1. Khám phá về viêm túi mật và các dạng biến chứng
Túi mật đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Dịch mật được tổng hợp trong gan và sau khi ăn, sẽ đổ vào tá tràng, sau đó xuống ruột non để hỗ trợ tiêu hóa chất béo và các vitamin tan trong chất béo như vitamin K, D, A, E cùng với caroten.
Viêm túi mật là tình trạng nhiễm trùng của túi mật. Sỏi mật và nhiễm trùng là hai nguyên nhân phổ biến gây ra vấn đề này. Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân hiếm gặp như ung thư đường mật, giun ống mật, bệnh thương hàn, nhiễm trùng máu,... Các chấn thương vùng bụng hoặc sự xuất hiện của khối u cũng có thể gây viêm túi mật.
Hình ảnh vị trí của túi mật trong khoang bụng
Viêm túi mật có hai loại chính:
-
Viêm túi mật cấp tính: tình trạng viêm nhiễm xảy ra đột ngột đi kèm với các triệu chứng đau bụng co thắt, buồn nôn, sốt.
-
Viêm túi mật mạn tính: tình trạng viêm nhiễm ở mức độ nhẹ nhưng kéo dài, thường là do thường xuyên mắc phải tình trạng viêm túi mật cấp tính gây tổn thương cho túi mật.
Các yếu tố nguy cơ gây ra viêm túi mật:
-
Sỏi mật.
-
Lao động nặng, quá sức ngay sau những tuần đầu sinh.
-
Chấn thương.
-
Bệnh tiểu đường.
2. Dấu hiệu của
bệnh viêm túi mật
Túi mật liên kết chặt chẽ với hệ tiêu hóa, vì vậy viêm túi mật không chỉ gây đau ở vùng bụng nơi túi mật đặt, mà còn có thể ảnh hưởng đến một số cơ quan khác:
-
Đau co thắt ở vùng bụng dưới sườn bên phải.
-
Đau lan từ bụng đến vai phải.
-
Thường xuyên cảm thấy buồn nôn, trở hơi.
-
Sốt, hạ thân nhiệt và cảm giác lạnh, mồ hôi đổ mạnh.
-
Đau khi hít thở vì áp lực lên vùng bụng nơi túi mật đặt, đặc biệt là phía dưới sườn bên phải.
Các dấu hiệu của viêm túi mật mạn tính thường không rõ ràng, bệnh nhân thường cảm thấy đau nhẹ, tránh thức ăn nhiều chất béo, đôi khi mất cảm giác đói, hoặc thậm chí không có triệu chứng gì.
Bệnh nhân có thể gặp đau co thắt ở vùng bụng dưới sườn phải
3. Các biến chứng của viêm túi mật
Nhiễm trùng
Dịch mật tích tụ trong túi mật có thể dẫn đến viêm nang, tăng nguy cơ xuất huyết vào túi mật, làm lan rộng sự nhiễm trùng sang các bộ phận khác của cơ thể qua hệ tuần hoàn máu, hoặc tạo áp lực trên đường mật.
Túi mật căng trướng
Sự tích tụ mật bên trong túi mật có thể làm túi mật căng và phình to hơn bình thường, có thể gây đau đớn, nhiễm trùng và thủng túi mật.
Viêm túi mật phúc mạc
Viêm túi mật phúc mạc là tình trạng mật thấm vào bên trong bụng do màng túi mật yếu hoặc bị thủng. Sau các biến chứng của viêm túi mật phúc mạc, bệnh nhân có thể phát triển ra tình trạng huyết áp giảm đột ngột, sốc nhiễm khuẩn, hoặc suy tim.
Tình trạng tử vong mô mẩn
Sự phát triển nặng của viêm nhiễm có thể dẫn đến tình trạng hoại tử, túi mật khi bị hoại tử có thể dẫn đến tình trạng túi mật bị thủng và vỡ.
Tình trạng thủng túi mật
Tình trạng hoại tử mô túi mật hoặc túi mật bị căng trướng có thể gây ra thủng túi mật, gây ra suy giảm tuần hoàn và hiện tượng chảy máu trong cơ quan nội tạng.
Có nhiều yếu tố gây ra bệnh viêm túi mật và gây ra các biến chứng, bao gồm:
-
Lao động nặng sau khi sinh: Các tuần đầu sau khi sinh là thời điểm mà túi mật trở nên nhạy cảm và dễ phát triển viêm nhiễm nếu người mẹ tiếp tục phải làm việc hoặc làm việc nặng.
-
Chấn thương: Những chấn thương nghiêm trọng ở vùng bụng có thể ảnh hưởng đến túi mật, gây ra viêm túi mật và các biến chứng.
-
Bệnh tiểu đường: Các biến chứng của bệnh tiểu đường có thể kích thích nhiều bệnh lý khác, trong đó có viêm nhiễm ở túi mật.
Hoạt động vất vả sau khi sinh có thể kích thích viêm túi mật
4. Các mức độ của viêm túi mật cấp và cách điều trị
Theo Hướng dẫn chẩn đoán và phân loại viêm túi mật cấp Tokyo 2013, viêm túi mật cấp được chia thành 3 cấp độ cơ bản:
-
Viêm túi mật cấp nhẹ: Túi mật viêm nhẹ, có phản ứng viêm tại chỗ như đau khi ấn vào bụng và hít thở sâu, người bệnh vẫn khỏe mạnh bình thường, không có các rối loạn chức năng ở các cơ quan khác.
-
Viêm túi mật cấp trung bình: Sờ thấy sưng to ở vùng bụng dưới phía bên phải, có các tổn thương tại vùng mật như viêm phúc mạc mật, áp - xe túi mật, áp xe gan, hoại tử túi mật, bạch cầu tăng, bệnh khởi phát > 72h,…
-
Viêm túi mật cấp nặng: Túi mật sưng viêm và đã có ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác cơ thể như gan, thận, tim mạch, tiêu hóa,… với một số biểu hiện như tụt huyết áp, hôn mê, suy hô hấp, suy thận, suy gan, giảm tiểu cầu,...
Chế độ dinh dưỡng phù hợp sẽ bảo vệ sức khỏe của túi mật
Phương pháp điều trị tốt nhất cho viêm túi mật là loại bỏ túi mật sớm, với sự lựa chọn kỹ thuật và phương pháp phù hợp cho từng giai đoạn của bệnh.
Phương pháp phổ biến nhất là phẫu thuật nội soi, trong đó bác sĩ sẽ tạo bốn lỗ nhỏ trên bụng và sử dụng công cụ qua những lỗ này để loại bỏ túi mật. Ưu điểm của phương pháp này là thời gian thực hiện ngắn và bệnh nhân có thể phục hồi nhanh chóng.
Đối với những bệnh nhân đang mắc viêm nhiễm ở mức trung bình và có dấu hiệu nhiễm trùng cục bộ như Viêm phúc mạc, áp - xe túi mật,… bác sĩ có thể cân nhắc thực hiện phẫu thuật mở, tuy nhiên phương pháp này đòi hỏi thời gian nằm viện phục hồi lâu hơn.