Thông tin cần biết về tổn thương thận cấp

1. Hiểu về tổn thương thận cấp và nguyên nhân gây ra

Thận nằm ở hai bên cột sống, vùng hạ sườn, đóng vai trò quan trọng trong việc lọc và loại bỏ các chất cặn bã trong cơ thể qua nước tiểu. Đồng thời, thận kiểm soát huyết áp, cân bằng dung môi và chất điện giải cũng như sản xuất hormone Erythropoietin kích thích tủy xương sản xuất tế bào hồng cầu.

Tổn thương thận cấp là gì?

Cấp thận chấn thương, thường được biết đến với tên gọi AKI - Acute Kidney Injury, là tình trạng chức năng thận giảm đột ngột, gây ra sự mất cân bằng trong nước và chất điện giải, ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các cơ quan khác trong cơ thể. Thường xảy ra khi người bệnh đang chữa trị các bệnh nặng khác trong thời gian nằm viện.

Cấp thận chấn thương đột ngột là tình trạng thận suy giảm chức năng một cách đột ngột

Các yếu tố gây tăng nguy cơ bị cấp thận chấn thương

Các yếu tố gây tăng nguy cơ AKI bao gồm: 

• Bệnh lý nền: Những người mắc bệnh lý nền và đang điều trị nội trú hoặc thậm chí đang được chăm sóc đặc biệt. Đặc biệt là tiểu đường, suy gan, suy tim. 
• Tuổi già: Người bệnh trên 65 tuổi. 
• Nhiễm trùng: Những trường hợp mắc nhiễm trùng đường tiểu, hô hấp hoặc nhiễm trùng da. 
• Thuốc: Một số loại thuốc kháng viêm không steroid NSAID (Ibuprofen, Diclofenac hoặc Naproxen), thuốc hạ huyết áp tác động lên thận, kháng sinh Aminoglycosid và thuốc lợi tiểu.
• Mất nước: Người bệnh mất nước hoặc đang điều trị bù dịch. 
• Bệnh thận: Những người đang mắc bệnh thận mạn tính hoặc đã từng mắc tổn thương thận cấp. 

2. Phân loại và nguyên nhân gây tổn thương thận cấp 

Tùy vào nguyên nhân gây bệnh và vị trí xảy ra mà AKI có thể được chia thành 3 loại như sau: 

Tổn thương trước thận 

Nguyên nhân do thận phản ứng với tình trạng giảm thể tích dịch, giảm lượng máu cung cấp, co mạch, mở rộng động mạch và tắc nghẽn tĩnh mạch. 

• Giảm thể tích dịch do tác dụng của thuốc lợi tiểu hoặc người bệnh bị nôn ói nhiều, tiêu chảy, bỏng, xuất huyết, mắc hội chứng Steven Johnson, viêm tụy cấp. 
• Giảm cung lượng tim do suy tim, bệnh van tim, thuyên tắc mạch phổi, nhồi máu cơ tim cấp. 
• Giãn mạch do nhiễm trùng hoặc sốc phản vệ. 
• Co tiểu động mạch đến tăng canxi huyết, hội chứng gan thận hoặc một số loại thuốc như NSAID, thuốc cản quang,… 
• Giãn tiểu động mạch đi do nhiễm trùng, suy gan, suy tim. 

Nôn ói nhiều có thể gây mất nước và giảm thể tích dịch trong cơ thể

Tổn thương tại thận 

Tổn thương thận bao gồm tổn thương tại cầu thận và mao mạch. 

• Mao mạch thận bị ảnh hưởng bởi huyết khối dẫn đến tắc nghẽn mạch thận, mạch máu nhỏ, bệnh đông máu nội mạch lan tỏa, tiền sản giật hoặc cao huyết áp ác tính. 
• Cầu thận do hội chứng Goodpasture, viêm cầu thận từ Lupus đỏ ban hệ thống, tăng sinh màng nguyên phát hoặc viêm cầu thận hậu nhiễm. 

