[Thú Thật Tuổi Trẻ] Săn Học Bổng - Chuẩn Bị Cho Hành Trình Săn Học Bổng Toàn Phần Từ 'Gần Như Không' Như Thế Nào?

Gần đây, Quỳnh nhận được nhiều câu hỏi về việc chuẩn bị cho quá trình săn học bổng, vì vậy hôm nay Quỳnh chia sẻ câu chuyện của mình, hy vọng sẽ cung cấp thêm động lực cho những bạn đang bắt đầu hành trình này, đặc biệt là những bạn chưa thành công trong việc apply năm đầu tiên.

Tôi bắt đầu suy nghĩ về việc săn học bổng du học từ cuối năm 2022, và đến hiện tại đã là khoảng 1.5 năm. Mục tiêu của tôi là châu Âu, sau khi xem nhiều video về các du học sinh tại đây đi qua nhiều quốc gia trong Liên minh châu Âu mà không cần xin visa.

Tôi không muốn vay mượn hoặc phải làm việc part-time để trang trải cuộc sống khi đi du học, nên tôi quyết định săn học bổng toàn phần. Đây cũng là một thử thách mà tôi đặt ra cho bản thân, để kiểm tra khả năng của mình sau vài năm làm việc.

Dự định ban đầu của tôi là đi học vào mùa thu năm 2023, nhưng không thành công, vì vậy tôi quyết định thử lại một lần nữa vào mùa học bổng 2024. Áp lực lớn hơn vì nếu vẫn không thành công, tôi sẽ phải tạm dừng và tập trung vào công việc tại Việt Nam, như đã thống nhất với gia đình.

Mình cũng không còn quá trẻ, bố mẹ cũng không thực sự ủng hộ mình đi học tiếp khi mình cũng đã có bằng Thạc sĩ tại Việt Nam, và quan trọng chắc sợ mình không ổn định về gia đình. Nhưng cũng may mắn, mọi thứ đã theo kế hoạch A, năm nay mình 27, hai năm nữa mới 29, có vẻ vẫn kịp KPI lấy chồng trước 30.

Hồ sơ của mình vào thời điểm bắt đầu thực sự khá yếu, GPA đại học chỉ 3.3x, không nằm trong top ranking của lớp hay của trường, rất khó để cạnh tranh các học bổng học thuật (merit-based) với các bạn GPA 3.8, 3.9...

Không có kinh nghiệm nghiên cứu khoa học, không có chứng chỉ ngoại ngữ, không có kinh nghiệm trao đổi quốc tế, thêm vào đó đã có bằng Thạc sĩ, đây là một điểm hạn chế vì một số học bổng ưu tiên cho những người chưa từng học Thạc sĩ, dữ dội hơn là họ không chấp nhận hồ sơ của những người đã có bằng Thạc sĩ.

Điểm sáng duy nhất trong hồ sơ của mình là kinh nghiệm làm việc trong các dự án khởi nghiệp, tuy nhiên chỉ như vậy thôi là không đủ, khi họ chọn ứng viên cho học bổng, đặc biệt là học bổng toàn phần, họ cần một ứng viên toàn diện hơn.

Nhìn lại sau này, mình cũng hiểu tại sao việc xin học bổng trong năm 2023 của mình không thành công.

Điều đầu tiên mình cần xác định key words cho profile của mình là gì, với mình là “Khởi nghiệp & Bền vững”, từ đó mình có chiến lược để xây dựng profile xung quanh key words này.

GPA: Cố gắng hết sức cho GPA của bằng Thạc sĩ, đã cải thiện được lên 8.9, và cũng may mắn được công nhận là Top 5 sinh viên nổi bật trong buổi lễ tốt nghiệp cuối năm ngoái.

Nghiên cứu khoa học: Tích cực tìm kiếm các mạng lưới để tham gia vào các dự án nghiên cứu khoa học, nhằm tích lũy kinh nghiệm nghiên cứu. Cuối cùng, mình đã có một bài báo được đăng trên Tạp chí Công thương, trở thành thành viên của một CLB Viết báo quốc tế, và có tên trong một bài báo được trình bày trong Hội thảo Khoa học Quốc gia.

Kinh nghiệm quốc tế: Mình đã tham gia vào nhiều chương trình/hoạt động/sự kiện ngắn hạn cả trong nước và quốc tế, bao gồm cả hoạt động online và offline. Thành tích tốt nhất có lẽ là được xếp vào Top 20 dự án xuất sắc trong số 152 dự án tham gia cuộc thi “Dự án Bền vững của Thanh niên ASEAN”.

Ngôn ngữ: Làm lại bài thi chứng chỉ Tiếng Anh (thường là IELTS). IELTS không quan trọng lắm khi xét tuyển học bổng, chỉ cần đạt điểm tối thiểu học bổng/trường đó yêu cầu. Đạt 6.5 là bạn có thể thoải mái apply học bổng rồi, trừ khi bạn chọn các ngành Ngôn ngữ hoặc các trường siêu top.

