Khám phá An Giang, nơi có vẻ đẹp và nét độc đáo riêng biệt trải dài khắp vùng đồng bằng sông Cửu Long. Vùng này không chỉ có rừng tràm Trà Sư, Búng Bình Thiên mà còn nổi tiếng với thốt nốt. Thật không ngạc nhiên khi nói rằng, nếu bạn muốn tìm thấy cây thốt nốt, thì An Giang là nơi bạn nên đến. Hàng hàng thốt nốt mọc trên cánh đồng lúa và ven đường làng thật sự tạo nên một bức tranh thiên nhiên đẹp đến lòng người.
Giới thiệu về cây thốt nốt
Cây thốt nốt - một đặc sản không giống ai của vùng đất sông nước
Khi đi qua vùng đất An Giang rực nắng, thường bạn sẽ thấy nhiều hàng thốt nốt cao vút, là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc Khmer. Thường thì cây thốt nốt có chiều cao khoảng 20 mét. Nhìn từ xa, thốt nốt trông giống như cây dừa nhưng to và cao hơn, lá mở ra như lá cọ. Cây thốt nốt sau khi ra hoa sẽ tạo thành từng cụm khoảng 50 đến 60 quả, nhỏ hơn dừa Xiêm và có nước và một lớp cơm trắng đục bên trong. Còn cây thốt nốt đực chỉ ra hoa mà không có quả.
Thốt nốt không chỉ là biểu tượng của An Giang mà còn là loại cây đặc biệt có nhiều công dụng. Cây thốt nốt có thể sử dụng mọi phần của nó, từ lá để làm mái nhà, thân cây dùng trong xây dựng, đến quả có thể làm thức ăn tráng miệng ngon lành. Nước ngọt từ hoa thốt nốt có thể làm nước uống giải khát hoặc chế biến thành đường thốt nốt được bán phổ biến tại các hàng quán ven đường hoặc chợ Châu Đốc.

Thốt nốt là loại cây đặc trưng của vùng Bảy Núi An Giang

Quả thốt nốt tụ họp thành cụm giống như buồng dừa nhưng kích thước nhỏ hơn
1.2 Loài cây đặc biệt quan trọng trong đời sống của người Khmer
Tên gọi 'thốt nốt' bắt nguồn từ tiếng Khmer là “th'not”. Với người Khmer, thốt nốt là loài cây quý báu mà thiên nhiên ban tặng. Cây thốt nốt gắn bó mật thiết với cuộc sống của người Khmer như cây dừa gắn liền với cuộc sống của người Việt ở vùng đồng bằng sông Cửu Long. So sánh này không tồi bởi thốt nốt mang lại nhiều lợi ích cho người dân như làm cột nhà, dầm cầu, bàn ghế, tủ và lá thì được dùng để lợp mái nhà, làm nón và chế tác ra những sản phẩm thủ công mỹ nghệ đẹp mắt. Rễ thốt nốt sau khi phơi khô có thể dùng làm thuốc chữa bệnh vàng da, nhuận tràng…
Trong những năm gần đây, loài cây đặc sản này đã giúp nhiều gia đình người Khmer tại tỉnh An Giang nói chung và huyện Tịnh Biên nói riêng vươn lên thoát nghèo, cải thiện đời sống nhờ các sản phẩm từ thốt nốt. Không chỉ ở An Giang, thốt nốt còn được trồng ở các vùng miền Tây Nam Bộ và đồng bằng sông Cửu Long nhưng chỉ có người Khmer tại vùng Thất Sơn - Bảy Núi mới có món đặc sản đường thốt nốt với hương vị đặc trưng riêng.

Từ hàng ngàn năm trước, thốt nốt đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người Khmer

Nhờ những sản phẩm từ thốt nốt, đời sống của người Khmer ngày càng phong phú hơn. Hình ảnh: Thuyền trưởng Mekong Delta
Những món quà độc đáo từ cây thốt nốt
2.1 Món tráng miệng mát lạnh, ngọt ngào
Nước và trái thốt nốt thường được sử dụng để tạo ra những đồ uống giải khát hấp dẫn. Trái thốt nốt có vỏ màu tím nâu, to lớn hơn gấp rưỡi quả cam và khá cứng nên việc lấy múi cần phải cẩn thận. Việc lấy múi cũng không dễ dàng, cần phải bóc từng lớp màng màu vàng bọc quanh múi thì mới có thể ăn được phần cơm bên trong.
Cơm thốt nốt có màu trắng đục, giòn dẻo và dai dai đặc trưng làm cho việc ăn trở nên thú vị hơn. Tuy nhiên, cơm này khá nhạt nếu ăn một mình nên thường được kết hợp với nước thốt nốt để tăng hương vị. Một cách khác là xắt mỏng cơm thốt nốt và ngâm trong đường trước khi pha thành nước giải khát hoặc trộn với sữa. Nước thốt nốt thơm ngon nhất khi uống lạnh, và để bảo quản tốt, các cửa hàng thường có thùng lạnh riêng để lưu trữ nước thốt nốt và các múi cơm. Thường mỗi ly nước thốt nốt sẽ có nhiều múi nên khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt, mát lạnh và độ giòn của múi thốt nốt. Món nước thốt nốt này đã trở thành một biểu tượng không thể thiếu trong ẩm thực Việt Nam.

Quả thốt nốt có lớp cơm màu trắng đục, dẻo và giòn

Nước thốt nốt - Một thức uống giải khát hấp dẫn
2.2 Bánh bò thốt nốt
Một món ăn đường phố nổi tiếng ở An Giang là bánh bò thốt nốt. Khác với các loại bánh bò thông thường, bánh này được làm từ đường thốt nốt nên có màu vàng đẹp mắt. Bánh có hương vị ngọt thanh và hấp dẫn, có thể ăn kèm với nước cốt dừa để thêm hương vị béo ngậy.

Bánh bò thốt nốt có màu vàng óng đẹp mắt và vị ngọt thanh, béo ngậy
2.3 Đường thốt nốt
Đây là loại đường được làm từ mật của hoa và quả cây thốt nốt. Cùng với gà đốt Ô Thum, đường thốt nốt là món đặc sản không thể bỏ qua khi ghé thăm vùng đất này. Do đặc tính địa lý và khí hậu, chỉ có huyện Tịnh Biên và Tri Tôn là hai nơi phát triển được nghề làm đường thốt nốt. Cách nấu đường này tốn kém công sức và tùy vào tay nghề mà chất lượng có thể khác nhau. Đường được làm từ nước của hoa thốt nốt đực và mỗi cây chỉ có khoảng 2 - 3 hoa cho ra nước tốt, còn lại thì chờ đến khi thu hoạch trái. Nghề làm đường thốt nốt vẫn tiếp tục tồn tại và gắn liền với cuộc sống của người Khmer. Đường thốt nốt có hương thơm dịu, vị ngọt thanh, béo ngậy và được gói trong lá thốt nốt trông giống như những chiếc bánh tét. Mặc dù không ngọt bằng các loại đường thông thường, nhưng lại thơm hơn và thường được dùng để nấu các món chè, giải nhiệt, chữa viêm họng. Đường thốt nốt cũng được sử dụng như một loại gia vị cho các bữa ăn hằng ngày như nước chấm, kho cá, góp phần tăng sự đa dạng của ẩm thực Việt Nam.

Mẻ đường thốt nốt thơm ngon và bắt mắt

Đường thốt nốt không chứa bất kỳ phụ gia nào khác nên có vị ngọt tự nhiên

Đường thường được đóng gói thành từng viên nhỏ

Hiện nay, đường thốt nốt đã trở thành một đặc sản được biết đến rộng rãi cả trong và ngoài nước
Trên đây cẩm nang du lịch Mytour.vn đã chia sẻ cho bạn những điểm đặc biệt của thốt nốt - một món quà từ thiên nhiên của vùng sông nước An Giang. Nếu bạn có cơ hội ghé thăm miền Tây, đừng bỏ lỡ trải nghiệm món đặc sản này nhé!
Uyên Nhi
Nguồn: Tổng hợp