Thơ ca về tự nhiên và nghề nghiệp, đồng áng ngựa chạy

Tận hưởng sâu sắc hơn về tri thức dân gian với những ca dao và tục ngữ về tự nhiên và lao động. Những bài học quý báu này được truyền đạt từ đời này sang đời khác, ghi chép tận tâm bởi ông cha dân tộc. Bài viết này, Mytour muốn giới thiệu đến bạn những câu ca dao và tục ngữ đặc sắc xoay quanh tự nhiên và đời sống lao động.

Những điều tuyệt vời về tự nhiên

1. Đêm đến chưa kịp nằm đã rạng,
   Ngày tháng mười chưa tươi đã tối.
2. Gió Đông vừa đi vừa chạy,
   Gió Nam vừa làm vừa chơi,
   Gió Bắc, thóc phơi đều đều,
   Gió Tây, mưa nguồn bão dậy.
3. Châu chấu đen bổng đậu lên cao,
   Thế nào cũng có, mưa rơi to.
4. Chuồn chuồn bay thấp thì mưa,
   Bay cao thì nắng, bay vừa thì râm.
5. Én bay thấp mưa ngập bờ ao,
   Én bay cao mưa rào lại tanh.
6. Mau sao thì nắng, vắng sao thì mưa.
7. Nước chảy, đá mòn.
8. Gió thổi thay đổi trời.
9. Tháng ba mưa đều, tháng tám mưa cục bộ.
10. Chớp đông nhấp nháp, gà gáy thì mưa.
11. Trời nắng nhanh mưa, trời mưa nhanh tối.
12. Gió nhẹ nhàng, chuồn chuồn bay là bão.
13. Đầu năm sương muối, cuối năm gió lạnh.
14. Tháng bảy kiến bò, lo nguyên lại lụt.

1. Nắng mỡ gà, nhà đầy ắp.
2. Trăng tròn hạn ngắn, trăng dải mưa dài.
3. Quạ tắm thoải mái, sáo tắm khó nhọc.
4. Ếch ầm ầm, ao nước sôi bùng.
5. Mặt trời có vòng hạn, mặt trăng có dải mưa.
6. Mưa chẳng qua cánh ngọ, gió chẳng qua mùi.
7. Mống đông vò tây, mưa dây bão cát.
8. Giá lạnh tháng ba, bà già chết đóng cứng.
9. Vàng mây thì gió, đỏ mây thì mưa.
10. Chớp thừng chớp bão, không bão thì mưa.
11. Tháng bảy heo may, chuồn chuồn bay là bão.
12. Tháng bảy ngâu ngoắc, mồng ba ngâu đâm vào.
13. Tháng tám nắng rám lá bưởi.
14. Nắng mỡ gà thì gió, mỡ chó thì mưa.
15. Trời đang nắng, cỏ gà trắng thì mưa.
16. Nắng chóng mưa, trưa chóng tối.
17. Trăng mờ là tốt cho lúa non, trăng sáng tốt cho lúa chín.
18. Mây xanh thì nắng, mây trắng thì mưa.

Ca dao và tục ngữ về lao động, sản xuất

1. Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống.
2. Nhất canh trì, nhì canh viên, tam canh điền.
3. Nhất thì nhì thục.
4. Người đẹp như lụa, lúa tốt nhờ phân.
5. Gió nhẹ, mía bay lên đỉnh.
6. Chuồng gà hướng đông, lông chẳng còn.
7. Năm trước cây cau, năm sau đến lượt lúa.
8. Tháng ba dâu rụng, tháng bốn dâu nảy.
9. Ấu trùng tằm đói một bữa như người đói nửa năm.
10. Ăn no từng bữa, cày sâu để lúa tốt.

