Thông tin về vắc xin phòng bệnh bạch hầu

1. Hiểu rõ về bệnh bạch hầu và triệu chứng

bạch hầu là căn bệnh nhiễm trùng nặng do vi khuẩn bạch hầu lây truyền qua đường hô hấp. Sau 2 - 5 ngày ủ bệnh, vi khuẩn phát triển nhanh chóng ở vùng màng nhầy bề mặt cổ họng, gây ra các triệu chứng như đau họng, ho, chán ăn, sốt nhẹ, khàn tiếng,... triệu chứng này giống với các bệnh viêm đường hô hấp thông thường nên dễ làm cho người bệnh tự chẩn đoán.

Bệnh bạch hầu là một căn bệnh nhiễm trùng nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong

Sau 2 - 3 ngày, mạc bạch hầu sẽ hình thành với số lượng lớn, màu trắng hoặc xanh đen, bám chặt vào hầu họng gây nghẹt thở. Người bệnh có thể dễ dàng nhận biết bằng cách khám lưỡi và đường hô hấp, thấy các mảng trắng lớn, rất khó lấy ra. Độc tố bạch hầu lan rộng trong cơ thể, gây ra liệt cơ, viêm cơ tim, tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Trẻ em dưới 5 tuổi và người trên 40 tuổi có tỷ lệ tử vong cao nhất, lên đến 20%. Bạch hầu cũng có thể lây lan nhanh chóng và gây ra tử vong trong vài ngày. Việc sử dụng thuốc kháng độc trước khi độc tố bạch hầu xâm nhập tế bào có thể cải thiện hiệu quả điều trị.

Mọi người đều có thể mắc bệnh bạch hầu, nhưng đặc biệt là trẻ em

Mọi người đều có nguy cơ mắc bệnh bạch hầu, đặc biệt là trẻ em và những người có hệ miễn dịch yếu, sống trong môi trường ô nhiễm và không đảm bảo vệ sinh. Tiêm phòng là biện pháp hiệu quả nhất để tạo ra kháng thể chủ động trong cơ thể, cần tiêm nhắc lại định kỳ để duy trì mức kháng thể đủ để chống lại vi khuẩn gây bệnh.

2. Các loại vắc xin phòng bệnh bạch hầu

Tất cả những người chưa được tiêm phòng bạch hầu đều có nguy cơ mắc bệnh. Vắc xin bạch hầu giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh và tử vong đáng kể. Vắc xin bạch hầu đã được sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng và dịch vụ tiêm chủng ở Việt Nam suốt hơn 30 năm qua.

Dưới đây là các loại vắc xin phòng bệnh bạch hầu cụ thể:

- Vắc xin 5 trong 1 trong chương trình tiêm chủng mở rộng và dịch vụ tiêm chủng: bao gồm phòng bệnh bạch hầu và 4 bệnh truyền nhiễm khác như bệnh bại liệt, uốn ván, ho gà và viêm phổi do vi khuẩn Hib gây ra.

Vắc xin 5 trong 1 được tiêm chủng miễn phí cho trẻ giúp phòng bệnh bạch hầu

- Vắc xin 6 trong 1 của hãng Hexaxim và Infanrix hexa được sử dụng đồng thời ở Việt Nam, giúp phòng bệnh bạch hầu cùng 5 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác như bệnh bại liệt, uốn ván, ho gà, viêm gan siêu vi B và viêm phổi do vi khuẩn Hib gây ra.

- Vắc xin 4 trong 1 của hãng Tetraxim giúp phòng bệnh bạch hầu cùng 3 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác như uốn ván, ho gà, bại liệt.

- Vắc xin 3 trong 1 của các hãng DPT, Adacel, Boostrix giúp phòng bệnh bạch hầu và 2 bệnh uốn ván, ho gà cho trẻ em.

- Vắc xin 2 trong 1 cho người trưởng thành có rủi ro cao mắc bệnh, phòng tránh bạch hầu và uốn ván. Loại vắc xin này không dành cho tiêm phổ cập, chỉ sử dụng trong chiến dịch phòng tránh bệnh.

Trong loại vắc xin này, thành phần chứa độc tố bạch hầu đã được giảm độc tính hấp thụ trong nhôm hydroxit, giúp cơ thể tự tạo ra kháng thể chống lại bệnh hiệu quả. Trẻ em hoặc người lớn cần có thể đăng ký tiêm phòng bại liệt trong các loại vắc xin kết hợp trên theo nhu cầu tại các Trung tâm tiêm chủng hoặc trong chương trình Tiêm chủng mở rộng toàn quốc.

Tại Việt Nam, vắc xin phòng bạch hầu được khuyến nghị tiêm phòng cho tất cả trẻ em, trong vắc xin 5 trong 1 được Nhà nước chi trả. Trẻ cần phải được tiêm đầy đủ các mũi gồm:

- 3 mũi tiêm khi trẻ lên 2, 3 và 4 tháng tuổi.

- 1 mũi tiêm nhắc lại khi trẻ đạt 18 tháng tuổi.

- 1 mũi tiêm nhắc lại khi trẻ từ 4 đến 6 tuổi.

Phụ nữ đang mang thai có thể tiêm vắc xin phòng bạch hầu nếu họ chưa đủ kháng thể

Người trưởng thành, bao gồm cả phụ nữ mang thai, cũng có thể tiêm phòng vắc xin phòng bạch hầu để ngăn ngừa bệnh, và cần tiêm nhắc lại sau mỗi 10 năm để đảm bảo cơ thể tạo ra đủ kháng thể chống lại tác nhân gây bệnh.

3. Tiêm vắc xin phòng bạch hầu có an toàn không?

Nhiều người lo ngại rằng sau khi tiêm phòng vắc xin phòng bạch hầu đặc biệt và các loại vắc xin khác cho trẻ em, trẻ có nguy cơ mắc bệnh và phản ứng phụ nghiêm trọng. Trên thực tế, các loại vắc xin này đã giảm độc tính của độc tố bạch hầu, khi nhập vào cơ thể không gây bệnh mà chỉ kích thích hệ miễn dịch sản xuất kháng thể chống lại bệnh.

Người sau khi tiêm phòng vắc xin phòng bạch hầu, đặc biệt là trẻ em, có thể gặp một số tác dụng phụ như: sốt, sưng đỏ, đau ở nơi tiêm. Những vấn đề này thường tự biến mất sau 1 - 2 ngày. Hiếm khi gặp, cơ thể sau khi tiêm vắc xin có thể phản ứng mạnh, gây ra tình trạng sốt cao, mất ý thức, khó thở, phát ban trên da, tím tái,... cần phải được cấp cứu y tế càng sớm càng tốt.

Để đảm bảo an toàn, trẻ em trước khi tiêm cần được kiểm tra sức khỏe, theo dõi dấu hiệu trước và sau tiêm ít nhất 30 phút tại cơ sở y tế. Cha mẹ nên ở gần để theo dõi triệu chứng ở trẻ, nếu phát hiện dấu hiệu nguy hiểm cần phải đưa trẻ đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.

Trẻ sau khi tiêm phòng cần được theo dõi y tế để phòng ngừa phản ứng phụ

Với những lợi ích mà nó mang lại, cha mẹ cần tự mình đưa trẻ đi tiêm phòng phòng bạch hầu và các loại vắc xin cần thiết khác. Họ nên tìm đến các cơ sở tiêm chủng có uy tín, có sức khỏe đầy đủ, cung cấp vắc xin chất lượng và sẵn sàng can thiệp y tế tốt trong trường hợp có phản ứng dị ứng.