Thiếu hụt hồng cầu có nguy hiểm không và những vấn đề liên quan

1. Quá trình sinh và chu kỳ tự hủy của hồng cầu diễn ra như thế nào?

Có ba loại tế bào máu chính, mỗi loại có nhiệm vụ riêng: hồng cầu, tiểu cầu và bạch cầu. Hồng cầu là loại tế bào lớn nhất, vận chuyển oxy nhờ vào Hemoglobin đến tất cả các tế bào trong cơ thể. Dòng máu giàu oxy được truyền đi, mang CO2 trở lại phổi để thải ra ngoài. Hồng cầu cũng có chức năng đệm kiềm toan.

Hồng cầu là loại tế bào máu lớn, giữ vai trò quan trọng trong cơ thể

Tương tự như các tế bào máu khác, hồng cầu được sinh ra từ tế bào gốc trong tủy xương, trải qua chu kỳ sống và tự hủy sau khoảng 4 tháng. Quá trình này diễn ra tự nhiên như sau:

Hồng cầu hình thành từ phôi thai hoặc tủy xương

Trong giai đoạn phôi thai, tế bào hồng cầu được tạo ra trong túi noãn hoàng. Khi thai nhi phát triển, chúng chủ yếu được sản xuất ở gan, lách và các hạch lympho.

Trong những tháng cuối của thai kỳ và khi trẻ được sinh ra, tủy xương là cơ quan duy nhất sản xuất hồng cầu. Khi tuổi tác tăng lên, chức năng sản xuất hồng cầu giảm, và số lượng tủy xương sản xuất cũng ít dần.

Hồng cầu trưởng thành và tham gia vào dòng máu

Trước khi trở thành hồng cầu hoàn chỉnh, các tế bào đa năng được tạo ra từ tủy xương cần thời gian để phát triển và biệt hóa. Quá trình này được điều khiển bởi các protein gọi là yếu tố kích thích sinh máu.

Khi tế bào đã phát triển thành hồng cầu, các chất cảm ứng ngoài tủy xương kích hoạt hồng cầu lưới xuyên mạch. Các hồng cầu này bổ sung trực tiếp vào máu, quá trình này diễn ra liên tục để bù đắp cho các tế bào máu đã chết.

Hồng cầu tự phân hủy

Tế bào hồng cầu sống trong cơ thể khoảng 120 ngày. Vòng đời của chúng kết thúc khi màng tế bào trở nên yếu đi. Các tế bào hồng cầu già đi qua hệ tuần hoàn, đặc biệt là gan và lách, để thực hiện quá trình tự hủy. Khi vỡ ra, hemoglobin được phóng thích và nhanh chóng bị các đại thực bào hấp thụ.

Ngoài việc chết theo chu kỳ, hồng cầu còn có thể bị tiêu diệt bởi các nguyên sinh vật tấn công và phá hủy. Do đó, cơ thể liên tục sản xuất hồng cầu mới để bù đắp lượng thiếu hụt trong máu.

2. Chuyên gia tư vấn: Thiếu hụt hồng cầu có nguy hiểm không?

Hồng cầu là một loại tế bào máu rất quan trọng, có nhiệm vụ chính là vận chuyển oxy đến các tế bào trong cơ thể và duy trì cân bằng kiềm toan. Nồng độ hồng cầu trong máu phải phù hợp để đảm bảo chức năng vận chuyển oxy, nếu thiếu hụt sẽ gây ra tình trạng thiếu máu và nhiều vấn đề sức khỏe khác.

Hồng cầu có nhiệm vụ cực kỳ quan trọng là vận chuyển oxy

Biểu hiện phổ biến khi cơ thể thiếu hồng cầu là mệt mỏi do thiếu oxy, đặc biệt là não bộ thường bị ảnh hưởng đầu tiên và nặng nhất. Các triệu chứng bao gồm: hoa mắt, chóng mặt, khó thở, da xanh xao, tim đập nhanh, đau đầu, phát triển trí tuệ chậm,... Sự thiếu hụt hồng cầu buộc tim phải bơm máu nhiều hơn để bù đắp sự thiếu oxy, từ đó tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như rối loạn nhịp tim, suy tim,...

Người bệnh có các dấu hiệu trên cần đi khám sớm, thực hiện xét nghiệm máu thường quy để kiểm tra nồng độ hồng cầu trong máu.

3. Khi bị thiếu hồng cầu, cần làm gì?

Ngoài việc xét nghiệm kiểm tra nồng độ hồng cầu chính xác, bác sĩ cần chẩn đoán nguyên nhân gây ra tình trạng này. Từ đó có thể thực hiện điều trị hiệu quả để hồng cầu trở về mức bình thường. Dưới đây là một số biện pháp điều trị hồng cầu thấp:

• Thuốc ức chế miễn dịch: corticosteroid.

• Truyền máu.

• Dùng thuốc kích thích tạo máu ở tủy xương Erythropoietin.

• Bổ sung dưỡng chất thúc đẩy quá trình tạo máu như Vitamin B12, Acid folic, Vitamin B12,...

• Điều trị các bệnh gây mất máu như viêm loét dạ dày tá tràng, tẩy giun,...

Có nhiều nguyên nhân gây ra thiếu hồng cầu ảnh hưởng đến sức khỏe

Ngoài việc điều trị nguyên nhân, người bị thiếu hồng cầu cần chú ý đến chế độ ăn uống và tập thể dục hàng ngày để cải thiện tình trạng sức khỏe.

Thay đổi lối sống lành mạnh

Lối sống lành mạnh giúp cơ thể sản xuất hồng cầu đều đặn hơn, ổn định nồng độ hồng cầu trong máu, đảm bảo não bộ và các tế bào khác của cơ thể nhận đủ oxy để hoạt động. Để đạt được điều này, cần hạn chế hút thuốc, tránh uống nhiều rượu bia và thức uống chứa caffein, hạn chế sử dụng aspirin.

Bên cạnh đó, cơ thể cần được cung cấp đầy đủ Vitamin và uống đủ nước hàng ngày từ 1,5 đến 2 lít.

Luyện tập thể dục mỗi ngày

Dù có hồng cầu thấp gây ra sự mệt mỏi, nhưng người mắc bệnh vẫn nên vận động với những bài tập phù hợp. Thực hiện luyện tập thể dục giúp cải thiện quá trình trao đổi chất, thúc đẩy sản xuất hồng cầu và từ đó cải thiện tình trạng sức khỏe.

Thêm chất dinh dưỡng hỗ trợ sản xuất hồng cầu

Ngoài các nhóm chất dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe hàng ngày, những người có hồng cầu thấp cần bổ sung thêm những loại chất sau:

• Cung cấp đầy đủ chất sắt từ thịt gia cầm, đậu Hà Lan, rau xanh, cá,…

• Hấp thụ đủ chất đồng từ gia cầm, các loại hạt, động vật có vỏ.

• Tiếp nhận đủ Vitamin B12 từ trứng, ngũ cốc nguyên hạt, cá, sản phẩm sữa…

Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ giúp thúc đẩy quá trình tạo hồng cầu

Mong rằng thông tin trên sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về nguy cơ của thiếu hồng cầu và cách điều trị, cũng như chế độ dinh dưỡng cần thiết để tăng sản xuất hồng cầu trong cơ thể. Đặc biệt, khi có những dấu hiệu nghi ngờ về thiếu hồng cầu, hãy đi kiểm tra máu để đảm bảo sức khỏe, vì tình trạng thiếu hồng cầu kéo dài có thể gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn.