Tháp Dương Long - điểm tham quan lịch sử và nghệ thuật độc đáo

Tháp Dương Long là điểm đến không thể bỏ qua ở Bình Định. Hãy khám phá cùng chúng tôi.

Tháp Dương Long vẫn gây ấn tượng với vẻ đẹp cổ kính của mình. Mặc dù đã bị phá hủy một phần trong quá trình thời gian, nhưng công trình này vẫn giữ lại được giá trị đặc biệt. Đừng quên ghé thăm trong chuyến du lịch Bình Định của bạn để chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiến trúc độc đáo và thỏa sức check-in.

1. Thông tin cơ bản về tháp Dương Long 

• Địa chỉ: nằm ở giữa 2 thôn Vân Tường (xã Bình Hòa) và thôn An Chánh (xã Bình Tây), huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định
• Giá vé tham quan tham khảo: 15.000 VNĐ/người

Trước khi bắt đầu khám phá, hãy tìm hiểu về tháp Dương Long ở đâu. Địa điểm du lịch này nằm giữa 2 thôn Vân Tường (xã Bình Hòa) và thôn An Chánh (xã Bình Tây), huyện Tây Sơn, cách trung tâm thành phố Quy Nhơn khoảng 50km. Tháp Dương Long còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như tháp An Chánh, tháp Bình An, tháp Tường Vân… Người Pháp thường gọi di tích này là tháp Ngà. 

Cụm tháp được xây dựng vào thời vua Champa Jaya Indravarman, khoảng nửa sau của thế kỷ XII. Vượt qua hàng thế kỷ, tháp Dương Long luôn khiến du khách thích thú mỗi khi khám phá về nghệ thuật kiến trúc, xây dựng và điêu khắc. Với sự pha trộn hài hòa giữa nghệ thuật kiến trúc Khmer và Champa, công trình này được đánh giá cao là một trong những tháp Chăm đẹp nhất tại Việt Nam. 

2. Ý nghĩa sâu sắc của tháp Dương Long Bình Định 

Bên cạnh vị trí, ý nghĩa của tháp Dương Long cũng là điều mà nhiều người quan tâm. Cụm tháp này được xây dựng để thờ phượng các vị thần trong đạo Bàlamôn, bao gồm 3 vị thần tối cao của Ấn Độ giáo; 3 vị thần Vishnu, Brahma, Shiva và các vị vua đã có công với đất nước. 

Sở hữu nhiều giá trị ý nghĩa, từ năm 1980, tháp Dương Long đã được Bộ Văn hóa và Thông tin công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật Quốc gia. Năm 2015, công trình này còn được vinh danh là Di tích Quốc gia đặc biệt bởi Thủ tướng Chính phủ. 

3. Hướng dẫn đường đến tháp Ngà 

Việc tìm hiểu tuyến đường tới tháp sẽ giúp bạn dễ dàng di chuyển và tự do sắp xếp lịch trình tham quan. Nếu bắt đầu từ trung tâm thành phố Quy Nhơn, du khách đi theo quốc lộ 1A khoảng 35km về phía Bắc. Khi đến ngã tư có đèn xanh đỏ ở thị trấn Gò Găng huyện Phù Cát, quý vị rẽ trái (đi vào đường vào sân bay Phù Cát) sau đó tiếp tục đi theo quốc lộ 19B khoảng 15km. Tiếp theo, hãy tuân theo hướng dẫn trên Google Maps hoặc hỏi người dân địa phương để biết đường đi đến tháp Dương Long. 

4. Kiến trúc của tháp Dương Long ở Bình Định 

Tháp Dương Long bao gồm 3 ngọn tháp: tháp Bắc, tháp Nam và tháp Giữa. Ba tháp này được sắp xếp theo một đường thẳng từ phía Bắc đến phía Nam, cách nhau khoảng 18m. 

4.1. Tổng quan về kiến trúc 

Nhìn chung, kiến trúc của công trình này tuân thủ một cách chặt chẽ về cấu trúc và chức năng của nghệ thuật tạo hình Champa, tạo thành một ngôi đền thờ được trang trí bằng các cột ốp, khung cửa; với cấu trúc hướng tâm rõ ràng… Tuy nhiên, tất cả lại được biểu hiện qua một hình thức độc đáo. Việc thiết kế hướng tâm trở nên rõ ràng hơn nhờ mặt bằng được tạo nên từ các cột ốp vuông góc liên tục hướng về phía cửa tháp như một đường tròn nội tiếp. 

Mái của tháp có 4 tầng. Các tầng mái ở phía trên thu nhỏ dần theo hình dạng của thân tháp, tạo ra một cấu trúc ngày càng hướng về hình dạng tròn, tương thích với tòa sen trên đỉnh tháp. Phong cách kiến trúc của tháp Dương Long Bình Định là một trường hợp đặc biệt trong lịch sử kiến trúc Champa.

