Thủ cung sa

Thủ cung sa (Trung Quốc: 守宮沙) là một biểu tượng truyền thuyết của Trung Quốc, được dùng để chứng minh trinh tiết của người con gái bằng một vết đỏ. Thủ cung là tên của một loài tắc kè (thạch sùng, còn gọi là yển đình, tích dịch), nuôi bằng 7 cân chu sa làm cho cơ thể nó có màu đỏ. Sau khi giã nát thủ cung bằng chày, sẽ thu được một loại chất lỏng đỏ như son, dùng để chấm vào cánh tay trái của con gái, cách vai khoảng một tấc; nếu người đó vẫn còn trinh thì vết đỏ này sẽ không bao giờ phai.

Sách 'Bác vật chí' thời nhà Tấn đã ghi lại cách chế tạo thủ cung sa như sau: Thạch sùng được nuôi bằng chu sa, cơ thể nó sẽ chuyển sang màu đỏ. Khi thạch sùng ăn đủ 7 cân chu sa, người ta giết chúng rồi xay nhỏ để lấy một chất lỏng đỏ. Dùng chất lỏng này chấm vào cơ thể con gái sẽ tạo ra một vết son đỏ tươi, không bao giờ phai cho đến khi có quan hệ tình dục. Một số tài liệu cho rằng, thủ cung sa là một vết màu đỏ tự nhiên xuất hiện dưới móng thứ tư của chân thạch sùng, màu sắc giống chu sa và chỉ bằng kích thước của một hạt cát. Chỉ có loại thủ cung sa tự nhiên mới có thể kiểm tra được trinh tiết của phụ nữ, đồng thời nó cũng có tác dụng chữa bệnh co giật ở trẻ em.

Một số sách khác lại cho rằng, để chế tạo thủ cung sa, cần phải bắt thạch sùng khi nó đang giao hợp, sau đó giết chết, xay nhỏ và thêm chu sa vào, rồi dùng hỗn hợp này để chấm lên tay người con gái…

Nhiều danh y cổ đại Trung Hoa cũng đã đề cập đến thủ cung sa và cách chế tạo. Lục Hoành Cảnh, danh y thời nhà Lương, đã nói: 'Thạch sùng thích bò dọc theo các tường rào hoặc tường nhà. Bắt thạch sùng và nuôi bằng chu sa, sau khi nó ăn đủ 3 cân chu sa thì giết đi, xay thành nước rồi bôi lên người phụ nữ. Nếu người đó có quan hệ tình dục sau đó, vết đỏ sẽ mất đi, nếu không thì nó sẽ biến thành một nốt ruồi đỏ, không bao giờ biến mất.'

Theo sách 'Bác vật chí', thủ cung sa là một bí quyết được lưu truyền trong giới giang hồ, nhưng lần đầu tiên nó được áp dụng trong hậu cung của Hán Vũ đế. Trong hậu cung có rất nhiều mỹ nữ nhưng chỉ có một nam nhân duy nhất, vì thế việc tránh khỏi tình trạng phi tần ngoại tình là rất khó. Hoàng đế gặp khó khăn trong việc quản lý các phi tần và cung nữ, không thể chỉ dựa vào thái giám vì có thể xảy ra gian lận. Vua đã hỏi một đại thần và được gợi ý rằng, nên sử dụng một loại dấu hiệu có thể hiện hữu hoặc biến mất để khiến các cung nữ sợ hãi và tuân thủ luật lệ. Loại dấu hiệu đó chính là thủ cung sa.

Dù sách 'Bác vật chí' không nêu rõ mức độ hiệu quả của thủ cung sa, nhưng các triều đại phong kiến từ thời Hán trở đi đều dùng thủ cung sa để kiểm tra sự trong trắng của các mỹ nữ khi được tuyển vào cung. Khi loại thuốc bí truyền này lan ra ngoài dân gian, nó càng được biết đến rộng rãi hơn. Vì thế, thủ cung sa đã trở nên phổ biến trong văn hóa Trung Quốc. Theo các tài liệu lịch sử, việc sử dụng thủ cung sa để kiểm tra trinh tiết bắt đầu được áp dụng rộng rãi từ thời Tống, khi quan niệm khắt khe về đức hạnh phụ nữ phát triển mạnh mẽ.

Tóm tắt

Dù chưa rõ thủ cung sa có thực sự hiệu quả hay không, nhưng mọi người vẫn nỗ lực giữ cho dấu thủ cung sa trên tay không bị mất. Dấu đỏ này, dù có linh nghiệm hay không, vẫn đại diện cho sự trong sạch của họ. Nói cách khác, thủ cung sa thực chất chỉ là một công cụ mà các nam nhân trong xã hội phong kiến dùng để kiểm soát và buộc phụ nữ phải trung thành và phục tùng.

• Chu sa
• Kiểm tra trinh tiết