Một cách tổng quan, trầm cảm (sinh học của trầm cảm) là một căn bệnh tinh thần phổ biến mà hàng triệu người trên thế giới phải đối mặt hàng ngày. Đây là một vấn đề tâm lý nghiêm trọng, có thể tác động đến tư duy, cảm xúc, hành vi và khả năng hoạt động hàng ngày của một cá nhân.
Một góc nhìn tổng quan khác, trầm cảm (sinh học của trầm cảm) là một rối loạn tâm lý phổ biến mà hàng triệu người trên thế giới phải đối mặt hàng ngày. Đây là một vấn đề tâm lý nghiêm trọng, có thể ảnh hưởng đến tư duy, cảm xúc, hành vi và khả năng hoạt động hàng ngày của một cá nhân. Trầm cảm không phải lúc nào cũng biểu hiện giống nhau ở mọi người và nó có thể ảnh hưởng nặng nề đến chất lượng cuộc sống và khả năng làm việc của một người.
Thống kê từ Viện Sức khỏe tâm thần - Bệnh viện Bạch Mai cho thấy tại Việt Nam, có khoảng 30% dân số mắc các rối loạn tâm thần, trong đó tỉ lệ trầm cảm chiếm 25%. Mỗi năm, có từ 36.000 đến 40.000 người tự tử vì trầm cảm ở nước ta.
Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) vừa công bố bảng xếp hạng các quốc gia mắc bệnh trầm cảm nhiều nhất dựa trên kết quả khảo sát toàn cầu, tập trung ở khu vực châu Âu, Independent đưa tin. Trong số 24 quốc gia được xếp hạng, Iceland đứng đầu với 14% dân số từ 25 đến 64 tuổi mắc trầm cảm. Đây cũng là quốc gia sử dụng nhiều loại thuốc chống trầm cảm, lo âu, an thần và giảm đau nhất. Ngoài việc xếp hạng các quốc gia, báo cáo của OECD cũng chỉ ra rằng phụ nữ dễ mắc trầm cảm hơn nam giới và những người học vấn thấp có nguy cơ cao hơn so với những người học vấn cao.
Dựa vào các số liệu đã được tổng kết trước đó, chúng ta có thể nhận thấy sự nghiêm trọng của bệnh trầm cảm đối với cuộc sống con người. Có nhiều nguyên nhân đứng sau bệnh này, bao gồm:
Yếu tố di truyền: Yếu tố di truyền được xem là yếu tố quan trọng trong bệnh trầm cảm. Nếu có người trong gia đình mắc bệnh này, khả năng mắc bệnh của cá nhân có thể tăng lên.
Mất cân bằng hóa học trong não: Các rối loạn hóa học trong não như sự giảm hoạt động của các neurotransmitter serotonin, noradrenaline và dopamine có thể đóng vai trò trong phát triển của bệnh trầm cảm.
Áp lực và căng thẳng: Các sự kiện gây căng thẳng tinh thần, tổn thương tâm lý, mất mát, căng thẳng trong công việc hoặc xung đột gia đình có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh trầm cảm. Áp lực từ môi trường xã hội và cuộc sống hàng ngày cũng có thể tác động tiêu cực.
Bệnh lý cơ thể: Một số bệnh lý cơ thể như bệnh tim, tiểu đường, bệnh Parkinson, ung thư, bệnh tuyến giáp và viêm khớp cũng có thể đóng vai trò trong sự phát triển của bệnh trầm cảm.
Chất gây nghiện: Việc sử dụng các chất gây nghiện như rượu, thuốc lá, ma túy hoặc lạm dụng thuốc có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của bệnh trầm cảm.
Bệnh án tâm thần khác: Một số rối loạn tâm thần khác như rối loạn lo âu, rối loạn thần kinh, rối loạn tâm thần kép và rối loạn ám ảnh cũng có thể kèm theo bệnh trầm cảm.
