- Về hành tinh được gọi là Thiên Vương, xem Sao Thiên Vương
Tứ đại thiên vương (zh. 四大天王, hq. 사왕천/사천왕, nb. 四天王) được xem như những người canh giữ thế giới, thường được thờ trong các chùa. Theo truyền thuyết, họ sinh sống trên núi Tu-di (sa. meru), canh giữ thế giới và Phật pháp. Họ chiến đấu chống lại cái ác và bảo vệ sự truyền bá của Phật pháp. Các vị này được bảo vệ bởi áo giáp và đầu mang vũ khí bảo vệ.
Tổng quan
Có bốn vị Thiên Vương (Tứ Thiên vương, sa. catur-mahārāja) ở bốn hướng:
- Bắc Thiên vương có tên là Đa văn thiên (多聞天, sa. vaiśravaṇa) có thân màu lục, tay trái cầm cờ chiến thắng, tay phải cầm tượng chùa hoặc tháp bảo tồn (trong đó - theo truyền thuyết - Long Thụ Tôn Giả đã tìm thấy những bộ kinh ở Long cung), hoặc một con chuột bạc phun ngọc. Bắc Thiên vương là người quan trọng nhất trong bốn vị Thiên vương; họ cai quản loài yêu quái (Dạ-xoa), được phân thành hai loại yêu (Dạ-xoa) là Thiên Yêu (loài xinh đẹp có vòng sáng quanh thân) và Bàn Sinh Yêu (loài xấu xí).
- Nam Thiên vương là Tăng trưởng thiên (增長天, sa. virūḍhaka) có thân màu xanh, cầm gươm chém Vô minh. Vị này bảo vệ sự nảy nở của những con người tốt đẹp; họ cai quản chánh Pháp và kiểm soát những thực thể hung ác.
- Đông Thiên vương là Trì quốc thiên (持國天, sa. dhṛtarāṣṭra) có thân trắng, tay cầm đàn, tiếng đàn sẽ làm tâm hồn con người trở nên thanh tịnh; họ bảo hộ nhân loại và cai trị những yêu quái nương tựa vào cây (Mộc Dạ-Xoa).
- Tây Thiên vương tên là Quảng mục thiên (廣目天, sa. virūpākṣa) có thân màu đỏ, tay phải cầm rắn hoặc rồng (sa. nāga) nhưng không cho chúng chiếm giữ Ngọc Như Ý châu. Ngọc Như Ý chỉ dành cho những người giác ngộ, và rắn chỉ là người canh giữ viên ngọc đó. Tây Thiên vương cai quản tất cả các loài rồng. Họ quan sát thế gian và bảo hộ nhân loại.
Truyền thuyết Trung Quốc đã nhắc đến các vị này từ thế kỷ thứ 4, nhưng đến đời Đường (thế kỷ thứ 7), việc thờ cúng các vị Thiên vương mới thực sự nổi lên. Mỗi vị này có 91 con trai và 8 tướng quân, giúp canh giữ mười phương thế giới. Theo truyền thống, vào năm 742, Đại sư Bất Không Kim Cương (sa. amoghavajra, Mật tông) niệm chú Đà-la-ni gọi các vị Thiên tướng xuống giúp chống lại các đạo quân xâm lược. Bắc Thiên vương và Tây Thiên vương xuống trợ giúp đẩy lùi giặc, và vua đương thời tạo ra các tượng thờ trong chùa chiền để tưởng nhớ ơn của dân chúng.
Tên gọi
Ngôn ngữ | Dạng viết | La-tinh hóa | Dịch nghĩa |
---|---|---|---|
Tiếng Phạn | चतुर्महाराज | Chaturmahārāja
Chaturmahārājikā |
Tứ đại Thiên vương |
लोकपाल | Lokapala | Người bảo vệ thế giới | |
Tiếng Sinhala | සතරවරම් දෙවිවරු | Satharawaram Dewi | Four Privileged/Bestowed Gods |
Tiếng Miến Điện | စတုလောကပါလစတုမဟာရာဇ်နတ် | IPA: [sətṵ lɔ́ka̰ pàla̰]IPA: [sətṵ məhà ɹɪʔ naʔ] | Từ mượn từ catulokapāla
từ mượn từ catumahā + king Nat |
Tiếng Trung Quốc | 天王 | Tiānwáng | Thiên vương |
四天王 | Sìtiānwáng | Tứ Thiên vương | |
四大天王 | Sìdà Tiānwáng | Four Great Heavenly Kings | |
Tiếng Nhật | 四天王 | Shitenō | Tứ Thiên vương |
Tiếng Hàn Quốc | 四天王/상천왕 | Sa-cheonwang | Tứ Thiên vương |
Tiếng Việt | 四天王 | Tứ Thiên Vương | Tứ Thiên vương |
四大天王 | Tứ Đại Thiên Vương | Tứ đại Thiên vương | |
Tiếng Tạng tiêu chuẩn | རྒྱལ༌ཆེན༌བཞི༌ | rgyal chen bzhi | Tứ đại Thiên vương |
Tiếng Mông Cổ | ᠳᠥᠷᠪᠡ ᠮᠠᠬᠠᠷᠠᠨᠵᠠТэнгэрийн дөрвөн хаан |
Tengeriin dörwön xaan | Tứ Thiên vương |
Tiếng Thái | จาตุมหาราชา | Chatumaharacha | Tứ Thiên vương, từ mượn từ catumahārāja (Pali) |
จตุโลกบาล | Chatulokkaban | Four Guardians of the World, từ mượn từ catulokapāla (Pali) | |
Tiếng Pali | Catu-Mahārāja | Catu-Mahārāja | Tứ đại Thiên vương |
Tứ đại thiên vương được cho là sinh sống ở tầng trời Cātummahārājika (tiếng Pāli Cātummahārājika, 'của Tứ Đại Vương') trên sườn thấp của núi Tu Di, đó là mức thấp nhất của các chư thiên trong Dục giới (Kāmadhātu). Họ là những người bảo vệ thế giới và chống lại cái ác, mỗi người có thể chỉ huy một đội quân của các sinh vật siêu nhiên để bảo vệ Pháp.
