GEN Z đã trở thành một đề tài nổi bật trong thời gian gần đây. Họ xuất hiện nhiều trên các trang báo, các mạng xã hội phổ biến hiện nay... Điều này khiến cho khái niệm GEN Z trở nên phổ biến hơn, đặc biệt là đối với những người thường sử dụng mạng xã hội.
Là một cá nhân trẻ trong thế kỷ 21, bạn đã cập nhật kiến thức cơ bản về GEN Z chưa?
GEN Z - Họ là ai?
GEN Z là viết tắt của Thế hệ Z.
GEN Z là thuật ngữ chỉ thế hệ sinh ra từ giữa thập niên 1990 đến đầu thập niên 2010, được xem là thế hệ đầu tiên lớn lên với Internet và công nghệ kỹ thuật số từ nhỏ.
Ngoài GEN Z, còn có nhiều thuật ngữ khác để gọi thế hệ này như: iGeneration, Gen Tech, Gen Wii, Homeland Generation, Net Gen, Digital Natives… Dù được gọi bằng nhiều tên khác nhau, nhưng 'Thế hệ Z' là phổ biến nhất, theo một cuộc khảo sát của trung tâm nghiên cứu Pew năm 2019.
Có nhiều ý kiến về năm sinh của GEN Z, nhưng đa chơi xổ sốu đồng ý rằng họ sinh từ 1995 đến 2012 vì đây là thế hệ lớn lên với Internet.
GEN Z và những đặc điểm đáng chú ý
1. Khả năng thích ứng và học hỏi nhanh chóng
GEN Z sinh ra trong thời đại của công nghệ số, nên họ có khả năng thích ứng và bắt kịp nhanh hơn so với các thế hệ trước.
Từ năm 1995 trở đi, sự hội nhập trên toàn cầu diễn ra mạnh mẽ. GEN Z là những người tiếp nhận nhanh chóng nhất sự hội nhập này, phản ánh qua việc các phong cách văn hóa từ nhiều quốc gia trở nên phổ biến trong xã hội Việt Nam.
GEN Z lớn lên trong giai đoạn công nghệ và số hóa phát triển mạnh mẽ từ 1995 đến 2012. Tiếp xúc với sự hiện đại từ nhỏ, họ dễ dàng thích ứng với các thiết bị thông minh như smartphone, smartTV, smartwatch, và nhiều thiết bị khác.
Điều này giải thích tại sao GEN Z luôn được xem là thế hệ nhanh nhẹn và có khả năng thích ứng cao.
2. GEN Z - Thế hệ của NGHỀ TỰ DO
Freelancer là những cá nhân làm việc độc lập, tự do, được trả tiền để hoàn thành công việc cho khách hàng. Họ có thể làm việc ở bất kỳ đâu, thường là ở nhà, và giao tiếp với khách hàng qua internet. Các công việc phổ biến của freelancer bao gồm: blogger, biên tập viên, dịch thuật, nhập liệu, thiết kế website,...
Nghề freelancer đã phổ biến từ lâu trên toàn cầu, nhưng ở Việt Nam chỉ mới phát triển mạnh mẽ trong khoảng 3 năm gần đây. Đặc biệt là từ năm 2020, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, nhiều người lao động chuyển sang làm freelancer để có thể làm việc tại nhà. Do đó, ngày nay freelancer trở thành một nghề nghiệp phổ biến, đặc biệt là với GEN Z.
Có 3 lý do chính khiến rất nhiều GEN Z trở thành Freelancer:
GEN Z nhanh nhạy với xu hướng mới, nên khi Freelancer trở nên phổ biến, nhiều Zers tham gia vào thị trường này.
Thị hiếu của doanh nghiệp ngày càng thích thuê freelancer cho công việc của họ vì chi phí thấp hơn so với việc thuê công ty hoặc lập phòng ban mới. Đối với freelancer, họ có nhiều cơ hội việc làm và không bị giới hạn bởi số lượng dự án. Vì vậy, GEN Z không thể bỏ lỡ cơ hội này.
GEN Z có đặc điểm sáng tạo, độc lập và yêu thích tự do. Họ sinh ra và lớn lên trong môi trường số hóa nên có tư duy và sở thích có ảnh hưởng từ mạng xã hội. Họ yêu thích nghệ thuật, tự do và làm việc độc lập, làm cho freelancer trở thành lựa chọn lý tưởng cho GEN Z.