4.2. Tháp Giữa

Với chiều cao 38,81m, tháp Giữa được xem là ngôi tháp gạch cao nhất ở Đông Nam Á. Hiện tại, công trình này đã trải qua nhiều sự hư hại, tiền đường, các cửa giả và vòm cửa chính đã bị sụp đổ, chỉ còn lại một vài thanh đá trên thân, cửa giả phía Nam còn lại trụ cửa. Quanh các mặt tường của tháp là hệ thống trụ ốp rộng bản, không được trang trí hoa văn. Mỗi mặt tường có 7 trụ, đầu trụ được gắn với các khối đá, hơi nhô ra và trang trí thành nhiều dải đá đồng cấp.

Chân đế được ốp kín bằng các khối đá sa thạch với hình dạng vuông vắn, mỗi cạnh dài 16,5m. Sau khi khai quật năm 2006, phần chân đế của tháp đã được phát hiện hoàn toàn, hiện trạng như sau:

• Mặt phía Đông: phần đai ốp chân đế chỉ còn lại tầng dưới cùng ở góc phía Đông Bắc của tháp, được tạo thành từ 4 khối đá liền nhau không được trang trí hoa văn, cao 0,59m. 
• Mặt phía Tây: phần chân đế gần như không còn dấu vết của đai ốp trang trí ở phần chân tháp. Hoa văn trang trí trên đai ốp vẫn còn một số phần đang được thi công. 
• Mặt phía Nam: phần đai ốp chân đế ở đây gần như đã hoàn thiện, còn lại gạch bên trong. 

4.3. Tháp Nam

Tháp Nam có chiều cao 32,94m, đáy chân đế vuông vắn, phần nhô ra ở cửa giả cao 0,76m, rộng 14m. Khoảng cách giữa tháp Giữa và tháp Nam tính từ cửa giả là 1m. Tường xây theo phong cách bẻ góc giật cấp, nhô về phía cửa, vách tường không có các đường gờ, khung giữa và trơn tru. Tại tháp Nam, khung cửa chính được làm từ đá sa thạch nhưng các cửa giả, vòm cửa chỉnh ở phía Tây và phía Nam đã bị sụp đổ. 

Tương tự như tháp Giữa, mái của tháp cũng được xây dựng từ 4 tầng mái, có ô khám ở 4 mặt, và vòm trang trí ở phía trên, tất cả đều được làm từ đá. Hiện trạng phần chân đế như sau:

• Mặt phía Đông: đã mất gần hết, chỉ còn lại một đoạn ở phía Đông Bắc nối liền với cạnh phía Bắc. 
• Mặt phía Tây: cạnh phía Tây Nam đã mất phần đai ốp đá bên ngoài, chỉ còn lại gạch bên trong. 
• Mặt phía Bắc: độ dài của đai ốp là 14m. Chân đá ở cửa giả nhô ra 0,76m, được chia thành 2 cấp (cấp trong 0,35m và cấp ngoài 0,42m). 
• Mặt phía Nam: đã bị phá hủy hoàn toàn, chỉ còn lại gạch bên trong. Trước đây, phần tiếp giáp với thân tháp được gia cố bằng gạch, nhô ra ngoài so với thân tháp, tạo thành những trụ ốp. 

4.4. Tháp Bắc 

Tháp Bắc bị hỏng nặng nhất, phần thân đã bị khắc sâu nhưng đã được sửa chữa từ năm 1984. Ngọn tháp này cao 31,76m, có đáy vuông với kích thước tương tự như tháp Nam. Cửa chính của tháp Bắc đã sụp đổ, chỉ còn lại một phần của vòm cửa ở phía trên, và một số thanh đá còn lại ở phần chính của chân tháp. Cửa giả ở phía Nam được làm bằng đá. 

Tình trạng của phần đai ốp chân đế của tháp Bắc như sau:

• Mặt phía Đông: là cửa chính của tháp, được ốp bằng đá. Phần chân đế và trụ cửa đã mất, chỉ còn lại 2 tảng đá nằm gần nhau ở phía Đông Nam. 
• Mặt phía Tây: bị khắc sâu nhất nên tất cả các mặt chân tháp đã được sửa chữa bằng gạch. Phần đai ốp đã bị mất, chỉ còn lại một số khối đá ở tầng đế, ở góc phía Tây Nam và đoạn cửa giả. 
• Mặt phía Bắc: hầu như đã mất hoàn toàn, chỉ còn lại vài khối đá ở tầng cuối cùng, bao gồm 1 khối ở góc phía Đông Bắc và 2 khối ở góc chân cửa giả. 
• Mặt phía Nam: hiện còn một đoạn đai ốp chân đế ở góc phía Đông Nam và phía trước cửa giả. Phần cửa giả được làm bằng đá từ chân đế đến vòm, gần như vẫn còn nguyên vẹn, trừ phần đỉnh vòm đã mất. 