Mình cũng học thêm tiếng Đức, và rèn thêm kỹ năng phỏng vấn bằng Tiếng Anh. Từ việc lo lắng về phỏng vấn, thường chỉ ưu tiên học bổng không yêu cầu phỏng vấn, sau thời gian này mình tự tin hơn, và 2 học bổng mình đạt được đều có phỏng vấn.

Lời khuyên của mình cho các bạn sinh viên, cố gắng để có GPA cao và tham gia nghiên cứu khoa học, điều này sẽ giúp việc apply học bổng trở nên dễ dàng hơn nhiều.

Bạn phải chuẩn bị tài chính cho hành trình này, con số của mình cũng không nhỏ, nhiều hơn so với dự kiến ban đầu của mình :)))

Hầu hết các học bổng mình apply sẽ không tốn phí, nhưng sẽ có nhiều chi phí khác cần chuẩn bị trước. Ví dụ như phí nộp hồ sơ (các trường ở châu Âu thường từ 30-100 euro/lần), phí thi chứng chỉ Tiếng Anh, phí thi APS (đối với những bạn apply tại Đức), phí công chứng hồ sơ, phí mentorship (nếu bạn muốn dịch vụ mentor để được review thêm về hồ sơ, nhưng không đảm bảo sẽ đỗ)… Chi phí sẽ càng nhiều hơn nếu hành trình dài.

Phải chuẩn bị tâm lý cho việc thất bại, lúc đầu nhận thư từ chối còn buồn, sau này không cảm xúc nữa :))) Nhưng rèn cho bản thân tinh thần không bỏ cuộc, và kiên nhẫn là chìa khóa quan trọng nhất cho hành trình này.

Mình vẫn nhớ năm ngoái là một năm khó khăn đối với mình, xem đó là năm tồi tệ nhất trong cuộc đời, vì phải hy sinh nhiều cho hành trình này. Hầu hết thời gian năm ngoái mình chỉ làm việc bán thời gian, tập trung ở nhà chuẩn bị hồ sơ, và không có thu nhập thêm, trong khi phải chi ra rất nhiều chi phí khác nhau. Mình đã dùng toàn bộ tiền tiết kiệm từ những năm trước để trang trải chi phí.

Nhưng điều đáng sợ nhất là áp lực từ gia đình, bạn bè cùng trang lứa, từ việc chuẩn bị hồ sơ, hoặc việc apply mãi chưa có kết quả. Nhiều ngày mình muốn bỏ cuộc, nhưng sau khi bình tĩnh lại, mình tin rằng đó là một hành trình đáng để trải qua. Những trải nghiệm không tốt đã giúp mình trưởng thành hơn, đặc biệt là rèn luyện kiên nhẫn và luôn nâng cao bản thân.

Việc săn học bổng rất áp lực, nếu có bạn đồng hành sẽ dễ chịu hơn, có người động viên trong những thời điểm khó khăn. Nhưng thực sự thì mình không chia sẻ nhiều về vấn đề này với nhiều người, vì mình không muốn nói nhiều về hành trình mà chưa có kết quả, nếu nói nhiều mà không đỗ thì cũng khá phiền phức 

Tuy nhiên có 2 người đã góp phần lớn trong hành trình gian nan này của tôi.

Đầu tiên là sếp của tôi, cho đến bây giờ tôi không hối hận về quyết định chọn ông làm người hướng dẫn 5 năm trước, và đến bây giờ tôi vẫn học hỏi từ ông mỗi ngày. Tôi thường nói với những người trẻ, khi ra trường, việc quan trọng nhất là lựa chọn một người hướng dẫn tốt. Nhờ hành trình theo đuổi các dự án khởi nghiệp và hợp tác với Green Beli, một ý tưởng mà nếu không nghiên cứu kỹ về nó, nhiều người sẽ không hiểu là chúng tôi đang làm gì, khi đó là một sự kết hợp độc đáo giữa blockchain và nông nghiệp bền vững trong việc gây quỹ. Ông cũng rất ủng hộ việc chúng tôi đi du học để mở rộng kiến thức và mạng lưới mới, không giống như một số doanh nhân khác nếu có nhân viên muốn rời bỏ sẽ tạo ra khó khăn.

Thứ hai là người hướng dẫn của tôi, đồng hành cùng tôi trong cả 2 kỳ apply. Một người hướng dẫn cực kỳ tận tâm và luôn tích cực, tôi nhìn vào đó để có động lực mỗi khi tâm trạng suy giảm, và nuôi dưỡng ước mơ đưa bố mẹ đi du lịch châu Âu vào năm sau.

Không đặt hết niềm tin vào một chỗ, apply nhiều học bổng để tăng cơ hội thành công. Tuy nhiên, cũng cần xem xét kỹ lưỡng về sự phù hợp giữa học bổng và hồ sơ cá nhân, ví dụ như trong trường hợp của tôi, tôi vẫn tập trung vào các học bổng có ưu tiên về kinh nghiệm làm việc, lãnh đạo và tạo ảnh hưởng cho cộng đồng.