Chúng ta nhận thấy rằng nguyên nhân của bệnh trầm cảm thường bắt nguồn từ lối sống không lành mạnh của chúng ta, cũng như quan điểm và nhận thức về mọi sự vật xung quanh. Trầm cảm giống như một 'bom nổ', luôn âm thầm im lặng và đợi thời cơ để nổ tung. Việc phát hiện 'nguồn nước' và kiểm soát kịp thời, tìm ra giải pháp thích hợp là rất quan trọng.
Các dấu hiệu của người mắc bệnh trầm cảm thường bao gồm:
Thay đổi hành vi và hoạt động: Người mắc bệnh trầm cảm thường trở nên mệt mỏi và mất hứng thú với các hoạt động mà trước đây họ thích, hoặc gặp khó khăn trong việc tập trung.
Thay đổi tâm trạng: Người mắc bệnh trầm cảm thường có tâm trạng buồn và cảm thấy tự ti hoặc nghi ngờ về giá trị bản thân.
Thay đổi trong giấc ngủ và ăn uống: Người mắc bệnh trầm cảm có thể gặp khó khăn trong việc ngủ hoặc ngủ quá nhiều.
Cảm giác thất bại và tình trạng hoài nghi: Người mắc bệnh trầm cảm thường cảm thấy không tự tin và thất bại trong mọi công việc.
Suy nghĩ về tự tử: Người mắc bệnh trầm cảm có thể suy nghĩ và có ý định tự tử.
Dựa trên những nguyên nhân đã được nêu trên, chúng ta có thể nhận thấy rằng nguyên nhân gốc của trạng thái trầm cảm hầu như bắt nguồn từ lối sống không lành mạnh của chúng ta, cũng như quan điểm và nhận thức của chúng ta về mọi sự vật, hiện tượng xung quanh. Trạng thái trầm cảm như một dòng nước dâng trào, lặng lẽ và chờ đợi cơ hội để vỡ. Chúng ta cần nhận biết 'nguồn nước' kịp thời và kiềm chế nó, tìm ra giải pháp phù hợp để giải quyết vấn đề.
Những dấu hiệu của người mắc bệnh trầm cảm thường gặp bao gồm:
Thay đổi hành vi và hành động: Người mắc bệnh trầm cảm có thể trở nên mệt mỏi và mất hứng thú với các hoạt động trước đây họ yêu thích hoặc gặp khó khăn trong việc tập trung. Họ cũng có thể trở nên lạc hậu và không thể tìm thấy niềm vui trong cuộc sống.
Thay đổi trong tâm trạng: Người mắc bệnh trầm cảm thường cảm thấy buồn bã và tự ti hoặc nghi ngờ giá trị bản thân. Họ có thể cảm thấy cô đơn hoặc mất hy vọng vào tương lai. Sự căng thẳng kéo dài cũng có thể dẫn đến cảm giác tức giận không kiểm soát được.
Thay đổi trong giấc ngủ và ăn uống: Người mắc bệnh trầm cảm có thể gặp khó khăn trong việc ngủ hoặc ngủ quá nhiều. Cũng có thể xảy ra thay đổi trong thói quen ăn uống, bao gồm sự thay đổi về khẩu vị và cân nặng.
Cảm giác thất bại và suy tàn: Người mắc bệnh trầm cảm thường cảm thấy không tự tin và thất bại trong mọi việc. Điều này dẫn đến suy nghĩ tiêu cực.
Suy nghĩ về tự tử: Người mắc bệnh trầm cảm có thể có suy nghĩ và ý định tự tử. Nếu bạn hoặc ai đó trải qua cảm giác này, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ ngay lập tức.
Như bất kỳ bệnh tình nào khác, trạng thái trầm cảm có những ảnh hưởng và lợi ích riêng của nó. Dường như điều này là không lý thú, nhưng trạng thái trầm cảm mang lại một lợi ích tinh thần. Nó giúp chúng ta nhìn nhận bản thân mình một cách chính xác nhất, đối mặt với đứa trẻ bên trong và hiểu rõ về bản thân, vấn đề của mình, từ đó chấp nhận và điều trị những tổn thương tâm lý sâu kín trong lòng. Thực tế, lợi ích này chỉ đúng với những trường hợp nhẹ và có thể kiểm soát được.
“Phòng bệnh còn hơn chữa bệnh”, chúng ta cần có những biện pháp phòng tránh kịp thời cho trạng thái bệnh này:
Đầu tiên, hãy tham khảo ý kiến của một chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ chuyên khoa để được đánh giá và điều trị chuyên sâu.
Tìm hiểu và áp dụng các kỹ thuật giảm căng thẳng như yoga, thiền, thể dục, và kỹ năng quản lý stress.
Kết nối với gia đình, bạn bè có thể giúp bạn tự tìm hiểu, hồi phục và nhận được sự yêu thương.
Hãy tham gia vào các hoạt động và sở thích cá nhân.
Đảm bảo ăn uống cân đối, ngủ đủ giấc và duy trì lối sống lành mạnh thông qua việc thể dục đều đặn.
Suy nghĩ và ghi chép về triệu chứng và cảm xúc của bạn có thể giúp bạn nhận ra xu hướng và tiến bộ trong quá trình điều trị.
Đầu tiên, hãy tham khảo ý kiến của một chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ chuyên khoa để được đánh giá và điều trị chuyên sâu. Họ có thể đánh giá tình hình của bạn và đề xuất phương pháp điều trị thích hợp.
Tìm hiểu và áp dụng các kỹ thuật giảm căng thẳng như yoga, thiền, thể dục, và kỹ năng quản lý stress. Những biện pháp này có thể giúp giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng.
Kết nối với gia đình, bạn bè có thể giúp bạn tự tìm hiểu, hồi phục và nhận được sự yêu thương.
Đảm bảo ăn uống cân đối, ngủ đủ giấc và duy trì lối sống lành mạnh thông qua việc thể dục đều đặn.
Hãy tham gia vào các hoạt động và sở thích cá nhân. Tìm kiếm niềm vui và cảm xúc tích cực từ những hoạt động mà bạn thích.
Suy nghĩ và ghi chép về triệu chứng và cảm xúc của bạn có thể giúp bạn nhận ra xu hướng và tiến bộ trong quá trình điều trị.
''Trầm cảm thật sự là một trạng thái đáng sợ! Vì vậy, nếu một ngày nào đó, bạn bè nhiệt huyết, hoạt bát của bạn bày tỏ rằng họ đang gặp khó khăn thực sự, hãy coi đó là một điều quan trọng. Vì họ có thể đang trải qua đau khổ nhiều lần so với sự hiểu biết của bạn' - Lung Linh Tháp
Trạng thái trầm cảm không phải là điều tự nhiên và cũng không bùng phát ngay lập tức, mà nó đã được nảy mầm, phát triển từ “gốc” mang trong mình năng lượng tiêu cực, chỉ đợi đến giới hạn để phát triển. Do đó, chúng ta không thể phớt lờ với những cảm xúc tiêu cực của mình, chúng ta cần chăm sóc tâm hồn, tinh thần của mình như việc nuôi cây để chúng ta trở thành một cây khỏe mạnh và đầy sức sống.
Trạng thái trầm cảm phần lớn bắt nguồn từ quan điểm, thế giới quan của mỗi người, vì vậy việc điều chỉnh năng lượng và chữa lành là việc chúng ta nhận ra những nguồn năng lượng tiêu cực đang “ẩn náu” trong bản thân, chỉ chờ đợi thời điểm bạn gục ngã, những cảm xúc đó sẽ chiếm lấy bạn từ từ và phát triển một cách bất ngờ, giống như một gốc cây mà bạn không nhận ra bạn đã gieo mầm từ bao lâu.
Trạng thái trầm cảm chủ yếu bắt nguồn từ quan điểm, thế giới quan của mỗi người, vì vậy việc điều chỉnh năng lượng và chữa lành là quan trọng để nhận ra những nguồn năng lượng tiêu cực đang tồn tại trong bạn, chỉ đợi đến lúc bạn gục ngã, cảm xúc đó sẽ chiếm lấy bạn một cách từ từ và bùng phát một cách bất ngờ, giống như một gốc cây mà bạn không biết bạn đã gieo mầm từ khi nào.
Tác giả: Thùy Trang