Công nghệ chống ồn chủ động Active Noise Cancelling (ANC) ngày càng trở nên phổ biến và tích hợp rộng rãi trong nhiều dòng tai nghe từ tầm trung đến cao cấp. Điều này tạo ra các tiêu chuẩn chất lượng chống ồn khác nhau giữa các dòng tai nghe, chủ yếu xuất phát từ cách tích hợp công nghệ ANC vào từng sản phẩm. Vì vậy, hiệu suất chống ồn của từng chiếc tai nghe cũng không giống nhau.Hoạt động của Công nghệ chống ồn ANC như thế nào?
Công nghệ chống ồn dựa trên lý thuyết triệt tiêu phase, sử dụng sóng âm có phase ngược 180 độ với sóng âm của tiếng ồn để chúng triệt tiêu lẫn nhau. Cốt truyện của công nghệ chống ồn là thu âm tiếng ồn xung quanh để xử lý ngược phase, sau đó thêm vào tín hiệu âm thanh đầu ra để triệt tiêu tiếng ồn, nâng cao trải nghiệm nghe nhạc.
Thách thức lớn nhất của ANC là làm thế nào để chính xác lấy mẫu âm thanh môi trường để khả triệt tiêu tiếng ồn một cách hiệu quả. Microphone phải thu âm tiếng ồn môi trường và xử lý ngược phase để thêm vào tín hiệu âm thanh phát ra từ driver đến tai. Toàn bộ hệ thống này phải được điều chỉnh để hoạt động mượt mà, mang lại hiệu suất chống ồn cao nhất. Tuy nhiên, thực tế là gần như không thể đạt được hiệu suất chống ồn 100%. Thay vào đó, tiếng ồn giảm từ 20-40dB, tức là âm lượng tiếng ồn giảm xuống còn 1/4 hoặc 1/16. Con số này nói chung cũng đã khá tốt.
Một điều quan trọng khác là tiếng ồn mà chúng ta nghe bên trong tai nghe và tiếng ồn xung quanh cũng khác nhau. So sánh khả năng cách âm tự nhiên của tai nghe closed-back với tai nghe in-ear là cách dễ nhất, tiếng ồn giảm không đồng đều ở từng loại, tạo ra sự thay đổi lớn đối với chất lượng và khả năng chống ồn ở từng nhóm sản phẩm.
Feedforward ANC
Feedforward ANC là phương thức chống ồn đơn giản nhất, sử dụng microphone bắt tiếng ồn đặt bên ngoài tai nghe. Thiết kế này thường xuất hiện ở tai nghe chống ồn in-ear (vì kích thước housing quá nhỏ để đặt microphone bên trong).
Công nghệ Feedforward ANC sử dụng chip DSP hoặc phần cứng chuyên dụng để xử lý tiếng ồn sao cho chính xác với những gì người dùng sẽ nghe bên trong tai nghe. Tuy nhiên, phương pháp này không đạt được độ chính xác cao như khi đặt microphone bên trong earcup. Ngoài ra, khả năng chống ồn còn phụ thuộc vào cách đeo tai nghe. Chẳng hạn, khi đeo lỏng lẻo trên tai, tiếng ồn tần số cao vẫn có thể truyền qua và tai nghe không thể xử lý chúng.
Đặt microphone bên ngoài tai nghe mang đến cả ưu và khuyết điểm riêng. Ưu điểm là microphone sẽ rất nhạy và thu tốt tần số tiếng ồn ở dải mid, phù hợp cho những tình huống cần triệt tiêu tiếng ồn nhất định như tiếng nói chuyện, tiếng xe cộ chạy trên đường... Nhược điểm là microphone sẽ rất nhạy với gió và dễ bị ảnh hưởng bởi các tiếng động ngẫu nhiên, có thể khiến tiếng ồn bị khuếch đại thêm (do tai nghe không xử lý kịp để triệt tiêu).
Feedback ANC

Feedback ANC vẫn cần một chip xử lý để lọc tiếng ồn. Ví dụ, khi microphone được đặt bên trong earcup, nó có thể vô tình thu lại một phần tiếng nhạc, do đó cần một chip xử lý để lọc âm và tránh ảnh hưởng đến nhạc đang nghe. Chip xử lý cũng giúp điều chỉnh âm thanh để nghe tự nhiên nhất.
Một thách thức khác là microphone có thể thu lại tần số cộng hưởng bên trong buồng âm từ tín hiệu chống ồn của chính nó, tạo ra hiện tượng ringing gây khó chịu khi nghe. Hiện tượng này thường rất hiếm xảy ra nhưng không phải là không có, thường thấy nhất ở những mẫu tai nghe chống ồn chưa được điều chỉnh kỹ. Nếu bạn thử nghiệm chống ồn, hãy nghe to, sử dụng nhạc lossless để thử nghiệm nhiều bài hát với giọng hát đậm, mở âm lớn để kiểm tra các khúc hát cao hoặc quá trầm, bạn sẽ nghe thấy giọng rung, khá giống với việc giọng vỡ tiếng nhưng không phải lúc nào cũng như vậy.
Nói chung, Feedback ANC có khả năng triệt tiêu tiếng ồn rất tốt nhờ thời gian xử lý tiếng ồn cực ngắn (chỉ xử lý phần tiếng ồn đã lọt vào trong tai nghe). Thiết kế này hoạt động tốt nhất khi triệt tiêu các âm trầm có bước sóng dài.
Hybrid ANC

Hybrid ANC kết hợp Feedforward ANC và Feedback ANC để đem lại hiệu suất chống ồn phù hợp cho mọi tình huống. Hybrid ANC cung cấp khả năng chống ồn tốt trên nhiều dải tần, giảm hiện tượng feedback đồng thời cung cấp khả năng cách ly âm môi trường với độ chính xác cao.
Với nhiều ưu điểm như vậy, Hybrid ANC có giá cao hơn. Công nghệ này sử dụng 2 microphone chất lượng và chip xử lý chống ồn chuyên nghiệp, được điều chỉnh kỹ lưỡng bởi nhà sản xuất để mang lại hiệu suất chống ồn tối đa.
Hy vọng bài viết đã cung cấp kiến thức thú vị để bạn lựa chọn tai nghe chống ồn phù hợp. Nếu chưa hình dung được, bạn nên trải nghiệm nghe thử trực tiếp.