phải có thái độ tích cực ngăn chặn những hành vi xấu, đồng thời chung tay giúp đỡ các em có một cuộc sống tốt đẹp. Vì trẻ em chính là tương lai của đất nước, là tương lai của chúng ta. “Trẻ em hôm nay, đất nước ngày mai”, hãy để trẻ em được sống trong môi trường ấm áp, hạnh phúc, để tương lai mà chúng xây dựng sẽ tươi sáng hơn.
Hãy cùng đồng lòng giúp đỡ những người khuyết tật, trẻ em khó khăn, bằng sự đóng góp của mỗi cá nhân, mỗi gia đình, tổ chức từ thiện và cả cộng đồng. Chúng ta hãy cùng nhau hành động để xây dựng những ngôi nhà ấm áp, những môi trường gia đình đầy yêu thương, để không còn trẻ em lang thang trong xã hội. Hãy để cuộc sống mỗi ngày trở nên tươi sáng hơn.