Nhớ đồng là lời thổ lộ sâu thẳm về cuộc sống bên ngoài của người chiến sĩ cộng sản. Nỗi nhớ đó thể hiện sự mong mỏi về tự do, tình yêu đối với dân tộc và đất nước, tình yêu cuộc sống của riêng bản thân.
Thơ Nhớ đồng
Chẳng gì sâu sắc bằng kỷ niệm trưa
Trong lòng vắng lặng tiếng hò thanh!
Hỏi gió cồn thơm mùi đất ấm
Hỏi ruộng che mát gió hiu quạnh
Hỏi những ô mạ xanh biếc bóng
Hỏi nương khoai sắn ngọt bùi mềm
Hỏi những dòng chân bước vạn đời
Xóm nhà tranh yên bình bên dòng
Trong dòng ngày tháng âm u ám
Không đổi, nhưng thời gian trôi...
Gì sâu sắc bằng trưa hiu quạnh
Ôi ruộng đồng quê nhớ thương lòng!
Hỏi những lưng cong gù xuống cày
Mà bùn hy vọng ấm hương ngây
Và hỏi điều kỳ diệu của bàn tay
Vuốt mềm đất ươm giống bắt đầu...
Hỏi những chiều sương phủ bãi đồng
Lúa mềm mại gọi hồn lòng
Vang lên trong tiếng xe lạc bước
Giọng hát đưa hồn say mê đắm
Gì sâu sắc bằng những trưa nhớ nhung
Hiu quạnh giữa tiếng hò xa xăm!
Hỏi dấu vết quen, hỏi dấu ấn xưa
Tại sao xa lạ, tại sao chia đôi
Chao ôi thương nhớ, chao thương nhớ
Mẹ già xa vắng trong cõi đời!
Hỏi những hồn thân từng đắm say
Những hồn thân dãi dầu gió mưa
Những hồn thân chất phác hiền như đất
Khoai sắn tình quê chân thành thầm!
Hỏi những ngày xưa, lòng tôi nhớ
Băn khoăn tìm kiếm lẽ sống chớ
Vơ vẩn theo dõi bước chân quanh quẩn
Muốn rời, than ôi, đường mây đậm
Rồi một ngày nào đó, tôi thấy mình
Nhẹ nhàng như con chim cá trôi
Ôm hàng khôn xiết, vui hát ca
Trên chín tầng không mây nắng trải...
Tới đây, tới lúc này, tôi mơ bay xa
Qua cửa sổ, vượt biển bao ngày qua
Tôi thu nhặt hết trong im lặng sâu thẳm
Như cánh chim buồn hòa mình giữa mây trời.
Gì sâu sắc bằng những trưa hiu quạnh
Ôi ruộng đồng quê thương nhớ ơi!