Nhờ những lý do này, rất nhiều Zers tham gia vào thị trường freelancer, khiến cho GEN Z được mệnh danh là thế hệ của những Freelancers.
3. Thế hệ Z và ngôn ngữ mới trong thế kỷ 21
Thế hệ Z là những người sống tự do và sáng tạo. Họ tự tin thể hiện phong cách cá nhân không chỉ qua trang phục, ảnh chụp trên mạng xã hội, mà ngày nay, họ còn khẳng định bản thân thông qua cách sử dụng ngôn ngữ giao tiếp mới đặc trưng của mình.
Đầu tiên, chúng ta phải nói đến việc sử dụng teencode một thời. Đó là cách biến đổi chữ cái để phù hợp với gu thẩm mỹ của giới trẻ: ngắn gọn, bí mật và khó hiểu đối với người lớn và giáo viên. Ví dụ: không -> ko/k; được -> dk/dc; gì -> j; yêu -> iu. Tuy nhiên, gần đây, cách biểu đạt này đã được bỏ qua để làm sáng tỏ tiếng Việt.
Không giống như teencode, thế hệ Z gần đây đã phát triển cách 'mã hoá' ngôn ngữ khác biệt hơn. Ví dụ như: khum - không; trmúa hmề - chúa hề; lemỏn - chảnh (chanh hỏi chảnh); chằm zn/chầm kảm - trầm cảm; gòy xong - rồi xong...
Thậm chí, thế hệ Z còn sở hữu một tư duy ngôn ngữ cực kỳ sáng tạo và ngôn ngữ tạo xu hướng như: còn cái nịt (chẳng còn gì cả); mlem mlem (biểu hiện sự ham muốn với điều gì đó), tới công chuyện (sắp có biến, drama,...)...
Mặc dù khá khó hiểu nhưng được nhiều người sử dụng. Thế hệ Z đã chọn sử dụng những từ ngữ này như một phần của cuộc sống hàng ngày vì chúng mang lại sự hài hước, thú vị cho cả người nói và người nghe. Điều này đã trở thành một đặc điểm độc đáo của thế hệ Z.
4. Online, online và online
Bởi vì họ là thế hệ của internet, cuộc sống của GEN Z đã trở thành 'internet hóa'.
Bây giờ, họ có thể trò chuyện online, học online, làm việc online, mua sắm online... thậm chí cả việc hẹn hò, tìm bạn đời cũng có thể thực hiện 'online'. Mọi thứ đều có thể được thực hiện một cách nhanh chóng và tiện lợi, đặc biệt là trong thời điểm dịch bệnh như hiện nay.
Tuy nhiên, điều này cũng khiến cho GEN Z trở nên xa cách hơn với cộng đồng. Thay vì gặp gỡ nhau để trò chuyện và vui đùa, họ thích chọn 'chatting' trên mạng xã hội hay tham gia các trò chơi online ngày càng hấp dẫn. Thậm chí, việc học cũng trở nên đơn độc hơn khi có thể ngồi học một mình trước bàn học cá nhân.
Dù sống trong thời đại công nghệ số, thế hệ Z vẫn biểu hiện sự sáng tạo và năng động thông qua việc liên tục kết nối mạng.
Kết luận
Thế hệ Z là nhóm thanh niên năng động và đầy tiềm năng của thế kỷ 21. Họ có đặc điểm nhạy bén với công nghệ, tính sáng tạo và khả năng thích ứng nhanh chóng với môi trường kinh doanh. Điều này khiến cho họ trở thành hy vọng của nhiều thế hệ trước. Với sự phát triển không ngừng này, thế hệ Z đang khẳng định vị thế của mình trên nhiều lĩnh vực khác nhau... Cùng với họ, chúng ta đang bước vào một thời đại mới!
Trên đây là những điểm đặc biệt mà tôi nhận thấy về thế hệ Z. Còn bạn, bạn có quan điểm gì đặc biệt về thế hệ này không? Hãy chia sẻ cùng tôi dưới phần bình luận nhé!
Tác giả: Thanh Hoài