5. Trải nghiệm thú vị khi tham quan tháp Chăm Dương Long là gì? 

5.1. Ngắm nhìn các tác phẩm nghệ thuật trang trí, điêu khắc đầy giá trị 

Di tích tháp Dương Long đầy ắp các bức phù điêu, khối đá chạm trổ được phân bố rải rác khắp khuôn viên. Điều đặc biệt ở thiết kế của tháp Dương Long là sự hòa quyện tinh tế giữa nghệ thuật kiến trúc Khmer và kiến trúc tháp Champa. Hàng ngàn khối đá sa thạch được trang trí với nhiều chủ đề đa dạng như hoa lá, các hình tượng thần thánh trong nhiều tư thế, các bước nhảy, hình ảnh ngực phụ nữ, động vật như chim thần Garuda, voi, rắn, khỉ, Gajasimha, Kala, thủy quái Makara…

5.2. Khám phá những công trình kiến trúc ấn tượng khác 

Ngoài 3 ngọn tháp chính, khuôn viên của tháp Dương Long còn có một nhà trưng bày bổ sung rộng khoảng 370m2, với cổng chính hướng về phía Đông, theo hướng chính của 3 tháp, và cổng phụ hướng về phía Bắc, cùng với hệ thống tường rào.

• Kiến trúc 1

Cách tháp Nam khoảng 3m về phía Tây Bắc là Kiến trúc 1, với trục chính đi qua hành lang giữa tháp Nam và tháp Giữa. Phía Đông của Kiến trúc 1 có một cấu trúc hình chữ nhật nhỏ hơn, nổi lên 3,16m, với kích thước là 7,52m (Bắc - Nam) và 7,88m (Đông - Tây). Cấu trúc này được xây trên nền đá ong, với sàn gạch bao quanh khu vực thấp hơn 15 - 20cm. 

• Kiến trúc 2

Kích thước của kiến trúc 2 là 9,72m (Bắc - Nam) và 11,2m (Đông - Tây). Phần này cách góc Tây Bắc của cửa giả tháp Giữa 3m, nằm song song và cách kiến trúc 1 8m về phía Bắc. Đây là một kiến trúc hình vuông, nhô ra phía trước khoảng 1,12m. Tổng thể, kiến trúc 1 và kiến trúc 2 được thiết kế theo phong cách kiến trúc Champa với việc sử dụng đá ong để gia cố móng.  

6. Đi thăm tháp Dương Long cần lưu ý những gì?

Để chuyến đi khám phá tháp Dương Long trở nên hoàn hảo và ý nghĩa, hãy chú ý đến một số điều sau đây:

• Không mang theo chất dễ cháy, chất nổ, vũ khí, hoặc bất kỳ vật liệu gây ô nhiễm môi trường nào.
• Tránh các hành vi mê tín và dị đoan.
• Không phá hoại, ghi chép, khắc hoặc bỏ rác gây ảnh hưởng đến cảnh quan di tích.
• Không phá rừng, chăn nuôi, khai thác tài nguyên trong khu vực di tích.
• Liên hệ với cơ quan quản lý để nhận hướng dẫn cụ thể.
• …

Với giá trị lịch sử quan trọng, tháp Dương Long là một trong những địa điểm du lịch đáng trải nghiệm tại Bình Định. Bạn không chỉ có cơ hội tìm hiểu về lịch sử của tháp mà còn được thả mình vào không gian kiến trúc độc đáo. Hy vọng qua bài viết này, du khách đã có những kinh nghiệm thú vị khi khám phá tháp Dương Long, từ đó có kế hoạch vui chơi thú vị hơn cho kỳ nghỉ sắp tới. 

Nếu bạn muốn trải nghiệm một chuyến du lịch Bình Định thú vị hơn, hãy kết hợp du lịch Nha Trang. Khám phá thành phố biển xinh đẹp này và đặt phòng tại Mytour Nha Trang để có trải nghiệm lưu trú tuyệt vời. Nơi đây có chuỗi resort, khách sạn sang trọng, cam kết mang lại kỳ nghỉ đáng nhớ cho mọi du khách. Tại Mytour Nha Trang, bạn sẽ được thư giãn trên những chiếc giường thoải mái, tận hưởng bể bơi riêng, và trải nghiệm dịch vụ spa thư giãn… Đặc biệt, việc lưu trú tại đây cũng giúp bạn dễ dàng tiếp cận VinWonders Nha Trang để tham quan và giải trí.