Thị trường phát hành chứng khoán lần đầu

Thị trường phát hành chứng khoán lần đầu là nơi diễn ra giao dịch các chứng khoán mới. Trong thị trường này, tiền từ nhà đầu tư sẽ chuyển đến các tổ chức phát hành khi mua các chứng khoán mới.

Đặc điểm

• Thị trường phát hành chứng khoán lần đầu là một phần thiết yếu của toàn bộ hệ thống thị trường chứng khoán. Đây là cơ sở cho sự hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán.
• Thị trường phát hành chứng khoán lần đầu là nơi các chứng khoán mới được đưa ra, thường được gọi là thị trường phát hành.
• Hoạt động của thị trường phát hành chứng khoán lần đầu tạo điều kiện cho việc huy động vốn đầu tư cho nền kinh tế. Người phát hành nhận được tiền từ việc bán chứng khoán, biến nguồn tiền nhàn rỗi từ cộng đồng và các tổ chức thành vốn đầu tư dài hạn. Đây là một kênh phân bổ vốn hiệu quả, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của nền kinh tế.
• Thị trường phát hành chứng khoán lần đầu không hoạt động liên tục mà chỉ mở cửa khi có đợt phát hành chứng khoán mới.
• Thị trường này chủ yếu có sự tham gia của các nhà phát hành, nhà đầu tư và các nhà bảo lãnh (trong trường hợp có bảo lãnh phát hành).
• Doanh thu từ bán chứng khoán thuộc về các nhà phát hành, góp phần làm tăng vốn đầu tư cho nền kinh tế.
• Khối lượng và tốc độ giao dịch ở thị trường phát hành chứng khoán lần đầu thường thấp hơn so với thị trường thứ cấp.

Các tổ chức phát hành

1. Chính phủ
2. Doanh nghiệp: Chỉ một số loại doanh nghiệp được phép phát hành chứng khoán để huy động vốn theo luật pháp Việt Nam (Luật Doanh nghiệp năm 2005). Có bốn loại doanh nghiệp:
   • Công ty TNHH: Chỉ phát hành trái phiếu;
   • Công ty cổ phần: Được phát hành cả cổ phiếu và trái phiếu;
   • Công ty hợp danh: Không phát hành cổ phiếu và trái phiếu;
3. Quỹ Đầu tư

Phương thức phát hành

1. Phát hành riêng lẻ: Chứng khoán được bán cho một số nhà đầu tư nhất định (thường là các tổ chức) với điều kiện hạn chế và không công khai rộng rãi.
2. Chào bán ra công chúng: Chứng khoán được chào bán cho tất cả các nhà đầu tư với điều kiện và thời gian như nhau.

Chào bán chứng khoán lần đầu

1. Điều kiện chào bán
   • Điều kiện về quy mô vốn: Doanh nghiệp cần có mức vốn điều lệ theo quy định của pháp luật.
   • Điều kiện về hiệu quả: Doanh nghiệp phải có kết quả kinh doanh ổn định trong một số năm liên tiếp trước khi xin phép chào bán công khai.
   • Điều kiện về khả thi: Doanh nghiệp cần có phương án khả thi cho việc sử dụng vốn huy động từ phát hành chứng khoán.
2. Thủ tục chào bán: Doanh nghiệp muốn phát hành chứng khoán mới ra công chúng phải đăng ký và được Chính phủ chấp thuận qua cơ quan quản lý nhà nước (Ủy ban Chứng khoán Nhà nước). Các bước cần thực hiện:
   1. Nộp hồ sơ đăng ký chào bán;
   2. Công bố phát hành;
   3. Phân phối chứng khoán;
   4. Báo cáo kết quả phát hành.
3. Phương thức chào bán:
   • Phát hành trực tiếp;
   • Ủy thác phát hành (bảo lãnh phát hành);
   • Đấu thầu (đấu giá).

Quản lý Nhà nước

1. Quản lý dựa trên chất lượng
2. Quản lý dựa trên mô hình công khai thông tin
3. Quản lý kết hợp giữa chất lượng và mô hình công khai thông tin

Liên kết bên ngoài