Tổn thương sau thận 

Các tổn thương sau thận có thể do nhiễm trùng, mất nước, xuất huyết nặng, huyết áp, thuốc cản quang hoặc các bệnh lý tại thận. 

3. Chẩn đoán và điều trị tổn thương thận cấp 

Hầu hết các trường hợp tổn thương thận cấp có dấu hiệu không rõ ràng như người mệt mỏi, chán ăn, nôn mửa, tiểu ít, phù, khó thở,… Khi đó, người bệnh cần đến cơ sở y tế hoặc liên hệ ngay với bác sĩ điều trị để được can thiệp kịp thời.

Chẩn đoán 

Khi có dấu hiệu nghi ngờ về tổn thương thận cấp, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân thực hiện các kiểm tra sau: 

• Xét nghiệm máu và nước tiểu để đánh giá hàm lượng protein, glucose và các tế bào máu. 
• Xét nghiệm Creatinin để đánh giá chức năng thận. 
• Sử dụng siêu âm để quan sát các tổn thương tại thận hoặc đánh giá tình trạng thuyên tắc hệ tiết niệu.
• Ngoài ra, người bệnh có thể phải làm thêm một số kiểm tra cận lâm sàng như chụp X - quang, CT Scan,… để hỗ trợ trong quá trình chẩn đoán và xác định mức độ bệnh lý một cách chính xác nhất. 

Xét nghiệm Creatinin được thực hiện để đánh giá chức năng thận

Điều trị

Hiện tại, không có phương pháp điều trị cụ thể cho tổn thương thận cấp. Thường thì, người bệnh sẽ được nhập viện để được theo dõi liên tục nhằm kiểm soát các biến chứng có thể xảy ra và điều trị nguyên nhân và triệu chứng. Mục tiêu chính là đảm bảo sự lưu thông máu đến thận và ngăn ngừa sự tổn thương trở nên nghiêm trọng hơn. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh và mức độ nặng, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị khác nhau.

• Nếu bệnh nhân mất nước và chất điện giải quá nhiều và không thể bù đắp qua đường uống, bác sĩ có thể quyết định truyền dịch. 
• Trong một số trường hợp, người bệnh có thể cần phải tiến hành chạy thận nhân tạo để loại bỏ các chất độc trong cơ thể. 

Người bệnh cần tuân thủ chế độ dinh dưỡng theo hướng dẫn của bác sĩ, cân nhắc lượng protein và muối khoáng. Tuyệt đối không sử dụng các thực phẩm hoặc thuốc có thể ảnh hưởng hoặc gây tổn thương cho chức năng thận.

Nếu tổn thương thận cấp được phát hiện và điều trị kịp thời, tiên lượng thường tốt hơn, giảm nguy cơ tử vong và tăng khả năng phục hồi chức năng thận về mức bình thường. Trong các trường hợp phát hiện và can thiệp muộn, có thể dẫn đến tiến triển sang tổn thương thận mạn tính và cần phải tiếp tục chạy thận. Các trường hợp mắc AKI cũng có nguy cơ tái phát trong tương lai. 

Những trường hợp AKI nặng, bệnh nhân sẽ được thực hiện chạy thận nhân tạo

Chính vì vậy, việc thăm khám và theo dõi sức khỏe định kỳ để đánh giá tình trạng cũng như chức năng thận là việc cần thiết. Để kiểm tra hoặc đánh giá chức năng thận, bạn có thể đến các cơ sở y tế gần nhất thuộc Hệ thống Y tế Mytour.

Hiện nay, Mytour cung cấp dịch vụ thăm khám, chẩn đoán và điều trị các bệnh lý về thận với đội ngũ chuyên gia được đánh giá cao bởi trình độ chuyên môn, kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại cùng Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế. 

Bên cạnh đó, nếu bạn có nhu cầu kiểm tra chức năng thận nhưng không thể di chuyển, bạn có thể sử dụng dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà của Mytour, an toàn và chuyên nghiệp. Mỗi lần lấy mẫu, bạn chỉ cần trả thêm phụ phí 10.000 đồng cho việc vận chuyển và trả kết quả.