Tiếng Pali | Vessarana | Virūlhaka | Dhatarattha | Virūpakkha |
DevanagariTiếng Phạn La tinh hóa | Đa Văn thiên vương (Kubera) | Tăng Trưởng Thiên Vương | Trì Quốc thiên vương | Quảng Mục Thiên Vương |
Ý nghĩa | Có thể nghe thấy mọi thứ | Kích thích sự tăng trưởng | Bảo vệ vương quốc | Có thể nhìn thấy mọi thứ |
Kiểm soát | Dạ-xoa | Kumbhanda | Gandharva | Nāga |
Màu | vàng hoặc xanh lục | xanh lam | trắng | đỏ |
Biểu tượng | ô dù | thanh kiếm | đàn tỳ bà | con rắn |
cầy mangut | Phù đồ | |||
Phù đồ | ngọc trai | |||
Tùy tùng | Dạ-xoa | Kumbhanda | Gandharvas | Nāgas |
Hướng | Bắc | Nam | Đông | Tây |
Chữ phồn thể/giản thể và
Bính âm |
多聞天王 / 多闻天王
Duōwén Tiānwáng |
增長天王 / 增长天王
Zēngzhǎng Tiānwáng |
持國天王 / 持国天王
Chíguó Tiānwáng |
廣目天王 / 广目天王
Guăngmù Tiānwáng |
毗沙門天 / 毗沙门天 | 留博叉天 / 留博叉天 | 多羅吒天 / 多罗吒天 | 毗琉璃天 / 毗琉璃天 | |
Kanji và
phiên âm Latinh Hepburn |
多聞天 (毘沙門天)
Tamon-ten (Bishamon-ten) |
増長天Zōchō-ten | 持国天Jikoku-ten | 広目天Kōmoku-ten |
治国天Jikoku-ten | ||||
HangulRomaja quốc ngữ | 다문천왕Damun-cheonwang | 증장천왕增長天王
Jeungjang-cheonwang |
지국천왕持國天王
Jiguk-cheonwang |
광목천왕廣目天王
Gwangmok-cheonwang |
Từ Hán-Việt | Đa Văn Thiên | Tăng Trưởng Thiên | Trì Quốc Thiên | Quảng Mục Thiên |
Chữ Tạng và Phiên âm giản thể THL | རྣམ་ཐོས་སྲས་ (Namthöse) | ཕགས་སྐྱེས་པོ་ (Phakyepo) | ཡུལ་འཁོར་སྲུང་ (Yülkhorsung) | སྤྱན་མི་བཟང་ (Chenmizang) |
Chữ Mông Cổ, chữ Kirin và chữ Latinh Mông Cổ | ᠥᠯᠥᠨ ᠦᠨᠳᠡᠰᠲᠨᠢᠢ ᠦᠽᠡᠯ(Олон үндэстний үзэл)
Olon ündestnii üzel |
ᠲᠢᠶᠡᠨᠢ ᠥᠰᠥᠯᠲ(Тиений өсөлт)
Tiyenii ösölt |
ᠦᠨᠳᠡᠰᠲᠨᠢᠢ ᠽᠠᠰᠤᠠᠷ ᠦᠯᠢᠴᠬᠢᠯᠭᠡᠡ(үндэсний засвар үйлчилгээ)
ündesnii zasvar üilchilgee |
ᠰᠶᠡᠯᠶᠡᠰᠲᠢᠶᠡᠯ ᠰᠦᠷᠲᠠᠯᠴᠬᠢᠯᠭᠠᠠ(селестиел сурталчилгаа)
syelyestiyel surtalchilgaa |
Hình ảnh
- Fo Guang Ta-tz'u-tien 佛光大辭典. Fo Guang Ta-tz'u-tien pien-hsiu wei-yuan-hui 佛光大辭典編修委員會. Đài Bắc: Phật Quang xuất bản xã, 1988. (Phật Quang Đại Từ điển. Phật Quang Đại Từ điển biên tập viên. Taipei: Fo-guang ch'u-pan-she, 1988.)
- Das Lexikon der Östlichen Weisheitslehren, Bern 1986.
Phật giáo Việt Nam | ||
---|---|---|
Phật |
| |
Bồ Tát |
| |
Tăng già |
| |
|