1. Trồng khoai đất phèn, gieo mạ đất quen.
2. Nắng ấm dưa, mưa tốt cho lúa.
3. Một đồng gà, ba đồng thóc.
4. Ba tháng chăm sóc cây, không bằng một ngày hái quả.
5. Làm ruộng ba năm không bằng chằm tăm một đôi.
6. Làm ruộng đầy ắp, ăn cơm nằm nhàn, chăm sóc ruộng cất công.
7. Nếu mùa xuân không bị hạn hán,
   Lúa sẽ đổ hoa vàng bung đầu.
8. Tháng giêng trồng trúc, tháng sáu trồng cây tiêu.
9. Nắng làm đan đó, mưa gió làm đan gầu.
10. Không có sức lao động mạnh mẽ,
    Ít ngày có nhiều, hơn cả một lứa trâu đấy.
11. Lúa nảy bông to khi cày sâu bừa kĩ,
    Trâu ơi, cùng nhau cày đồng giữ nghiệp nông gia.
    Dù cây lúa có bông đến đâu,
    Trâu cũng có cỏ xanh ngoài đồng ăn.

1. Người ta cày đất với lòng chân thành,
   Tôi cày đất với niềm tin nhiều lớp.
   Trông trời, trông đất, trông mây,
   Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm,
   Trông để chân chắc, đá mềm,
   Trời êm, bể nặng mới thấy lòng yên.
2. Ơn trời mưa nắng cần nhau,
   Nơi cần bừa cạn, nơi cần cày sâu.
   Công lên chẳng quản lâu dài,
   Ngày nay nước bạc, ngày sau cơm vàng.
   Đừng bỏ ruộng hoang, đất vàng đây nhiều.
3. Muỗi cắn trong buổi trưa nắng,
   Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
   Bưng bát cơm đầy cho ngon,
   Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần.
4. Rủ nhau đi cày cấy tận hưởng,
   Khó nhọc giờ, nhưng sẽ phong lưu.
   Trên đồng cạn, dưới đồng sâu,
   Chồng cày, vợ cấy, con trâu bừa đất.
5. Tỏ trăng mười bốn màu tằm,
   Tỏ răng hôm rằm lúa chiêm đầy.

1. Tháng chạp là tháng trồng khoai,
   Tháng giêng trồng đậu, tháng hai trồng cà.
   Tháng ba cày vỡ ruộng ra,
   Tháng tư làm mạ, mưa sa đầy đồng.
2. Ngày đem thóc ra phơi nắng,
   Tối lặn mặt trời đổ thóc vào xay.
   Một đêm ba cối đầy,
   Một tay xay giã, một tay giần sàng,
   Tháng ba ngày tám rải rác,
   Làm sao đủ gạo mùa màng không lo.
3. Lợn ăn xong lợn nằm lợn béo,
   Lợn ăn xong lợn réo lợn gầy.
4. Gà đen chân trắng mẹ mắng,
   Gà trắng chân chì, giống gà ấy.
5. Được mùa lúa, đau mùa cau,
   Được mùa cau, đau mùa lúa.
6. Đom đóm bay ra khi nắng,
   Hoa gạo rụng xuống khi trăng sáng.

1. Trồng trầu đắp nấm cho cao,
   Che sương nắng không vào gốc cây.
   Nửa năm bén rễ bén dây,
   Khôn dầu bã đậu bón tay cho liền.
2. Nhớ lấy lời này khi nuôi tằm,
   Ba lứa tằm, ba năm ruộng cày.
   Trời hòa cốc phong đăng,
   Cấy lúa tốt, nuôi tằm khỏe.
   Mùa xuân không hạn hán,
   Sóng cả mà đừng rời tay co.
3. Cơm ăn một bát cũng no,
   Ruộng cày một vụ lòng thỏa mãn.
   Sâu cấy lúa, gieo bông nở,
   Chẳng ươm được đỗ thì trồng ngô khoai.
4. Mồng chín tháng chín có mưa,
   Con sắm sửa cày bừa làm ăn.
   Mồng chín tháng chín không mưa,
   Con bán cả cày bừa đi buôn.
5. Lập thu mới cấy lúa mùa,
   Hương khói lên chùa cầu con.
6. Mạ chiêm ba tháng không già,
   Mạ mùa tháng rưỡi chẳng giàu.

Những câu ca dao, tục ngữ về thiên nhiên, lao động sản xuất được sưu tầm và tổng hợp. Ngày nay, dù công nghệ phát triển, nhưng những điều này vẫn chính xác và cần thiết cho cuộc sống, đặc biệt là với những người lao động chân tay. Hy vọng bạn sẽ hiểu và trân trọng hơn những nỗ lực của ông bà ta qua những câu ca dao, tục ngữ này.