Thiamin: Khám phá và Ý nghĩa
Thiamin, còn được biết đến với tên gọi khác là vitamin B1, là một trong những loại vitamin thuộc nhóm B. B1 có thể hòa tan trong nước và được tìm thấy nhiều trong các loại thực phẩm như gạo, đậu, ngũ cốc, thịt heo, cá, bắp cải, măng tây, hạt, gan,...
Vitamin B1 đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất ATP (adenosine triphosphate) - phân tử mang năng lượng. Nó cũng tham gia vào nhiều hoạt động sinh học khác trong cơ thể, ảnh hưởng đến sự tăng trưởng, phát triển và hoạt động của tế bào. Mặc dù hiếm khi thiếu vitamin B1 trong đời sống hàng ngày, nhưng nó thường xuất hiện ở những người có hệ miễn dịch suy yếu, nghiện rượu, hoặc sử dụng các loại thuốc điều trị bệnh. Do đó, tình trạng thiếu hoặc thừa vitamin B1 có thể xảy ra, nhưng tình trạng thừa thường phổ biến hơn do sự tự ý sử dụng thuốc của người tiêu dùng.
Dựa trên nghiên cứu của các nhà khoa học, người lớn cần bổ sung khoảng từ 1,3 đến 1,5 mg vitamin B1 hàng ngày để duy trì hoạt động bình thường của cơ thể. Số lượng B1 cần thiết cũng phụ thuộc vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe của mỗi người.
Vitamin B1 được tìm thấy nhiều trong các loại hạt
2. Ý nghĩa của Thiamin đối với cơ thể
Vitamin B1 mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể, đóng góp quan trọng vào quá trình phát triển và hoạt động hàng ngày của chúng ta:
2.1. Tham gia vào các phản ứng enzym
Thiamin tham gia vào quá trình chuyển hóa dưới dạng thiaminpyrophosphat, để thực hiện phản ứng decarboxyl oxy hóa cetoacid. Khi thiếu hụt B1, cetoacid tích tụ gây ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và gây ra các biến chứng nghiêm trọng như giảm tiết dịch vị, tê phù,…
2.2. Tham gia vào quá trình chuyển hóa glucose
Khi ở dạng thiaminpyrophosphat, B1 tham gia vào việc phân hủy các hợp chất carbohydrate thành đường glucose. Glucose sau đó tham gia vào quá trình trao đổi chất và tạo ra các sản phẩm như axit pyruvic và axit cetoglutaric.
2.3. Phân giải Pyruvic tạo oxyethylpyrophosphat
Trong dạng thiaminpyrophosphat, vitamin B1 tham gia vào quá trình phân giải axit pyruvic để tạo ra oxyethylpyrophosphat, quá trình này liên quan đến việc sản xuất ATP và GTP cung cấp năng lượng cho các hoạt động tế bào.
2.4. Thiamin hỗ trợ quá trình chuyển hóa carbohydrate để tạo ra các sản phẩm
Khi thức ăn nhập vào cơ thể, chúng chứa đựng nhiều hợp chất khác nhau. Lúc này, cơ thể sẽ tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng. Vitamin B1 đảm nhận vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa carbohydrate để sản xuất ra các sản phẩm cần thiết cho sự sống của cơ thể.
Vitamin B1 tham gia vào quá trình chuyển hóa trong cơ thể
3. Các tác dụng không ngờ của vitamin B1
Vitamin B1 mang lại những tác dụng vô cùng quan trọng đối với sức khỏe của chúng ta:
3.1. Ngừa lão hóa
Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, việc sử dụng vitamin B1 thường xuyên có thể kích thích quá trình chuyển hóa enzyme decarboxylase, giúp cải thiện sự trao đổi chất trong cơ thể. Ngoài ra, vitamin B1 còn giúp tái tạo làn da hiệu quả, giúp da trở nên sáng mịn và khỏe mạnh hơn.
Bên cạnh đó, vitamin B1 cũng đóng vai trò quan trọng trong việc chống oxy hóa cho cơ thể, ngăn chặn quá trình lão hóa của tế bào. Đây là nguyên nhân chính gây ra lão hóa da, nếp nhăn, tàn nhang, và chảy xệ,...
3.2. Tăng cường sự trắng sáng của da
Ít người biết rằng, vitamin B1 có khả năng giúp làm trắng sáng da, đặc biệt hữu ích đối với những người bị sạm nám. Do đó, để giảm sạm nám da có thể sử dụng thuốc uống và kem dưỡng da để nuôi dưỡng vùng da bị tổn thương. Không chỉ vậy, B1 còn có thể ngăn chặn sự sản xuất melanin giúp da trở nên đồng đều màu hơn.
3.3. Giúp tóc khỏe mạnh
Vitamin B1 không chỉ hỗ trợ cho sức khỏe tổng thể mà còn giúp giảm căng thẳng, làm cho tóc mềm mại và mượt mà hơn, giảm tình trạng rụng tóc. Nó cũng có khả năng bảo vệ nang tóc khỏi các tác động bên ngoài và bên trong cơ thể, cung cấp đủ dưỡng chất để tóc trở nên khỏe mạnh.
3.4. Cân bằng hệ miễn dịch
Trong ruột, các lông nhung trên niêm mạc hoạt động để hấp thu chất dinh dưỡng từ thức ăn. Vitamin B1 bảo vệ chúng, giúp hấp thu tốt, củng cố miễn dịch, phòng tránh bệnh.
Nâng cao khả năng ghi nhớ
Thiếu vitamin B1 có thể gây quên, mất tập trung, đau đầu, chóng mặt. Bổ sung vitamin cần thiết, đặc biệt đối với những người làm việc văn phòng.
Bổ sung đủ vitamin B1 tăng cường trí nhớ và sức đề kháng
Dấu hiệu thiếu và dư vitamin B1
Thiếu vitamin B1 có thể gây bệnh Beriberi, ảnh hưởng đến tim mạch, hệ thần kinh, gây nguy hiểm. Bệnh Wernicke gây rối loạn tâm thần, giảm trí nhớ. Bổ sung vitamin và chế độ ăn uống phù hợp giúp cải thiện.
Thiếu hụt vitamin B1 gây tổn thương nghiêm trọng hệ thần kinh
Thiếu hụt vitamin B1 gây tổn thương hệ thần kinh
Vitamin B1 hỗ trợ thần kinh và trao đổi chất. Tuy nhiên, sử dụng quá liều cũng có thể gây ra những tác động không mong muốn như đau đầu, mệt mỏi, tim đập nhanh, phù nề. Tiêm B1 quá liều có thể gây sốc, trong khi đó, nếu sử dụng quá liều thuốc uống, phần dư sẽ được loại bỏ qua mồ hôi.